تحولات یمن، ۲۳ آذر ۱۴۰۴ + نقشه میدانی

۱- در ۹ آذر ماه، مردم یمن به مناسبت ۵۸مین روز استقلال یمن از استعمار انگلیس در شهرهای صنعا، صعده، الحدیده، عمران، البیضا و… تجمع و راهپیمایی برگزار کردند. این راهپیمایی تحت عنوان «آزادی انتخاب ماست و اشغالگر از بین خواهد رفت» برگزار شد. مردم یمن در بیانیه این راهپیمایی بر حمایت از ملت های فلسطین و لبنان و مقابله با اشغالگران تاکید کردند‌.

۳۰ نوامبر سالروز خروج آخرین سرباز انگلیسی از جنوب یمن و رهایی این کشور از استعمار انگلیس است.

۲- حضرموت:
– در ۱۰ آذر ماه، عربستان سعودی در پاسخ به درخواست حمایت قبایل حضرموت در نشست اخیر در منطقه العلیب، کاروان بزرگی از نیروهای الدرع الوطن شامل ۲۰۰ خودروی نظامی را به شهر سیئون در شمال استان حضرموت اعزام کرد. این اقدام برای جلوگیری از حمله احتمالی نیروهای شورای انتقالی جنوب به صحرای حضرموت و مناطق نفت خیز این استان است.

نیروهای الدرع الوطن (سپر وطن) شبه نظامیانی هستند که در اواخر آبان ماه ۱۴۰۱ با حمایت عربستان و نقش آفرینی صغیر بن عزیز و طارق صالح، از مسلحین قبایل حضرموت، نیروهای الیمن السعید (تابع صغیر بن عزیز) و بخشی از نیروهای طارق صالح در غرب استان لحج تشکیل شدند. سعودی ها این نیروها را برای مقابله با شورای انتقالی جنوب و تسلط بر میادین نفتی و بنادر استان حضرموت تجهیز کرده‌اند.

تنش بین قبایل حضرموت و عوامل شورای انتقالی جنوب مستقر در ساحل جنوبی این استان برای سیطره بر منابع نفتی در حال افزایش است و طرفین برای پیروزی خود در حال لشکرکشی از مناطق دیگر هستند. جریان های مزدور ائتلاف سعودی علیرغم اتحادی که در مقابل انصارالله دارند، رقابت سختی را برای تقسیم منابع و ثروت های مناطق اشغالی یمن دنبال می‌کنند.
– در ۱۶ آذر ماه، در نتیجه انفجار بمب جاده‌ای در مسیر خودروی مسلحین گردان ۴۱ وابسته به شورای انتقالی جنوب در جاده الخشعه-العبر، چهار نفر از مسلحین جنوبی کشته شدند‌. این افراد سابقه فعالیت در نیروهای العمالقه را نیز دارند‌. با توجه به موقعیت محل حادثه، احتمال می‌رود که این بمب از سوی مسلحین حزب اصلاح کار گذاشته شده باشد.

۳- قطعی برق استان های لحج و ابین:
– در ۱۱ آذر ماه، شهرهای مختلف استان های لحج و ابین برای دومین ماه متوالی دچار قطعی کامل برق شده‌اند. دلیل این قطعی عدم تأمین سوخت لازم برای نیروگاه‌های برق توسط جناح های مختلف دولت مستعفی یمن است.

این در حالی است که وضعیت امنیتی در شهرهای زنجبار، احور، الوضیع و دیگر شهرهای استان ابین شاهد اعتراضات مردمی به مشکلات معیشتی از جمله قطع برق بوده است. مداومت این بحران، قطعا نارضایتی های گسترده‌ای به بار خواهد آورد و سطح اعتراضات فعلی را در مناطق تحت کنترل شورای انتقالی جنوب (تابع امارات) گسترش خواهد داد.

۴- ریاض:
– در ۱۱ آذر ماه، در جلسه جدید ائتلاف بین المللی شامل: اتحادیه اروپا، آلمان، ژاپن، عربستان سعودی، انگلیس و آمریکا به ریاست عبده شریف، سفیر انگلیس در یمن، تشکیل «کمیته راهبری برنامه گارد ساحلی یمن (YMSP)» اعلام شد. این کمیته همچنین طی یک بیانیه مشترک حمایت خود را از نیروهای دریایی دولت مستعفی یمن و تقویت امنیت دریایی گارد ساحلی برای رهگیری محموله های تسلیحاتی و مواد مخدر را تأیید کرد.
 
تشکیل این کمیته پس از نشست ۲۵ شهریور ماه کشورهای فوق با نمایندگان جمعی دیگر از کشورهای چین، استرالیا، کشورهای عربی حوزه خلیج فارس و دولت مستعفی یمن در ریاض است. عربستان و انگلیس در آن نشست سعی کردند که نظر چین و کشورهای مختلفی را برای حمایت از تعهدات چندساله امنیتی و توانمند سازی گارد ساحلی دولت مستعفی یمن جلب کنند، اما جلسه دوم نشان می‌دهد که فقط برخی از متحدین منطقه‌ای و غربی آنها پای این برنامه حاضر شدند. این کشورها نیز از طرف هایی هستند که عملیات دریایی نیروهای مسلح یمن علیه رژیم صهیونیستی موجب خسارات سنگینی علیه کشتیرانی و اقتصاد آنها شد.

– در ۱۸ آذر ماه، سفرای کشورهای انگلیس و فرانسه و کاردار سفارت آمریکا و یک هیئت اروپایی طی دو جلسه با رشاد العلیمی، رئیس شورای ریاست جمهوری دولت مستعفی یمن در ریاض دیدار و پیرامون تحولات اخیر شرق یمن گفتگو کردند. دیپلمات های غربی ضمن تاکید بر حمایت خود از دولت مستعفی یمن، به اتفاق نسبت به تحولات حضرموت ابراز نگرانی کرده و اعلام کردند که برای کاهش تنش تلاش خواهند کرد‌.

۵- صنعا:
در ۱۳ آذر ماه، مقامات دولت یمن در پاسخ به درخواست عمان، ۱۰ خدمه کشتی اترنیتی سی را آزاد کردند. به دنبال این تصمیم، خدمه فیلیپینی این کشتی توسط یک هواپیمای عمانی از فرودگاه صنعا به مسقط منتقل شدند.

کشتی اترنیتی سی متعلق به یک شرکت یونانی (همکار با رژیم صهیونیستی) بود که در ۱۶ تیر امسال در دریای سرخ هدف حمله نیروهای مسلح یمن قرار گرفت و غرق شد. این اقدام احتمالا با رایزنی های اخیر در مذاکره انصارالله و عربستان سعودی با میانجیگری سازمان ملل و عمان مرتبط است. انصارالله معمولا با این دست اقدامات، حسن نیت خود را برای اجرای تعهداتش در توافق احتمالی نشان می‌دهد.

۶- تعز:
– در ۱۶ آذر ماه، ساختمان اداره امنیتی مدیریت الشمایتین در شهر التربه واقع در جنوب استان تعز با انفجار یک خودروی بمب گذاری شده مورد حمله قرار گرفت. این انفجار تلفاتی نداشته است اما خسارات مادی زیادی به بار آورده و موجب وحشت اهالی این منطقه شده است. هیچ گروه یا فردی مسئولیت اجرای این حمله را به عهده نگرفته است. با توجه به سیطره عوامل حزب اصلاح بر این مدیریت احتمال می‌رود که بمب گذاری از سوی نیروهای طارق صالح انجام شده باشد. حزب اصلاح و طارق صالح در هفته های گذشته رقابت و تنش سختی برای کنترل مدیریت های جنوبی استان تعز داشته‌اند.

۷- صعده:
در ۱۹ آذر ماه، در نتیجه حملات نیروهای ائتلاف سعودی به مناطق مرزی مدیریت شدا در استان صعده، دو غیرنظامی شهید و یک نفر دیگر زخمی شده‌اند. تشدید تنش‌های جاری در مرزهای شمالی یمن نتیجه خباثت نیروهای عربستان سعودی است. این روند مذاکرات برای حل و فصل تنش موجود بین انصارالله و سعودی ها را تهدید می‌کند.

۸- لحج:
در ۱۹ آذر ماه، عمرو عدنان، از فرماندهان تیپ سوم نیروهای الدرع الوطن توسط افراد مسلح ناشناس ترور و کشته شد. جسد وی در اطراف اردوگاه الزیتونه در اطراف منطقه العند پیدا شده است. عمرو عدنان از اهالی مدیریت التواهی در شهر عدن بوده و پس از تشکیل نیروهای الدرع الوطن به این نیروها پیوسته است.

هنوز مشخص نیست که قتل عمرو کار کدامیک از افراد مسلح یا گروه های یمنی بوده است اما با توجه به افزایش تنش بین نیروهای الدرع الوطن و شورای انتقالی جنوب احتمال می‌رود که ترور این شخص توسط جنوبی ها انجام شده باشد. مسلحین شورای انتقالی جنوب توان مقابله و درگیری گسترده با نیروهای تابع عربستان سعودی را ندارند بنابراین با حذف فرماندهان میدانی جناح های تابع عربستان درصدد تضعیف آنها هستند.

۹- مارب:
در ۲۲ آذر ماه، ستاد کل نیروهای مسلح دولت مستعفی یمن به ریاست صغیر بن عزیز، طی بیانیه‌ای در واکنش به حمله مسلحین شورای انتقالی جنوب به شمال استان حضرموت، این اقدام را نقض آشکار تمام قوانین داخلی و بین المللی و تهدیدی برای ثبات استان حضرموت دانست. طبق این بیانیه، این حملات منجر به کشته شدن ۳۲ نفر و زخمی شدن ۴۵ نفر از نیروهای منطقه یکم نیروهای دولت مستعفی شده است. همچنین تعداد نامشخصی از نیروهای این منطقه مفقود و یا توسط مسلحین جنوبی اسیر و اعدام خیابانی شده‌اند.

پیشروی سریع مسلحین شورای انتقالی جنوب موجب شده تا سران این شورا دوباره به ایده احیای یمن جنوبی فکر کنند. آنها واسطه هایی را به آمریکا و اسرائیل فرستاده‌اند تا در ازای به رسمیت شناختن رژیم صهیونیستی و عادی سازی روابط و… از طرح جدایی یمن جنوبی حمایت کنند. این طرح با منافع سعودیها نیز در تضاد است و انصارالله فعلا موضع رسمی خود را در برابر آن اعلام نکرده است. البته موضع دولت صنعا در برابر تجزیه یمن از ابتدای جنگ مشخص بوده است اما دلیل اصلی صبر و سکوت آنها، نشان دادن عدم کارآیی جناح های تابع سعودی در اداره یمن و جذب مردم مناطق اشغالی است.

۱۰- عدن:
عیدروس الزبیدی، عضو شورای ریاست جمهوری دولت مستعفی یمن و رئیس شورای انتقالی جنوب، دستور تأسیس مرجع فتوای جنوب را صادر کرد. این اقدام در راستای آمادگی این شورا برای اعلام رسمی تجزیه یمن جنوبی است و به آنها قدرت تصمیم گیری درباره رویدادهای مذهبی و اجتماعی در مناطق تحت کنترل خود می‌دهد. همچنین این نهاد می‌تواند به تصمیمات شورای انتقالی جنوب وجهه مذهبی بدهد و روند اعلام استقلال مورد انتظار آنها را تسهیل کند.

۱۱- آخرین وضعیت میدانی و سیطره طرفین در کشور یمن؛ ۲۳ آذر ۱۴۰۴:
– عملیات شورای انتقالی جنوب پس از فروکش کردن درگیری ها در استان های حضرموت و شبوه، به استان ابین به جهت پاکسازی مناطق تحت نفوذ القاعده منتقل شده است؛ انتظار می‌رود تحرکات مسلحین جنوبی در مدیریت مودیه و المحفد به‌زودی آغاز شود.

– عوامل شورای انتقالی جنوب و گروه های طرفدار عربستان سعودی همچنان به تنش و کشمکش برای سیطره بر استان های حضرموت و شبوه ادامه می‌دهند و اخبار عقب نشینی مسلحین جنوبی از دره حضرموت صحت ندارد.

– در جبهات دیگر بین رزمندگان نیروهای مسلح یمن (انصارالله) و نیروهای تابع ائتلاف سعودی-اماراتی نیز همچنان آتش بس برقرار است و این خطوط پس از ۳۳ ماه هیچ تغییری نکرده است.