داستان بی‌پایان و شگفت جاسوسی در القاعده یمن

می‌توان گفت که مؤسسه الملاحم در این سال‌ها به سبکی ویژه در تولید فیلم‌های اعتراف جاسوسان دست پیدا کرده، که کمتر می‌توان مانند آن را در رسانه یا جای دیگری سراغ گرفت. درواقع فیلم‌های اعتراف جاسوسان که از سوی مؤسسه الملاحم تولید می‌شوند صرفا فیلم‌هایی برای ارائه اطلاعاتی درباره جاسوسی و جاسوسان نیستند، بلکه الملاحم از رهگذر دراماتیزیه کردن این اعترافات تلاش می‌کند با ایجاد نفرت از دشمنان و خصوم القاعده یمن به ویژه نیروهای نزدیک به امارات متحده عربی و قربانی قلمداد کردن جاسوسان به انحای مختلف برای خود مشروعیت کسب کند.

مخاطب در خلال این فیلم‌ها نگاهی دیگرگونه به جاسوس پیدا می‌کند، و در عین محکومیت عمل جاسوس با او به گونه‌ای همذات‌پنداری می‌رسد.

نحوه سخن این جاسوسان با محتوای پشیمانی و توبه و گریه و لابه و حتی توصیف حالات روحی خود که گاه بسیار صادقانه به چشم می‌آید می‌تواند مخاطب را به شدت تحت تأثیر قرار دهد.

در محرم سال ۱۴۴۷ فیلم جدیدی از این دست فیلم‌های جاسوسی توسط مؤسسه الملاحم تولید و پخش شده‌است که این‌بار به یک جاسوس یمنی ۴۶ ساله متولد ریاض و دارای زن و فرزند به نام محمد عبدالله معوضه معروف به اکرم معوضه می‌پردازد.

آنچه در فیلم جلب توجه می‌کند لحن به شدت صادقانه‌ایست که این جاسوس از خلال آن، عمل خود را محکوم کرده و با اجرای حد بر خود از خدای متعال خواستار پذیرش توبه‌اش می‌شود. درواقع این جاسوس در تمام بیست دقیقه فیلم در جایگاه یک موعظه‌گر چیره‌دست، شخصیت و عمل و فرجام خود را دست‌مایه پند و موعظه قرار می‌دهد و اینگونه حس همذات‌پنداری مخاطب را برمی‌انگیزد و در نهایت با این کار بر مشروعیت نشانی که در قاب آن به موعظه می‌پردازد یعنی الملاحم صحه می‌گذارد.

او در بخش دوم فیلم تلاش می‌کند تا با سخنان موعظه آمیز و با زبان بدن شگفت خود دیگر جاسوسان نفوذی در میان صفوف عناصر القاعده یمن را نسبت به توبه و بازگشت قانع سازد.

معوضه ضمن تمجید بی حد و حصر از عناصر القاعده یمن و اظهار پشیمانی شدید از اینکه رفتار صادقانه آن‌ها را با خیانت پاسخ داده، عناصر اماراتی و سعودی که معمولا جاسوسان با آن‌ها کار می‌کنند را به شدت مورد نکوهش قرار داده و آن‌ها را متهم به هتک حرمت مسلمانان می‌کند.

معوضه همچنین امید بسیار خود به تطهیر و پاک شدنش پس از جاری شدن حد را با شوق و ذوق بیان می‌کند، مسئله‌ای که می‌تواند هر مخاطبی را تحت تأثیر قرار دهد.

این جاسوس در ادامه چگونگی درگیر شدن تدریجی خود با مسئله جاسوسی را در جایگاه یک موعظه گر از طریق آیات و احادیث نبوی و همچنین از طریق تجربه زیسته خود بیان می‌کند، اینکه چطور در ابتدا با در اختیار قرار دادن اطلاعات قدیمی در مقابل پول اماراتی‌ها خود را بری از عمل جاسوسی تلقی می‌کرده و حتی کار خود را به گونه‌ای گمراه سازی نیروهای امنیتی امارات و عربستان می‌دانسته، اما آهسته آهسته با دریافت پول دل به آن‌ها بسته خود را وسط منجلاب جاسوسی یافته‌است.

درواقع چنین محتوا و پیرنگی را می‌توان در تمام فیلم‌های جاسوسی منتشر شده از سوی القاعده یمن مشاهده کرد، اما آنچه این فیلم جدید را از دیگر فیلم‌ها متمایز می‌کند چیره دستی این جاسوس در شیوه القای پند و موعظه‌هایش می‌باشد.

به نظر می‌رسد تولید و انتشار این فیلم‌های ویژه در دوره ضعف و فترت القاعده یمن به نشانه‌ای از زنده بودن این شاخه از القاعده تبدیل شده‌است. هرچند این فیلم‌ها و اعترافات می‌توانند ضعف این گروه را نیز در این سال‌ها توجیه کنند. گروهی که از طریق این فیلم‌ها به مخاطب خود القا می‌کند که از سوی قدرت‌های بین‌المللی مانند آمریکا و قدرت‌های محلی مانند امارات و عربستان مورد حمله شدید قرار گرفته‌است.

پیش از انتشار این فیلم بود که یک تولید رسانه‌ای داعشی تحت عنوان «طوفان المباهله» با موضوع اصلی مباهله ابو محمد عدنانی و ابو عبدالله الشامی (عبدالرحیم عطون) در سال‌های گذشته که بحث از آن جای دیگری می‌طلبد که به نظر می‌رسد اخیرا و با محتوای تخطئه الجولانی پس از به حکومت رسیدنش از سوی مؤسسه «صناعه الرجال» داعش تهیه شده بود در چند بخش به این گونه از فیلم‌های القاعده یمن ارجاع می‌دهد. در بخشی به یکی از جاسوسان مجموعه نخست الجاسوسیه می‌پردازد که باعث کشته شدن رهبر مقتول القاعده یمن ناصر الوحیشی شده بود، و در بخشی دیگر به یکی دیگر از جاسوسان القاعده یمن می‌پردازد که پیش از اینکه از سوی عناصر القاعده کشف شود در قالب گفتمان القاعده رساله‌ای علیه داعش به نگارش درآورده بود.

این فیلم داعش همچنین به فیلمی آرشیوی از یک فرد جدا شده از القاعده یمن ارجاع می‌دهد که برخی متهمان به جاسوسی را نه جاسوسانی واقعی بلکه قربانی جنگ قدرت درون القاعده یمن تلقی می‌کند.