خودکشی نظامیان صهیونیست در سایه افزایش بحران روانی در ارتش اسرائیل

گزارشی از روزنامه تایمز آف اسرائیل و اطلاعات رسانه‌هایی چون هاآرتص و جروزالم‌پست نشان می‌دهد که شمار خودکشی نظامیان صهیونیست در سال ۲۰۲۵ به طرز کم‌سابقه‌ای افزایش یافته و به بیش از ۲۸ نفر رسیده است؛ رقمی که نسبت به سال‌های گذشته تقریباً دو برابر شده و نگرانی‌های شدیدی را در بدنه ارتش این رژیم ایجاد کرده است.

بر اساس اعتراف مقامات نظامی رژیم اسرائیل، علت اصلی این خودکشی‌ها، حضور طولانی مدت در مناطق جنگی، مشاهده صحنه‌های خشونت‌بار و مرگبار، از دست دادن همرزمان و ناتوانی در بازگشت به زندگی عادی عنوان شده است. نظامیانی که برای بقا در میادین نبرد آموزش می‌بینند، پس از بازگشت به خانه با نوعی خلا روانی، احساس انزوا و رنج پنهان دست به گریبان می‌شوند. وضعیت آنچنان بحرانی شده که ارتش صهیونیستی ناچار به افزایش نیروهای بهداشت روان به بیش از ۸۰۰ نفر شده است؛ اقدامی که از یک بحران ساختاری در حوزه سلامت روان نظامیان حکایت دارد.

بر اساس پژوهش‌ها، حدود ۳۷۷۰ نظامی دچار اختلالات پس از حادثه (PTSD) شده‌اند و بالغ بر ۱۰ هزار نفر نیز از انواع دیگر آسیب‌های روانی رنج می‌برند. با این حال، بسیاری از این نیروها بدون دریافت کمک خاصی به خانه‌هایشان بازمی‌گردند در حالی که جامعه و حتی نزدیک‌ترین دوستانشان قادر به تشخیص نشانه‌های بحران روحی و روانی آنان نیستند.

این بحران تنها در بُعد فردی یا نظامی باقی نمی‌ماند بلکه به تدریج به یک چالش اجتماعی و سیاسی برای رژیم صهیونیستی تبدیل می‌شود. نامه‌ای سرگشاده از سوی بیش از ۶۰۰ مقام امنیتی سابق اسرائیلی خطاب به دونالد ترامپ، رئیس جمهور پیشین آمریکا، پرده از نارضایتی گسترده بدنه امنیتی این رژیم از ادامه جنگ غزه برداشت. امضاکنندگان این نامه از جمله رؤسای سابق موساد، شاباک و ستاد ارتش، خواستار پایان جنگ، بازگشت اسرا و بازنگری در راهبرد نظامی رژیم شده‌اند.

نکته حائز اهمیت در این نامه آن است که تحلیل‌گران امنیتی اسرائیلی نیز حماس را تهدیدی راهبردی برای بقای رژیم ندانسته و تاکید کرده‌اند که مقابله با آن باید از مسیرهای غیرنظامی دنبال شود. چنین موضع‌گیری‌هایی از سوی بدنه تخصصی امنیتی نشان‌دهنده نوعی واگرایی عمیق در داخل ساختار قدرت اسرائیل است؛ واگرایی که از تبعات مستقیم جنگی فرسایشی، پرهزینه و بی‌نتیجه برای افکار عمومی و نظامیان حکایت دارد.

اگرچه رژیم صهیونیستی سعی دارد با افزایش نیروهای روان‌درمان‌گر و برگزاری کلاس‌های آموزشی برای فرماندهان از این بحران عبور کند اما آمارها، تجربه‌های میدانی و روند خودکشی‌ها گویای آن است که این راهکارها ناکافی هستند. تشابهات آماری میان نظامیان اسرائیلی و کهنه‌سربازان آمریکایی پس از جنگ‌های خاورمیانه (که طبق پژوهش دانشگاه براون میزان خودکشی آن‌ها ۱.۵ برابر غیرنظامیان بوده است) نشان می‌دهد که آثار روانی جنگ در سطح جهانی و ساختاری، عمیق‌تر از آن است که بتوان با راهکارهای سطحی و کوتاه‌مدت آن را مدیریت کرد.

پیامدهای روانی جنگ، اگر جدی گرفته نشود می‌تواند به بحرانی امنیتی و اجتماعی درون ارتش اسرائیل منجر شود؛ بحرانی که نه‌تنها اعتماد به مقامات ارشد سیاسی را کاهش می‌دهد، بلکه کارآمدی ارتش در نبردهای آتی را نیز به چالش می‌کشد. به‌نظر می‌رسد در کنار تحولات میدانی، جنگ روانی و پیامدهای آن، اکنون به جبهه‌ای خاموش اما تعیین‌کننده برای آینده رژیم صهیونیستی تبدیل شده است.