خط و نشان دولت باکو برای فدراسیون روسیه

مساوات رسانه وابسته به مهربان علی اوا همسر و معاون رئیس جمهور آذربایجان با انتشار همین خبر نوشته است: “سفارت جمهوری آذربایجان در روسیه یادداشت اعتراضی به وزارت امور خارجه فدراسیون ارسال کرد. این یادداشت مربوط به برگزاری سی امین سالروز تاسیس جمهوری خودمختار تالش مغان در شهر یکاترینبورگ و تاریخ هفتم آگوست (۱۶ مرداد) است”.

مساوات در شرح این خبر افزوده است: “سفارت (آذربایجان) یادداشت اعتراضی به وزارت امور خارجه بابت این اقدام سازماندهی شده علیه تمامیت ارضی و حاکمیت آذربایجان ارسال کرد و پولاد بلبل اوغلو سفیر آذربایجان نامه‌ای به یوگنی کوایوشف فرماندار سورودولوفسک (به مرکزیت یکاترینبورگ تحت اداره ناحیه فدرال اورال) فرستاد. این یادداشت منعکس کننده موضع اصولی و قاطع دولت آذربایجان است”.

مساوات درباره محتوای نامه اعتراضی به فرمانداری سورودولوفسک با اعتراض به شرکت یک مقام مهمان روسی در این رویداد تصریح کرده است: “سازماندهی این رویداد خرابکارانه و تحریک‌آمیز و شرکت ایگور ولودین رئیس دومای (شورای شهر) شهر یکاتریبورگ به عنوان مهمان برنامه غیرقابل قبول است. این اقدام نماینده حزب حاکم باعث تشویق تجزیه طلبی می‌شود و به روابط ائتلاف میان آذربایجان و روسیه صدمه می‌زند”.

پولاد بلبل اوغلو در یادداشت به وزارت خارجه روسیه  تاکید کرده است:” اقدامات فوری در ایگور ولودین و برگزارکنندگان این رویداد اتخاذ شود تا از اقدامات تحریک‌آمیزی که ممکن است در آینده علیه تمامیت ارضی آذربایجان جلوگیری گردد”. مساوات درباره پاسخ طرف روسی نوشته است:”سفارت (آذربایجان) منتظر پاسخ رسمی روسیه است”.

مساوات در بخشی از خبر خود با بیان اعتراض یک سازمان مربوط به مهاجران آذربایجان افزوده است: “شاهین شیخلینسکی (شهروند مهاجر آذربایجان به فدراسیون روسیه) رئیس انجمن اجتماعی، قومی و فرهنگی آذربایجان-اورال که در شهر یکاترینبورگ فعالیت می‌کند نیز به سازمان‌های نظارتی این شهر درخواست برخورد با این موضوع را داده است”.

رد پای دیاسپورای آذربایجان

گفتنی است که انجمن آذربایجان – اورال بخشی از دیاسپورای(انجمن مهاجران) آذربایجان در روسیه است که با دولت باکو روابط گرمی دارد و بودجه دریافت می‌کند و بنابر گفته اسماعیل شعبان اف مشاور شورای اقوام ریاست جمهوری فدراسیون روسیه به وسیله (خانم) برندا شفر دستیار یهودی و اهل اروپای شرقی رئیس جمهور آذربایجان هدایت می‌شود‌.

دو دیاسپورا در یک کشور

دیاسپورای آذربایجان در روسیه یک رقیب سرسخت بنام دیاسپورای تالشان نیز دارد که در ساختار میانی دولت فدراسیون روسیه و جمهوری های خودمختار و ناحیه های فدرالی دارای جایگاه است.
بطور کلی حدود دو میلیون شهروند از جمعیت ۱۰ میلیونی آذربایجان به دلایلی مانند کار، رفاه زندگی، فشارهای سیاسی، مذهبی برای زندگی به فدراسیون روسیه مهاجرت کرده‌اند که حدود ۶۰۰ هزار نفر آنها از قوم تالش هستند.

کم محلی روس‌ها برای سفیر دولت باکو

نکته جالب اینجاست که مقامات فدراسیون روسیه هنوز هیچ جوابی به نامه سفارت آذربایجان نداده‌اند. البته وزارت امور خارجه آذربایجان در برخورد با این مسئله از موضع بالادستی به فدراسیون روسیه برخورد کرده و سفیر خود را برای اعتراض مامور کرده و از احضار سفیر روسیه در باکو خودداری کرده است. به نظر می‌رسد روسیه پیام باکو را متوجه شده و به آن پاسخ نمی‌دهد تا جیحون بایرام اف و وزارت خارجه برای گفتگو در این مورد پیشقدم شوند.

پیام معنادار روس‌ها به باکو

برگزاری رویداد سی امین سالروز تاسیس جمهوری خودمختار تالش مغان در روسیه یک پیام معنادار به الهام علیف دارد. روسیه بابت افزایش میزان حضور نیروهای پیمان دفاعی آتلانتیک شمالی(ناتو) در قفقاز جنوبی، فشارهای باکو به نیروهای صلحبانی مستقر در قره باغ کوهستانی(ناگورنو کاراباغ) و حمایت از دولت اوکراین گزینه حمایت از تالشان را برگزیده است.

تالش مغان

گفتنی است جمهوری خودمختار تالش مغان در ۲۱ ژوئن ۱۹۹۳ شکل گرفت. پس از برگزاری انتخابات مجلس محلی در هفتم آگوست ۱۹۹۳ در آستارا، لنکران، ماساللی، لریک، یاردیملی، جلیل آباد و بیله سوار مرزهای جمهوری اسلامی ایران به صورت رسمی اعلام موجودیت کرد.
حیدر علیف رئیس جمهور آذربایجان پس از تصاحب قدرت با علی اکرم همت اف (همت زاده) معاون سابق وزیر دفاع و رئیس جمهور این دولت خودمختار برای خودگردانی این منطقه و اعزام نیروهای واحد ۱۷ نظامی به جبهه جنگ قره باغ توافق کردند و تنها یک گردان از نیروهای تیپ لنکران در پادگان باقی ماندند.
اما نیروهای وزارت دفاع آذربایجان ۲۴ آگوست و تنها ۱۷ روز پس از انتخابات مجلس این منطقه وارد لنکران و سپس آستارا شدند. علی اکرم همت زاده مانع درگیری نیروهای شبه نظامی و پلیس محلی با نیروهای دولتی شد اما نیروهای دولتی در شهرهای لنکران و آستارا به مراکز این دولت حمله کرده و تعدادی کشته شدند.
علی اکرم زاده و مقام‌های این دولت بازداشت شدند و جمهوری خودمختار در صحنه منحل و جدایی طلب اعلام شد. این دولت پس از آزادی، اخراج و سلب تابعیت علی اکرم همت زاده به صورت یک سازمان در تبعید در کشور هلند شکل گرفت و به وسیله علی اکرم همت زاده اداره می‌شد و حقوق تالشان آذربایجان را پیگیری می‌کرد.
در سالهای اخیر، همت زاده بخاطر بیماری مجبور به واگذاری ریاست آن به بوریس تالشنسکی شد و سال گذشته در هلند درگذشت. پس از علی اکرم همت زاده این سازمان در تبعید فعالیت چندانی ندارد و عملا دیاسپورای تالشان روسیه بیشتر از آن فعال شده است.