توافق یا شکست؟ آمریکا از حمله به یمن چه چیزی به دست آورد؟

دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا در روزهای پایانی سال ۱۴۰۴ با حملات بی سابقه ای علیه ایران، انصار الله را متهم به راه اندازی کمپین مستمر دزدی، خشونت و تروریسم کرد و با هشدار مستقیم به رهبر ایران، اعلام کرد که عواقب حملات یمنی ها به عهده ایران است. بلافاصله بعد از این خط و نشان، جنگنده‌های آمریکایی شروع به عملیات سنگین هوایی و بمباران بی سابقه یمن کردند که این عملیات علیرغم حضور دو ناو هواپیمابر یو اس اس هری ترومن و کارل وینسون و بمب افکن های استراتژیک B-2 و انجام بیش از ۱۷۰۰ حمله هوایی به نتایج دلخواه آمریکایی‌ها نرسید.

برخلاف آمریکایی ها، یمنی ها عملیات خود را توسعه داده بودند و علاوه بر فشار بیشتر بر اهداف مهم و حیاتی اسرائیل، سه جنگنده اف ۱۸ و شش پهپاد MQ-9 را منهدم کرده بودند. این میزان از تلفات، خسارت مالی هواگردهای آمریکایی را به بیش از یک میلیارد دلار رسانده بود و این عدد برای رئیس جمهور محاسبه گر آمریکا بسیار سنگین بود. در نتیجه آمریکا به این نتیجه رسید که عملیات هوایی در یمن فایده ای ندارد و هرچه سریعتر باید این عملیات متوقف شود. آمریکایی ها برای این منظور ابتدا ماموریت ناوگروه هشتم ضربتی را در شمال دریای سرخ تمدید کردند و سپس ماموریت بمب افکن های استراتژیک B-2 را بی سروصدا متوقف کرده و جای آنها را با هواپیماهای B-52 پر کردند. همزمان با این تحرکات، رایزنی عمانی ها با محمد عبدالسلام، مسئول مذاکرات دولت یمن آغاز شد و طرفین با یک توافق شفاهی، این موضوع را حل کردند. در این توافق، واشنگتن متعهد شد که حملات خود را در یمن متوقف کند و در مقابل، نیروهای صنعا نیز از هدف قرار دادن کشتی‌ها، ناوهای هواپیمابر و کشتی‌های جنگی آمریکا اجتناب کنند.

عملیات پر سروصدای ترامپ که با تبلیغات سنگینی از سوی رسانه های آمریکایی آغاز شده بود، با مقاومت سرسختانه و هوشمندی یمنی ها به شکستی پرهزینه و اقدامی بی فایده تبدیل شد. گزارش نیویورک تایمز نشان می‌دهد که آمریکایی ها در سفر ژنرال مایک اریک کوریلا به ریاض، با ژنرال فیاض بن حامد الرویلی و سپهبد صغیر بن عزیز، رؤسای ستاد کل نیروهای مسلح عربستان و دولت مستعفی یمن به طراحی یک عملیات نظامی-امنیتی ضد یمن دست یافته بودند. آنها طی این عملیات قصد داشتند تا در یک بازه هشت الی ده ماهه ضمن از بین بردن امکانات پدافندی و تهاجمی انصارالله، ترور ۱۲ نفر از فرماندهان انصارالله را اجرا کنند و به اصطلاح همان بلایی را که بر سر حزب الله آوردند، در یمن نیز بر سر انصار الله بیاورند. نیویورک تایمز در این گزارش همچنین مدعی شده است که امارات و تعدادی از مقامات آمریکایی به دلایل متعددی با این طرح مخالف بودند. علاوه بر این، ضربات پیاپی یمن به جنگنده های آمریکایی و از آن مهم تر، شلیک موشک های پدافندی متعدد به سمت جنگنده‌های F-35 و F-16 باعث شد تا ترامپ از ادامه این مسیر منصرف شود.

شکست آمریکایی ها در یمن نشان داد که اگر ملتی با اراده و اقدامات واقعی علیه آمریکا بایستند هیچ سلاحی نمی تواند خواست آنها را درهم بشکند. در واقع اراده پولادین نیروهای مسلح یمن که بر مبنای عقیده و خواست یک ملت بود باعث ایجاد سردرگمی و استیصال نیروی دریایی آمریکا شد و آنها را به این نتیجه رساند که هرچه سریعتر این عملیات باید به پایان برسد.

با توجه به آنچه دولت آمریکا اعلام کرده است، تنها چیزی که ترامپ از این عملیات بدست آورد، توقف حملات به کشتی‌هایش و اجازه عبور آنها از دریای سرخ، دریای عرب و باب المندب است. این امتیاز به هیچ وجه یک دستاورد تلقی نمی شود، چون هدف آمریکایی ها از عملیات علیه یمن این نبود! آنها ابتدا برای حمایت از اسرائیل و جلوگیری از حملات موشکی و پهپادی وارد دریای سرخ شدند و سپس به دستور ترامپ قصد برچیدن کلیه تأسیسات نظامی یمن و انهدام مواضع حوثی ها را داشتند که این اهداف هیچکدام محقق نشد. البته حمله به کشتی های آمریکایی همواره بهانه دولتمردان آمریکایی برای دخالت در جنگ علیه اسرائیل بود و صنعا تا پس از اولین حمله ائتلاف آمریکایی-انگلیسی به یمن در ۲۴ بهمن ماه ۱۴۰۲، کاری به کار کشتی های آمریکایی و انگلیسی نداشتند.

در مجموع آمریکایی‌ها سرشکسته از درگیری با یمن خارج شدند، اما این عقب نشینی پایان کار نیست. هدف یمنی ها از اجرای عملیات علیه اسرائیل، ایجاد محاصره دریایی و هوایی علیه آنهاست و این موضوع تا توقف جنگ و رفع محاصره نوار غزه قاعدتا باید ادامه داشته باشد. اسرائیل علیرغم حسن نیت و تمام اقدامات مثبت گروه‌های مقاومت فلسطینی که آخرین آنها رهایی عیدان الکساندر، اسیر آمریکایی-اسرائیلی و کاهش ملموس حملات موشکی یمن به فلسطین اشغالی است، هنوز هیچکدام از توصیه های ترامپ را نپذیرفته و همچنان به جنایات خود در نوار غزه ادامه می دهد. به نظر می رسد فرصت برای ادامه رایزنی ها برای توقف جنگ محدود باشد، از این رو ضرورت اقدامات یمن برای اعمال محاصره دریایی و هوایی بیش از پیش شده و نباید در وارد کردن ضربات جدی تر به رژیم صهیونسیتی تعلل کرد. گذر زمان در این برهه از جنگ، فرصت بازسازی ناوگان دریایی آمریکا و اجرای طرح حمله زمینی به یمن را فراهم می‌کند و در چنین شرایطی یمن محدودیت بیشتری برای ایجاد فشار بر رژیم صهیونسیتی دارد و دست آنها برای اجرای حملات موشکی و پهپادی چندان باز نخواهد بود.