روایت داعش از سفر جولانی به آمریکا؛ «آتاتورک در واشنگتن»
در سالگرد مرگ آتاتورک، که در نگاه داعش نماد خدمت به قدرت‌های غربی است، تاریخ صحنه‌ای مشابه را بازآفرینی کرده است.
به گزارش پایگاه تحلیلی – خبری «تحولات جهان اسلام» داعش در سرمقاله شماره اخیر هفته نامه النبأ سفر اخیر الجولانی به واشنگتن را تکرار همان «نمایش خیانت» می‌دانند؛ سفری که آن را پیوندی مستقیم میان او و «پایتخت شر» توصیف می‌کنند. در این روایت، جولانی نه یک بازیگر سیاسی که چهره‌ای بازگشته از تاریخ خیانت‌هاست؛ امتداد همۀ کسانی که در ذهن داعش به گذشته تاریک آن‌ها تعلق دارند.
آغاز روایت: بازگشت خیانت در قالبی تازه
داعش سفر جولانی به آمریکا را حادثه‌ای ساده نمی‌بیند. از نگاه آن‌ها، این سفر ادامه راه آتاتورک است؛ کسی که در ذهن این گروه «برای تحقق اهداف غرب» زیست و جنگید. به همین دلیل، سفر جولانی در روایتی نمادین در کنار عملکرد آتاتورک قرار می‌گیرد: کاری که از نظر داعش هدفش تضعیف امت اسلامی و خدمت به منافع آمریکا و هم‌پیمانانش است.
این قیاس به آتاتورک محدود نمی‌ماند. در این روایت، جولانی همچون حلقه‌ای تازه در زنجیره‌ای قدیمی از خائنان تاریخی معرفی می‌شود؛ کسانی که به باور داعش راه دشمنان را هموار کردند و در خدمت قدرت‌های بیگانه بودند. هدف این مقایسه‌ها آن است که تصویر جولانی به عنوان «نماد خیانت» در ذهن مخاطب تثبیت شود.
مقدمه سفر: راهی که از پشت‌صحنه آغاز شد
داعش ادعا می‌کند که سفر جولانی حاصل ماه‌ها رایزنی و تماس با مقامات آمریکایی بوده است؛ دیدارهایی که به باور آنان نشان می‌دهد او در تلاش بوده تا مرحله‌به‌مرحله اعتماد کامل واشنگتن را جلب کند. در این تصویرسازی، جولانی فردی است که برای ورود به مرکز قدرت، باید «امتحان پس بدهد» و میزان وفاداری‌اش را ثابت کند.
از نگاه داعش، هر دیدار فرعی با مقام‌های آمریکایی به معنای ارائه «امتیازاتی تازه» بوده تا سرانجام راه به دیدار اصلی با رئیس‌جمهور آمریکا باز شود. جوّ روایتی که داعش می‌سازد این‌گونه است: مردی که برای رسیدن به جایگاه سیاسی، باید بهای آن را با اقدامات امنیتی و سیاسی علیه دیگران بپردازد.
نمایش‌های رسانه‌ای: نماد «وفاداری تازه»
در روایت داعش، ویدئوهای تبلیغاتی جولانی ـ به‌ویژه آن‌ها که او را در حال انجام فعالیت‌های ورزشی نشان می‌دهد ـ تبدیل به نشانه‌هایی از «نمایش پیروزی» تفسیر می‌شوند. از منظر آن‌ها، این تصاویر بخشی از یک صحنه‌سازی است تا نشان دهد او پس از هر همکاری جدید با آمریکا، گامی تازه در میدان سیاست برداشته است.
انتشار تصویری از او همراه فرمانده نیروهای آمریکایی در منطقه، برای داعش نشانۀ دیگری است از اینکه جولانی اکنون در میان ساختارهای نظامی و سیاسی غرب جای خود را یافته است.
ابعاد سیاسی: از مهار ایران تا بازسازی سوریه
داعش تلاش می‌کند سفر جولانی را در چارچوب تحولات بزرگتر منطقه‌ای توضیح دهد. به باور آن‌ها، آمریکا در پی از میان بردن نفوذ ایران در سوریه است و ترکیه نیز با حمایت از جولانی، بدیلی عمل‌گراتر برای آینده سوریه ارائه می‌کند؛ بدیلی که بتواند در ساختار سیاسی جدید این کشور نقش‌آفرین باشد.
به همین دلیل، داعش این سفر را بخشی از راهبرد آمریکا می‌بیند: راهبردی برای تغییر جهت‌گیری سوریه و نزدیک‌کردن آن به متحدان غرب. حتی رفع تحریم‌های شخصی جولانی از سوی آمریکا در این روایت به عنوان نماد اعطای «نیمه‌مشروعیت» به او تفسیر می‌شود؛ مشروعیتی که به باور داعش هنوز کامل نیست و بهای بیشتری خواهد داشت.
از همکاری پنهان تا شراکت علنی
داعش ادعا می‌کند که پیوستن رسمی جولانی به ائتلاف بین‌المللی ضدتروریسم تنها اعلام عمومی شراکتی است که سال‌ها در خفا وجود داشته است. در ادامه، این گروه عملیات‌های امنیتی اخیر نیروهای جولانی را شاهدی بر این موضوع می‌داند؛ عملیاتی که طی آن ده‌ها نفر از کسانی که با گروه‌های جهادی مرتبط دانسته می‌شدند بازداشت یا تعقیب شدند، و به‌طور هم‌زمان با حملات اسرائیل در جنوب سوریه اتفاق افتاد.
در این روایت، سکوت نیروهای جولانی در برابر حملات اسرائیل نشانه‌ای است از اینکه «سلاح‌های او تنها به یک سمت نشانه می‌روند».
بهره‌برداری تبلیغاتی: یادآوری میراث فرماندهان داعش
داعش برای تقویت مشروعیت روایت خود، به سخنان و توصیه‌های رهبران کشته‌شدۀ خود استناد می‌کند. هدف آن، بازسازی مشروعیت اخلاقی و ایدئولوژیک سازمان است. روایت با تجلیل از کسانی ادامه می‌یابد که «جان خود را در این مسیر گذاشتند» و بازگشت جنگجویان جداشده از داعش را طلب می‌کند.
پیام پایانی: «پایان مسیر جولانی»
در نقطه پایانی روایت، داعش سفر جولانی را نمونه‌ای از «تغییر مسیر کامل» او معرفی می‌کند: مردی که به‌زعم آنان راه جهاد را رها کرده و به خدمت قدرت‌های جهانی درآمده است. این واقعه برای داعش نماد عبرتی است برای دیگران؛ نمونه‌ای که نشان می‌دهد چگونه یک چهره از فهرست «تروریست‌ها» به «همکار غرب» تبدیل می‌شود.
دیدگاه