فعالیت داعش در عراق به کمترین میزان در ده سال گذشته رسیده است
آمار و ارقام فعالیت‌های خرابکارانه داعش از این حکایت دارند که فعالیت این گروه در عراق به کمترین حد خود طی ده سال گذشته رسیده است.
به گزارش پایگاه تحلیلی – خبری «تحولات جهان اسلام» داعش در ابتدای سال قمری جدید در هفته نامه النبأ خود آمار میزان عملیات‌های خود در سال قمری ۱۴۴۶ را به صورت اینفوگرافیک منتشر کرد که در این آمار عناصر داعش تنها ۲۱ عملیات در سال گذشته قمری در عراق انجام داده که در نتیجه آن ۶۱ تن شهید و یا زخمی شده‌اند.
در این اینفوگرافیک ادعا شده که داعش در سال ۱۴۴۶ قمری در تمام مناطق عملیاتی خود ۱۱۴۱ عملیات انجام داده که طی آن ۴۹۴۳ نفر کشته و زخمی شده‌اند. از این تعداد عملیات ۶۰۶ عملیات درگیری و حمله، ۱۹۸ عملیات به استفاده از بمب به ویژه بمب جاده‌ای، ۸۴ عملیات کمین، ۳۵ عملیات ترور و ۱۸ عملیات انغماسی و انتحاری و سه عملیات انفجار وسایل نقلیه بمب‌گذاری شده و ۱۹۷ عملیات از انواع دیگر بوده‌اند.
از این آمار کاملا روشن است که ثقل حضور و تمرکز داعش در چند سال گذشته از عراق و سوریه به سمت مناطق مختلفی از آفریقا به ویژه مناطق موسوم به ولایت غرب آفریقا شامل حوزه دریاچه چاد در شمال شرق نیجریه و شمال کامرون و مناطقی از نیجر و چاد و همچنین برخی مناطق شرقی کنگو به ویژه لوبیرو و ایتوری و مناطقی در شمال شرق موزامبیک واقع در استان کابودلگادو و چند نقطه دیگر و اخیرا مناطقی از شمال شرق سومالی در منقطه پانتلند منتقل شده‌است.
در این بین با توجه به تحلیلی که پیش از این در پایگاه تحولات جهان اسلام منتشر شد، می‌توان روند انتقالی ثقل عملیات‌های داعش از مناطق بیابانی به سمت مناطق جنگلی، کوهستانی و باغی را در مناطق مختلف مشاهده کرد.
عراق در آمار سال‌های ۱۴۳۹ و ۱۴۴۰ هجری قمری یعنی پس از شکل گیری ولایت عراق از تجمیع ولایت‌های مختلف عراق مانند نینوی، صلاح الدین، کرکوک، دیالی و… که پس از ازدست رفتن بیشتر سرزمین‌های داعش و در تیر ماه ۱۳۹۷ مصادف با جولای سال ۲۰۱۸ رخ داد بیشترین عملیات‌های داعش را به خود اختصاص می‌داد.
اما با توجه به آمار منتشر شده به تدریج از میزان عملیات‌های داعش در عراق و سوریه کم و به میزان عملیات داعش در آفریقا به ویژه منطقه برنو در شمال شرق نیجریه افزوده شد.
با نگاهی به آمار عملیات‌های داعش در سال‌های گذشته و از زمانی که شکل گیری ولایت عراق اعلام شده به میزان فزاینده کاهش عملیات‌های داعش در عراق پی‌می‌بریم:
۱۴۴۶: ۳.۱۹ شهید و زخمی به ازای هر عملیات (۲۱ عملیات، ۶۷ شهید و زخمی)
۱۴۴۵: ۱.۶۶ شهید و زخمی به ازای هر عملیات (۱۱۲ عملیات، ۱۸۷ شهید و زخمی)
۱۴۴۴: ۱.۷۵ شهید و زخمی به ازای هر عملیات (۲۰۵ عملیات، ۳۶۰ شهید و زخمی)
۱۴۴۳: ۱.۸۷ شهید و زخمی به ازای هر عملیات (۶۹۰ عملیات، ۱۲۹۷ شهید و زخمی)
۱۴۴۲: ۱.۷۵ شهید و زخمی به ازای هر عملیات (۱۳۰۴ عملیات، ۲۲۸۶ شهید و زخمی)
۱۴۴۱: ۲.۰۷ شهید و زخمی به ازای هر عملیات (۲۱۲۳ عملیات، ۴۴۰۴ شهید و زخمی)
۱۴۴۰: ۲.۹۵ شهید و زخمی به ازای هر عملیات (۱۴۰۵ عملیات، ۴۱۵۸ شهید و زخمی)
۱۴۳۹: ۴.۲۷ شهید و زخمی به ازای هر عملیات (۱۲۳۴ عملیات، ۵۲۷۲ شهید و زخمی)
این آمار به خوبی نشان می‌دهند که میزان عملیات‌های داعش در نسبت سال‌های گذشته به شدت در عراق کاهش یافته‌است. اما آنچه مهم به نظر می‌رسد آن است که داعش با توجه به کاهش قدرت و عناصر عملیاتی خود در عراق تلاش می‌کند با کمترین هزینه بیشترین تلفات را به نیروهای مقابل وارد آورد. درواقع حفظ جان عناصر داعش در سال‌های گذشته یکی از مهمترین راهبردهای داعش در دوره ضعف می‌باشد. این مسئله را به طور کلی می‌توان از کاهش میزان عملیات‌های انتحاری داعش در سال گذشته در مقایسه با سال‌های نخست نیز دریافت.
مقایسه میزان شهدا و زخمی‌های تحرکات داعش در چندسالی که از اعلام ولایت عراق می‌گذرد به خوبی نشان می‌دهد که داعش در سال گذشته تلاش کرده تا با کم کردن کمیت عملیات‌های خود بر کیفیت عملیات‌هایش افزوده و شهید و زخمی بیشتری از نیروهای امنیتی عراق بگیرد. برای همین می‌بینیم که آمار نسبت شهید و زخمی به میزان عملیات در سال گذشته با سال‌های ابتدائی اعلام ولایت داعش در سال ۲۰۱۸ و ۲۰۱۹ قابل مقایسه‌است. سال‌هایی که میزان عملیات داعش در عراق در مقایسه با دیگر مناطق و ولایات در بالاترین مرتبه قرار داشت.
در زیر گزارش تفصیلی عملیات‌های سال ۱۴۴۶ داعش در عراق آمده که برخی از آن‌ها در آمار سالانه داعش نیامده‌اند:
جمعه ۶ محرم: کمین علیه نیروهای عراقی در خان بنی سعد و شهادت شش نفر از جمله یک افسر و زخمی شدن چهار نفر دیگر.
دوشنبه ۲۳ محرم: حمله به ایست بازرسی پلیس عراق در روستای الکسار در منطقه سعدان در فلوجه.
چهارشنبه ۱۰ صفر: ترور یک نیروی پلیس در طارمیه با دوچرخه.
پنجشنبه ۲۵ صفر: انفجار بمب جاده‌ای بر سر راه کاروان نیروهای امنیتی در صحرای راوه.
خبر رسانی انفجار چند بمب جاده ای در راوه چهارشنبه ۶ ذوالحجه، پنجشنبه ۲۸ ذوالحجه، جمعه ۲۹ ذوالحجه که در سال ۱۴۴۵ انجام شده‌بودند در اواخر صفر ۱۴۴۶.
شنبه ۲۷ صفر: انفجار بمب جاده‌ای بر سر راه حشد عشائری در راه حدیثه – بیجی در استان صلاح الدین
چهارشنبه اول ربیع الاول: انفجار بمب جاده‌ای بر سر راه گشتی ارتش نزدیک روستای طویلعه در منطقه الدبس در استان کرکوک و شهادت دو افسر و زخمی شدن چند تن دیگر.
چهارشنبه ۸ ربیع الاول: حمله به پاسگاه ارتش در روستای طالیب در الرشاد در استان کرکوک و انهدام یک دوربین دید در شب.
دوشنبه ۱۳ ربیع الاول: انفجار بمب جاده‌ای بر سر راه خودروی حشد عشائری در خلال حمله حشد به جزیره الحضر.
دوشنبه ۱۳ ربیع الاول: انفجار بمب جاده‌ای بر سر راه گشتی حشد عشائری در صحرای القائم و زخمی شدن برخی از سرنشینان.
دوشنبه ۱۳ ربیع الاول: انفجار بمب جاده‌ای بر سر راه گشتی ارتش در زمان حمله به مخفی‌گاه‌های داعش در منطقه الثرثار در استان صلاح الدین و آسیب دیدن یک هامر و زخمی شدن دست کم یک نفر.
سه شنبه ۱۴ ربیع الاول: درگیری با گشتی پیاده پلیس اتحادیه عراق در خلال یورش نیروهای پلیس به روستای الکوش در نزدیکی سامراء و زخمی شدن یک افسر و دو تن دیگر.
چهارشنبه: ۱۵ ربیع الاول: درگیری با پلیس اتحادیه در منطقه الجلام و آسیب دیدن هامر پلیس
پنجشنبه ۱۶ ربیع الاول: درگیری نیروهای پلیس و عناصر داعش در روستای الکوش و آسیب دیدن یک خودروی هامر پلیس
چهارشنبه ۲۹ ربیع الاول: اجرای کمین ترکیبی بر سر راه گشتی‌های ارتش در نزدیکی پل زغیتون در الرشاد جنوب کرکوک و تلاش برای ایجاد جنگ روانی با توجه به شیوه اطلاع‌رسانی
شنبه ۲ ربیع الاخر: اجرای کمین بر سر راه گشتی‌های ارتش و حشد شعبی که در حال نزدیک شدن به مخفی‌گاه داعش در صحرای الحضر بودند که باعث شهادت دو نفر شد.
چهارشنبه ۲۷ ربیع الثانی: منهدم کردن یک دوربین لیزری ارتش در نزدیکی طارمیه در شمال بغداد.
چهارشنبه ۱۱ جمادی الاول: انفجار بمب جاده‌ای بر سر راه ارتش در نزدیکی روستای المشاعیف نزدیک وادی الثرثار در استان صلاح الدین.
یکشنبه ۱۵ جمادی الاول: انفجار بمب جاده‌ای بر سر راه گشتی ترکیبی ارتش عراق و پیشمرگه در نزدیکی تلال الغره در نزدیکی منطقه سلیمان بک در طوزخورماتو در استان کرکوک و شهادت دو افسر و یکی از محافظانشان و زخمی شدن سه تن دیگر.
سه شنبه ۲۱ رجب: به‌کارگیری یک کمین انفجاری از طریق فریب نیروهای امنیتی در باغات الطابی در منطقه طارمیه و کشیدن نیروها به کمین انفجاری که به شهادت و زخمی شدن ۱۳ نفر از جمله چند افسر و مسئول محلی منجر شد.
پنجشنبه ۳۰ رجب: انفجار بمب جاده‌ای بر سر راه گشتی حشد شعبی در صحرای راوه و شهادت و زخمی شدن سرنشیان آن.
جمعه ۲۷ شوال: انفجار بمب در نزدیکی مرکز حشد عشائری در روستای السواجن در اطراف منطقه جدیده الشط در استان دیالی و زخمی شدن سه تن.
شنبه ۲۶ ذوالقعده: آتش زدن محصولات کشاورزی یکی از عناصر حشد عشائری در روستای القلعه در منطقه العظیم استان دیالی
در این آمار دیده می‌شود که فراوانی عملیات‌های داعش با استفاده از بمب‌های جاده‌ایست که البته بیش از آنکه جنبه تهاجمی داشته باشند، جنبه تدافعی و در زمانی استفاده شده‌اند که نیروهای امنیتی عراق قصد نزدیک شدن به مخفی‌گاه‌های داعش را داشته‌اند.
داعش همچنین با اجرای چهار کمین به ویژه دو کمین ترکیبی زغیتون و طارمیه تلاش می‌کند تا با استفاده از پوشش گیاهی مناطق باغی و مناطق با پوشش گیاهی زیاد نه تنها تلفات بیشتری از نیروهای امنیتی عراق بگیرند، بلکه به جنگ روانی خود در منطقه دامن بزنند.
استفاده از نوآوری‌هایی مانند کمین طارمیه و ترور افسر اطلاعاتی با دوچرخه، و یا اشاره به اینکه یکی از سربازان در یکی از کمین‌ها از ترس خشاب خود را برعکس جا زده بود، نشان می‌دهد که داعش در دوره ضعف خود نیز ایجاد جنگ روانی و تضعیف روحیه نیروهای امنیتی عراق را در دستور کار خود قرار داده‌است.
تداوم حمله به دوربین‌های دید در شب به ویژه در مناطق عملیاتی هرچند اندک (یک بار در طارمیه) نشان می‌دهد که داعش برای تداوم تحرکات خود نیاز دارد تا نیروهای امنیتی عراق را از نظر تکنولوژی‌های کسب اطلاعات با مشکل مواجه سازد.
بی‌شک میزان عملیات‌ها در استان کرکوک بیش از دیگر مناطق بوده‌است، اما عملیات‌های نمایشی از جمله ترور با دوچرخه و یا کمین انفجاری، نه در کرکوک بلکه در طارمیه واقع در شمال بغداد انجام شد. به نظر می‌رسد عملیات‌های طارمیه بیشتر ذهن نیروهای امنیتی و مردم را به ویژه در مناطق نزدیک به پایتخت عراق هدف قرار داده‌است.
آثار برخی از بمب‌های جاده‌ای داعش در مناطق مختلف عملیاتی داعش در عراق در سال گذشته قمری:
دیدگاه