تحولات افغانستان، ۲۸ خرداد ۱۴۰۳

۱- دفتر هماهنگ‌کننده کمک‌های بشردوستانه سازمان ملل متحد (اوچا) در گزارشی تاکید کرد، معیشت و امنیت غذایی در افغانستان در خطر است. اوچا با انتشار پیامی در صفحه ایکس (توییتر) گفته است که میلیون‌ها تن در افغانستان به دلیل افزایش دما، کمبود آب و خشکسالی مکرر در معرض خطر هستند.

۲- به گفته‌ی ریکس بوش، کارشناس منابع طبیعی و اقتصاد، احداث و اجرایی شدن کانال قوش تپه در شمال افغانستان، ۲۰ درصد از آب رود آمودریا را منحرف می‌کند و موجب کمبود آب در ازبکستان و اثرات جدی بر کشاورزی این کشور خواهد شد. این کارشناس افزود، ترکمنستان که در پایین‌تر از ازبکستان قرار دارد نیز از معضل ناشی از کانال قوش تپه متضرر خواهد شد.

بیشتر بخوانید: کانال قوش تپه؛ جنگ آب طالبان علیه کشورهای آسیای میانه

۳- در ۱۹ خرداد ماه، دومین نشست کمیته تماس منطقه‌ای ایران، روسیه، چین و پاکستان درباره افغانستان در شهر تهران، پایتخت ایران برگزار شد. حسن کاظمی قمی، سفیر و نماینده ویژه ایران برای افغانستان در جریان این نشست گفت: «اگر توصیه‌هایی به طالبان انجام می‌شود و اگر در اثر خیرخواهی مواردی گفته می‌شود، این به معنای مداخله‌گری نیست. نشست بُن نتوانست به‌گونه‌ای عمل کند که مسیر ثبات را در افغانستان ایجاد شود. امروز هم سخن بر این است که افغانستان برای برون‌رفت از این بحران‌هایی که دیگران به وجود آورده‌اند بخواهد چاره‌اندیشی کند در حوزه سیاست باید بتواند یک حکومت از افراد صالح از اقشار مختلف ایجاد کند. حجم بحران در افغانستان سنگین است و این کشور نیازمند استفاده از ظرفیت‌های ملی و همکاری‌های مساعد منطقه می‌باشد. ایران طبق تاکید مقامات ارشد، نسبت به دیوارکشی در مرز با افغانستان مصمم است و دیوار کشی مدرن و مجهز در دستور کار قرار دارد. باید از مرزها با قدرت حفاظت کرد و انسداد فیزیکی یکی از این ابزارهاست. با توجه به اینکه امسال، سال نرمال آبی بود تا امروز نزدیک به نیمی از حق‌آبه مردم ایران محقق شد.»

۴- برنامه جهانی غذا در گزارشی درباره افغانستان نوشت، به دنبال گرسنگی‌های بی‌سابقه در سال‌های ۲۰۲۱ و ۲۰۲۲ میلادی، امنیت غذایی در افغانستان رو به بهبود است، اما هنوز بیش از یک چهارم جمعیت این کشور برای بقا به کمک غذایی ضرورت دارند. طبق این گزارش، حاکمیت دوباره طالبان در افغانستان، موجب پیچیده و شدیدتر شدن بحران بشری در افغانستان شده است و بیشتر مردم شغل خود را از دست داده‌اند و در کنار کمبود پول نقد، بهای مواد غذایی نیز در حال افزایش است. برنامه جهانی غذا افزود، سوءتغذیه حاد در ۲۵ استان افغانستان بالاتر از سطح حالت اضطراری است و شاید در آینده تشدید شود. همچنین تقریباً نیمی از کودکان زیر ۵ سال و یک چهارم زنان حامله و شیرده در ۱۲ ماه آینده به حمایت تغذیه‌ای نجات‌بخش نیاز دارند و برای ادامه عملیات کمک‌رسانی در شش ماه آینده به ۶۵۰ میلیون دلار بودجه نیاز فوری دارد.

۵- طبق گزارش رسانه‌های غربی، طالبان فروش روزانه ۱۱ هزار تن نفت خام را آغاز کرده است که روزانه شش میلیون دلار برای افغانستان درآمد داشته است.

۶- براساس گزارش لانگ وار ژورنال، وزارت خارجه آمریکا برای دریافت اطلاعات درباره حمزه صالح بن سعید الغامدی، یکی از رهبران کلیدی گروه تروریستی القاعده، پنج میلیون دلار جایزه تعیین کرده است. موقعیت‌های احتمالی وی کابل، توره بوره در شرق افغانستان و عربستان سعودی تخمین زده شده است.

آمریکا مدعی است که الغامدی تبعه سعودی، ۶۰ ساله و از مورد اعتمادترین همکاران اسامه بن لادن، رهبر پیشین القاعده و رئیس حلقه امنیت او بوده است. او همچنین در اجرای بمب گذاری های ۱۹۹۰ میلادی در تاجیکستان دشت داشته و همچنین نبردهای توره بوره در شرق افغانستان علیه آمریکا جنگیده است.

۷- در ۲۲ خرداد ماه، پلیس آمریکا دست‌کم شش تبعه تاجیکستانی را در شهرهای لس آنجلس، نیویورک و فیلادلفیا به ظن ارتباط با شاخه خراسان گروه تروریستی داعش، پس از عبور غیرقانونی از مرز جنوبی آمریکا با مکزیک بازداشت کرده است.

۸- در ۲۶ خرداد ماه، خبرگزاری ریا نووستی روسیه در گزارشی به نقل از ضمیر کابلوف نوشت که بیشتر شرکت‌کنندگان در نشست ۲۰ و ۲۱ می قزاقستان خواهان از سرگیری کار گروه همکاری شانگهای و افغانستان بوده‌اند، اما تاجیکستان با این موضوع مخالفت کرده است. طبق این گزارش، مخالفت تاجیکستان با شرکت طالبان در سازمان همکاری‌های شانگهای بحث مورد مناقشه وزیران خارجه کشورهای عضو این سازمان در نشست اخیر قزاقستان بوده است. طالبان تاکنون درباره این موضوع اظهارنظری نکرده‌اند.

۹- اشرف غنی، رئیس جمهور پیشین افغانستان در پیام خود به مناسبت عید قربان گفت که مردم این کشور نظام مشروع و حکومت قابل قبول برای همه می‌خواهند اما ترجیح می‌دهند این کار از راه صلح‌آمیز صورت گیرد. اشرف غنی در این پیام به طالبان هشدار داد که صبر مردم افغانستان نامحدود نیست و ممکن است مردم برای رسیدن به مطالبات خود به خشونت متوسل شوند که این راه، مسیر ویرانی و تباهی افغانستان است و در نیم قرن گذشته با درد و رنج بارها تجربه شده است.