پنهان‌کاری در سایه ویرانی؛ چرا اسرائیل از ورود خبرنگاران به غزه جلوگیری می‌کند؟
در میانه‌ی یکی از فاجعه‌بارترین بحران‌های انسانی قرن حاضر، رژیم صهیونیستی با اتخاذ سیاستی، ورود خبرنگاران خارجی به نوار غزه را ممنوع کرده و تصویربرداری هوایی از مناطق آسیب‌دیده را نیز تحت تهدید و محدودیت قرار داده است. این اقدام که از سوی نهادهای بین‌المللی و رسانه‌های بزرگ جهان به‌شدت محکوم شده، نه‌تنها پرسش‌هایی جدی درباره ماهیت عملیات نظامی اسرائیل ایجاد می‌کند بلکه مشروعیت ادعاهای تل‌آویو مبنی بر “دفاع از خود” را بیش از پیش زیر سوال می‌برد.
بر اساس گزارش‌های موثق از جمله روزنامه عبری هاآرتص و وب سایت Yahoo News، هشدار اخیر اسرائیل به تیم‌های امدادرسانی هوایی مبنی بر قطع عملیات در صورت تصویربرداری از ویرانی‌های غزه، بخشی از یک سیاست وسیع‌تر برای سانسور و پنهان‌سازی ابعاد واقعی بحران انسانی در منطقه است. در حالی که ویرانی‌های گسترده، قحطی شدید، فروپاشی زیرساخت‌های بهداشتی و عدم دسترسی به دارو و غذا، زندگی بیش از یک میلیون فلسطینی را تهدید می‌کند، اسرائیل تلاش دارد روایت مستقل و مستند از این فاجعه شکل نگیرد.
روایت یک‌طرفه؛ خاموش‌کردن صدای شاهدان
از اکتبر ۲۰۲۳ تا امروز، هیچ خبرنگار خارجی اجازه ورود رسمی به نوار غزه را نداشته است. این موضوع که توسط اتحادیه خبرنگاران خارجی در قدس و ده‌ها رسانه بین‌المللی مورد انتقاد قرار گرفته، عملاً موجب شده است که تنها صدای رسمی همان صدای نهادهای نظامی و امنیتی اسرائیل باشد. از سوی دیگر، خبرنگاران محلی در غزه که تحت شدیدترین فشارهای اقتصادی و امنیتی قرار دارند، یا به شهادت رسیده‌اند یا توان تهیه و ارسال گزارش‌های مستقل را ندارند. طبق اعلام رسانه‌های فلسطینی، تاکنون بیش از ۲۳۲ خبرنگار و عکاس فلسطینی در حملات مختلف ارتش رژیم صهیونیستی به نوار غزه به شهادت رسیدند.
اقدام بی‌سابقه اسرائیل در اعلام شروط بر کمک‌های بشردوستانه (مبنی بر عدم ثبت تصویری از ویرانی‌ها) نگرانی‌هایی جدی در سطح نهادهای امدادی و حقوق بشری ایجاد کرده است. سازمان‌هایی مانند آکسفام، صلیب سرخ و دفتر حقوق بشر سازمان ملل متحد تأکید کرده‌اند که این سیاست‌ها، نه‌تنها نقض اصول بنیادین انسان‌دوستی و آزادی رسانه است بلکه نقض مستقیم احکام دیوان بین‌المللی دادگستری نیز محسوب می‌شود.
ترس از حقیقت یا ترس از پاسخ‌گویی؟
این‌که چرا یک رژیم مدعی دفاع مشروع از ثبت تصاویر جنگ واهمه دارد، پرسشی اساسی است که پاسخ آن را می‌توان در اظهارات نهادهای بین‌المللی و برخی گزارش‌های حقوق بشری یافت. بر اساس این منابع، انتشار تصاویر و مستندات از میزان ویرانی، کشتار غیرنظامیان، تخریب مراکز درمانی و زیرساخت‌های حیاتی، می‌تواند به‌عنوان شواهدی در محکمه‌های بین‌المللی مورد استفاده قرار گیرد. از همین‌رو، به‌نظر می‌رسد تل‌آویو نه از دوربین، بلکه از آنچه این دوربین‌ها می‌توانند افشا کنند، خوف دارد زیرا این تصاویر شواهدی از جنایات جنگی و احتمالاً جنایت علیه بشریت است.
فشارهای بین‌المللی
واکنش‌ها در سطح جهانی به این سانسور بی‌سابقه شدت یافته است. وزیر خارجه فرانسه و نهادهای رسانه‌ای اروپایی از جمله دویچه‌وله، اشپیگل و خبرگزاری DPA، در مواضعی کم‌سابقه خواستار پایان فوری به این محدودیت‌ها شده‌اند. رسانه‌های جهانی از اسرائیل می‌خواهند اگر آنچه انجام می‌دهد، قانونی و مشروع است اجازه دهد که جهان آن را ببیند.
جنایت در تاریکی
در شرایطی که نهادهای مستقل، برخی حتی از درون سرزمین‌های اشغالی مانند سازمان “بتسلیم” (که هدف آن مستندسازی نقض حقوق بشر در اراضی اشغالی از وقوع نسل‌کشی سیستماتیک است) سخن می‌گویند، جلوگیری از ثبت و انتشار واقعیت‌های میدانی، تنها یک معنا دارد: ترس از افشا.
تجربه‌های تاریخی نشان داده‌اند که بزرگ‌ترین جنایات، در سایه بی‌خبری و خاموشی رسانه‌ها رقم خورده‌اند. اگر تل‌آویو به درستی مسیر خود ایمان دارد، چرا از مستندسازی و انتشار تصاویر نتایج عملیات‌های خود در غزه می‌گریزد؟ چرا حقیقت باید پشت دروازه‌های بسته غزه دفن شود؟ شاید اکنون زمان آن رسیده که جامعه جهانی، نه فقط به‌عنوان ناظر، بلکه به‌عنوان مسئول در برابر این سانسور خطرناک موضعی صریح‌تر اتخاذ کند؛ پیش از آن‌که این تاریکی، به جنایتی فراموش‌ناشدنی منجر شود.
دیدگاه