شکست محاصره دیرالزور؛ راهبردی و مهم

?مهمترین خبر عرصه نظامی این روزهای سوریه و شاید منطقه، شکسته شدن محاصره سه ساله راهبردی ترین شهر بیابان های شرقی این کشور یعنی دیرالزور، نگین فرات و مرکز نفت خیز ترین استان سوریه است.

?شاید در وهله اول این اتفاق، خبری چندان مهم و دست اول به حساب نیاید و این حجم گسترده پوشش خبری و نیز خوشحالی و شأف ملت و ارتش سوریه و متحدین این کشور عجیب به نظر برسد، اما با نگاهی عمیقتر به تحولات سوریه و خصوصا دو سال اخیر، پی به اهمیت موضوع خواهیم برد. سلسله وقایعی که منجر به شکست محاصره دیرالزور شد، از اتفاقی مشابه در شمال غرب این کشور آغاز شد؛ شکسته شدن محاصره ۲ ساله فرودگاه نظامی “کویرس” در شرق شهر استراتژیک حلب و سپس آزاد سازی محاصره این شهر.

?شاید برای خواننده سوال باشد که حلب در شمال غرب سوریه چه ارتباطی با شرق این کشور و شکسته شدن محاصره دیرالزور دارد؟! برای روشن شدن موضوع پنج سال و هفت ماه به عقب باز می گردیم.

?پس از اولین جرقه های اعتراضات مدنی در اوایل سال ۲۰۱۱ میلادی و تبدیل این اعتراضات به شورش های مسلحانه با نقش آفرینی، تحریک و تسلیح مستقیم کشورهای غربی، از جمله آمریکا، فرانسه و انگلیس و نیز متحدین منطقه ای از جمله عربستان، ترکیه، اردن و قطر و نیز رژیم صهیونیستی، کشور سوریه وارد بحرانی بی سابقه در تاریخ سیاسی جهان شد. در حین سقوط دومینو وار شهر ها و مناطق مختلف سوریه توسط گروه های تروریستی داخلی سوریه، نوبت به ظهور خطرناکترین و قدرتمندترین گروه، یعنی داعش که نام خلافت اسلامی عراق و شام را برای خود برگزیده بود، رسید.

?داعش که عقیده خود را از بیابان های میان عراق و سوریه و نیروی انسانی غیر بومی (بیش از نیمی از نیروهایش) را از ترکیه وارد سوریه می کرد، دیرالزور را نقطه ثقل حیات خود می دید، به طوری که پس از شکست در کنترل کامل آن، به سرعت شهر رقه که نزدیک ترین شهر به موقعیت استراتژیک دیرالزور است را به عنوان پایتخت خود برگزید. نیروهای خلافت خود خوانده با سرعتی باور نکردنی شهرهای کوچک و بزرگ را یکی پس از دیگری به تصرف خود در آورده و در عرض مدت کوتاهی بیش از ۵۰ درصد از مساحت ۱۸۵ هزار کیلومتری سوریه را از دست ارتش این کشور و سایر گروه های تروریستی، خصوصا ارتش آزاد در آورده و حتی به داخل بعضی محلات جنوبی دمشق نیز رسوخ کرده و تا چند صد متری حرم مطهر حضرت زینب(س) رسید.

?در این میان اما چندین منطقه در محاصره گروه های تکفیری قرار گرفتند که از جمله آنها فرودگاه نظامی کویرس، شهر دیرالزور، شهر های نبل و الزهراء و سپس شهرک های فوعه و کفریا بودند.

?در بحرانی ترین روزهای سوریه و زمانی که سیاسیون و نظامیان، صدای جنگ را در کاخ ریاست‌جمهوری می شنیدند و عملا سقوط دولت را محتمل می دیدند، این محور مقاومت بود که با درایت رهبری و رشادت  فرماندهان و رزمندگانی چون شهید والامقام، سردار همدانی، به کمک سوریه، مهمترین متحدش در دفاع مقدس آمد. در اولین گام، آموزش داوطلبان مردمی (دفاع الوطنی) و تشکیل گروه های مقاومت برای دفاع از محلات و روستاها و سپس آموزش جنگ شهری به نیروهای ارتش این کشور در دستور کار قرار گرفت.

?انتهای سال ۲۰۱۴ اولین نقطه عطف میدانی در تحولات بحران سوریه دیده شد، که نیروهای مقاومت توانستند ابتدا به دفاع از داشته ها پرداخته و از سقوط حتمی دولت اسد جلوگیری کنند و در تحولی بزرگ در سپتامبر ۲۰۱۵ روسیه را ترغیب به ورود نظامی کنند تا با پشتیبانی هوایی، ارتش سوریه وارد فاز آفندی شده و اقدام به پاکسازی مناطق از دست رفته کند.

?با پیشروی های کند و فرسایشی، اما مثبت نیروهای محور مقاومت مقابل قدرتمندترین گروه تروریستی جهان که سودای حکومت بر عراق و سوریه و سپس سایر مناطق منطقه را در سر می پروراند، سرانجام در ۱۱ نوامبر ۲۰۱۵ (۲۰ آبان ۹۴) محاصره ۲ ساله فرودگاه کوویرس شکسته شد. این پیروزی به علت موقعیت استراتژیک فرودگاه، سرآغازی شد برای پیشروی های سریع و قدرتمند نیروها و اخراج داعش از منطقه.

?اما مهمترین پیروزی محور مقاومت، در شهر حلب رقم خورد؛ شهری که تمامی کشورهای حامی تروریست ها مصر به خارج کردن آن از دست دولت سوریه بودند و نبردها در این شهر را مستقیما توسط افسران اطلاعاتی خود رهبری کرده و موفق به اشغال بیش از ۴۰ درصد این شهر استراتژیک شده بودند. جنگی که به علت اهمیت برای هر دو طرف به “مادر جنگ ها” یا “استالینگراد سوریه” مشهور بود. اما پس از شکسته شدن محاصره فرودگاه کوویرس و پیشروی نیروهای متحد به سمت این شهر و پس از ماه ها درگیری سنگین و شهادت عده کثیری از نیروهای محور مقاومت، دوباره این خواست و اراده محور مقاومت بود که بر خواست قدرت های جهانی و منطقه ای و تروریست های تحت حمایتشان چیره شده و شهر حلب در ۱۴ دسامبر، ۲۳ آذر ماه به طور کامل آزاد شد.

?آزادی حلب در دو بعد روانی و نظامی تاثیرات بسیاری داشت.

?در بعد روانی عملا به معنی پایان رویای حامیان تروریسم در سوریه، مبنی بر سقوط دولت بشار اسد بود؛ به طوری که “لیندسی گراهام” سناتور آمریکایی، پیروزی اسد در حلب را کابوس آمریکا خواند. این پیروزی شگفت، دومین نقطه عطف بحران سوریه بود که منجر به تغییر اساسی معادلات سیاسی و نظامی طرفین درگیری شد و پس از آن مطلقا سخنی با این مضمون که “اسد باید برود” نشنیده و نخواهیم شنید.
?در بعد نظامی نیز قطع مسیر پشتیبانی مسلحین از ترکیه (در عملیات رفع محاصره شهر های نبل و الزهرا)، درگیری های گروه های مسلح و تغییر خطوط نبرد باعث شد صدها یا حتی هزاران نیروی ارتش سوریه از جمله نیروهای نخبه سهیل حسن، فرمانده نیروهای تایگر، با تثبیت جایگاه در شمال غرب و پیشروی های تدریجی به سمت جنوب و شرق، عزم خود را برای آزادی مناطق شرقی و به ویژه شهر دیرالزور جزم کرده و در این راه شهر ها و مناطق مهمی چون تدمر (پالمیرا)، السخنه، عقیربات، بادیه شرقی، استان حمص و استان حماء را از اشغال داعش آزاد و زمینه پیروزی بزرگ در نزدیکی رود فرات را فراهم کردند.

?دیرالزور که پل استراتژیک فرات و نقطه ثقل در بیابان سوریه است، آن چنان مهم و حیاتی است که آمریکا طی چندین حمله هوایی برای خارج کردن دیرالزور از دست دولت مرکزی، اقدام به بمباران مواضع ارتش سوریه کرد.

?محاصره شکسته شده دیرالزور و آزادسازی قریب‌الوقوع این شهر، همچون آزادسازی حلب، مقدمه آزادسازی کل استان دیرالزور، غنی ترین استان سوریه از لحاظ منابع نفتی و سپس پیروزی های نهایی محور مقاومت علیه تروریست های داعش خواهد بود؛ به طوری که انتظار می رود طی چند ماه آینده – به پیش بینی کارشناسان نظامی حدود ۴ ماه- بساط خلافت نامشروع داعش در سوریه به کلی برچیده شده و تمام مناطق تحت اشغال این گروه رو به زوال به آغوش وطن باز گردد.

?در نهایت میتوان گفت که اولین نشانه از اهمیت شکست محاصره دیرالزور، تنها دو روز پس آن و با اعلام خروج مسلحین از بیابان های دمشق و حمص (حدود ۱۴۰۰۰کیلومتر مربع) ظاهر شد.