حماس شروط یکطرفه اسرائیل در مذاکرات آتش بس را رد کرد

روز گذشته، سرانجام پس از روزها مذاکره مقاومت اسلامی فلسطین “حماس” با انتشار یک بیانیه تند، مفاد مذاکرات آتش بس در دوحه پایتخت قطر را رد کرد.

پس از ترور رهبر حماس اسماعیل هنیه در تهران و وعده ایران برای پاسخ به این ترور، تمامی طرفهای میانجی از جمله حامی اصلی رژیم اسرائیل یعنی آمریکا به تکاپو افتاده اند تا هرچه زودتر با اجرای یک آتش بس در نوار غزه، به اصطلاح از تنش ها کاسته و از احتمال وقوع یک جنگ فراگیر جلوگیری کنند. سی ان ان می‎گوید واشنگتن از طریق میانجیگران از تهران خواسته است که به اسرائیل حمله نکند زیرا مسیری برای توافق غزه وجود دارد.

این موضوع برای آمریکا و مخصوصا بایدن که در آستانه انتخابات قرار داد بسیار مهم است. اکسیوس به نقل از مقامات آگاه گزارش داد که جو بایدن، رئیس جمهور آمریکا قصد دارد تا پایان هفته آینده آتش بس غزه و توافقنامه آزادی اسرا را نهایی کند؛ با این وجود هنوز چشم انداز روشنی برای صلح دیده نمیشود.

مذاکرات برای روزهاست که ادامه دارد و هیچ نشانه ای از پیشرفت در مذاکرات مشاهده نمیشود. وزیر خارجه امریکا انتونی بلینکن امروز برای دیدار و مشورت با مقامات اسراییلی وارد تل اویو شد. برخی بر این باورند وی با هدف اعمال فشار بر نتانیاهو برای نرمش در مذاکرات آتش بس به تل اویو رفته است.

بلینکن در آخرین سخنان خود گفته بود زمان دستیابی به توافق در مورد غزه و بازگرداندن اسرای اسراییلی فرا رسیده است و این فرصت ممکن است آخرین فرصت برای بازگرداندن آنها باشد و این لحظه تعیین کننده برای مذاکرات آتش بس در غزه است.

هرچند که تا روز گذشته اطلاعات دقیقی از مفاد مذاکرات وجود نداشت اما کم کم زوایای مختلف ماجرا در حال روشن شدن است.

بر اساس اطلاعاتی که فاش شده است، این موارد برخی از جزییات پیشنهادی در نشست مذاکرات آتش بس دوحه است:

⁃ ارتش اسرائیل حضور نظامی در محور فیلادلفیا (جنوب شهر رفح و مرز مصر) را کاهش خواهد داد اما از آن عقب نشینی نمیکند.
⁃ تشکیلات خودگردان فلسطین باید تحت نظارت اسرائیل مدیریت گذرگاه رفح را به دست بگیرد.
⁃ ارتش اسرائیل بر آوارگانی که از طریق کریدور نتزاریم به شمال نوار غزه بازمیگردند نظارت و کنترل کامل خواهد داشت.
⁃ تعداد زیادی از اسرای فلسطینی پس از آزادی از زندان از کشور اخراج خواهند شد
⁃ حق وتوی اسرائیل برای امتناع از آزادی حداقل ۱۰۰ زندانی امنیتی.

با توجه اطلاعاتی که درز کرده است کاملا واضح است که رژیم اسرائیل نه تنها شرایط و بندهای توافق قبلی را اجرایی نکرده است بلکه بندهای جدیدی به آتش بس قبلی افزوده است و راه را برای دستیابی به یک اتش بس پایدار دشوار کرده است. با توجه بندهای جدید در واقع اسرائیل در کوریدور نتزاریم و سایر مناطق نوار غزه باقی خواهد ماند و به هیچ عنوان قصد خارج شدن از نوار غزه را ندارد و عملا هیچ امتیازی به طرف مقابل نمیدهد.

از سوی دیگر جنبش مقاومت فلسطین حماس نهایتا با صدور یک بیانیه به روند غیرسازنده مذاکرات در دوحه واکنش نشان داد و مذاکرات را رد کرد. حماس معتقد است که نتانیاهو و دولتش مانع اصلی بر سر راه توافق آتش بس است.

در بیانیه حماس آمده است:

“ما با تلاش های میانجی ها در قطر و مصر و با همه پیشنهادات برای دستیابی به توافق توقف تجاوز علیه مردممان و عقد یک توافق مبادله، با تمام مسئولیت ها همکاری کردیم. پس از شنیدن صحبت‌های میانجی‌گران در مذاکرات، برایمان روشن شد که نتانیاهو همچنان موانعی را برای دستیابی به توافق ایجاد می‌کند.

پیشنهادات جدید پاسخگوی شرایط نتانیاهو و به نفع آنهاست، به ویژه با رد آتش بس دائمی و خروج همه جانبه از نوار غزه. نتانیاهو شرایط جدیدی را در پرونده تبادل زندانیان تعیین کرد و از سایر بندها نیز عقب نشینی کرد تا مانع از تکمیل توافق مبادله شود.

ما نتانیاهو را برای خنثی کردن تلاش‌های میانجی‌ها و برهم زدن دستیابی به توافق و جان زندانیانش که در معرض همان خطری هستند که مردم ما در معرض آن هستند، کاملاً مسئول می‌دانیم. ما تعهد خود را به آنچه در دوم ژوئیه (۱۳خردادماه) بر سر آن توافق کردیم تأیید می کنیم و از میانجی ها می‌خواهیم که مسئولیت پذیر باشند و دشمن را ملزم به اجرای آنچه بر سر آن توافق شده است، کنند.“

البته باید گفت شکست مذاکرات آتش بس در ‎دوحه قابل پیش بینی بود. با توجه به شرایط سیاسی و حقوقی بغرنجی که نتانیاهو در داخل و خارج از مرزهای اسراییل دارد بسیار بعید است که به مذاکرات صلح تن دهد. در واقع بقای سیاسی نتانیاهو در دستیابی به یک پیروزی مطلق گره خورده است. همچنین جنگ در جبهه شمالی و وضعیت وخیم امنیتی در کرانه باختری و وضعیت سیاسی متزلزل دولت در تل اویو، چهره اسراییل را به شدت مخدوش کرده است. تل آویو تلاش میکند تا از هر راهی حیثیت از دست رفته خود را بازیابی کند.

تلاش‌های میانجی‌گری آمریکا، مصر و قطر برای برقراری آتش‌بس در نوار غزه در ازای آزادی ۱۱۰ اسیر اسرائیلی در نوار غزه از چند ماه قبل آغاز شد. پس از چند دور مذاکرات غیرمستقیم در مصر و قطر، طرف‌های درگیری هنوز به توافق نرسیده‌اند. این مذاکرات به دلیل امتناع نتانیاهو از توقف جنگ و نسل کشی در غزه تاکنون نتیجه‌ای به همراه نداشته است.

جنگ غزه بیش از ۴۰۰۰۰ شهید و بیش از ۹۲۶۰۰ زخمی بر جای گذاشته است. وضعیت انسانی در جریان این جنگ وخیم اعلام شده و به دلیل محدودیت‌های اعمال شده توسط رژیم اسرائیل برای ورود غذا و دارو به باریکه غزه، در حال وخیم‌تر شدن است.

از سوی دیگر رژیم اسرائیل پس از ترور هنیه در آماده باش کامل قرار دارد و منتظر پاسخ ایران و گروه های مقاومت منطقه است. برخی ناظران معتقد اند که نتایج این مذاکرات در تصمیم ایران و حزب الله برای انتقام جویی از ترور هنیه حائز اهمیت است. ایران هم تاکید کرده است که اولویت در آتش بس غزه است . اما در صورتی که مذاکرات آتش بس بطور کامل شکست بخورد بطور حتم احتمال حمله تلافی جویانه ایران بالا خواهد رفت.