حضور ترکیه در افغانستان؛ احترام متقابل یا توسعه طلبی؟ شماره یکم
اردوغان اخیرا خواستار تمدید حضور نظامیان این کشور در افغانستان، در پارلمان ترکیه شده است. اقدام مهمی که با برنامه آمریکا و ناتو در خروج از افغانستان متضاد است.
در روزهای گذشته “رجب طیب اردوغان” رئیس جمهور ترکیه، با ارائه طرحی از پارلمان این کشور خواسته است تا حضور نظامی آنها در افغانستان را برای ۱۸ ماه دیگر تمدید کند. این اقدام در حالی شکل می‌گیرد که آمریکا و ناتو در توافق صلح با طالبان بر خروج کامل نظامیان خود از افغانستان متعهد شده‌اند. البته ترکیه در این سالها به حضور خود در افغانستان به چشم اشغالگری و استعمار نگاه نکرده و برای ساخت این نگاه در افغانستان اقدامات گسترده‌ای از جمله ساخت مدارس، شبکه تلویزیونی و… را انجام داده است.
بطور کلی عوامل اشتراک ترکیه و افغانستان در چند موضوع دیده میشود:
۱- مذهب سنی ۲- قرابت نژادی با اقوام ازبک، ترکمن، قزلباش و… ۳- حضور جریان اخوان المسلمین افغانستان (حزب جمعیت اسلامی) در بدنه‌ی حکومت افغانستان.
البته حضور ترکیه بعد از حادثه ۱۱ سپتامبر و جنگ افغانستان، به عنوان یکی از اعضای ناتو وارد مرحله جدیدی شد و دولت ترکیه با نقش آفرینی ویژه “احمد داود اوغلو” و با توجه به منافع ملی خود و در نظر داشتن ملاحظات سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و…؛ نفوذ خود را در افغانستان گسترش داد و از پتانسیل های موجود در این کشور بهره گیری کرد.
ترکیه حضور نظامی خود در افغانستان را از سال ۲۰۱۵ میلادی در قالب نیروهای حافظ صلح در افغانستان آغاز کرد که در مرحله ابتدایی تعداد این نیروها به ۱۰۷۹ نفر می‌رسید و در سال ۲۰۱۸ به ۱۲۰۶ نفر افزایش یافت و اکنون اردوغان بدون در نظر گرفتن توافق صلح آمریکا و طالبان خواستار تمدید حضور نظامی خود در افغانستان تا ۱۸ ماه دیگر شده است.
ترکیه با حزب اسلامی افغانستان و رهبر آن یعنی “گلبدین حکمتیار” به لحاظ تفکر و مواضع و همچنین با ژنرال “عبدالرشید دوستم” و جنبش ملی اسلامی به لحاظ نژادی روابط گرم و نزدیکی دارد و به نوعی این دو جریان را می‌توان همپیمانان اصلی ترکیه در افغانستان دانست.
آنها معتقدند که حضور ترکیه در افغانستان خواه نظامی و خواه غیرنظامی، براساس احترام کامل و رعایت حقوق مردم افغانستان بوده و از موضع استعمار و اشغالگری نیست. از این رو می‌توان به ترکیه به چشم یک حامی اقتصادی و سیاسی مطمئن نگاه کرد که وزنه تعادل قدرت در برابر تاثیر ایران و نفوذ پاکستان در افغانستان را مدیریت می‌کند.
از طرفی دیگر مخالفان نفوذ ترکیه در افغانستان، علاوه بر مخالفت با حضور نظامیان این کشور در افغانستان، از نفوذ فرهنگی ترکیه که با شبکه های تلویزیونی، مدارس و… اعمال میشود ناراضی هستند و نگاه اسلام سکولار ترکیه را نکوهش می‌کنند.
ترکیه از سالهای دور به روابط با افغانستان نظر داشته است و حکومت وقت سلاطین عثمانی دومین کشوری بودند که استقلال افغانستان از بریتانیا را به رسمیت شناخته است. ترکیه برای تثبیت نفوذ خود در افغانستان اقدام به برقراری روابط نزدیک با پاکستان کرده است و در عین حال با استفاده از همسایگی ازبکستان و ترکمنستان در تلاش است تا واسطه گری ایران در این امر را کاهش دهد. البته ترکیه این موضوع را پیش تر با تشکیل شورای کشورهای تُرک در سال ۲۰۰۹ میلادی دنبال می‌کرده و بطور کلی می‌توان گفت ترکیه درصدد ایجاد پلی از جمهوری آذربایجان به ترکمنستان است تا بتواند نفوذ خود بر کشورهای آسیای میانه از جمله افغانستان را بهتر اعمال کند.
اشتراکات مذهبی و نژادی اصلی ترین مولفه های ترکیه در سیاست خارجی این کشور است و علیرغم اینکه افغانستان در اولویت سیاست خارجی ترکیه قرار ندارد، اما دولت اردوغان برای ساخت پایگاه های نظامی یا فرهنگی و… در این کشور، از کابل و مزارشریف تا جوزجان و فاریاب خود را محدود نکرده‌اند.
دیدگاه
بعنوان یک هزاره ی ترکتبار هیچ زمانی در ترکیه مورد آزار نژادی قرار نگرفتم که در ایران قرار گرفتم
بعضی از بستگان من که سالها پیش در زمان حاکمیت طالبان بر افغانستان ترکیه رو برای زندگی انتخاب کرده بودن الان ملیت ترک دارن و خوشبخت زندگی میکنن
اصولا ترکها با هزاره ها (بعلت شباهت ظاهری هزاره ها به مردم ترکتبار آسیای میانه)رابطه ی خوبی دارن
خلاصه ی کلام هزاره ها دید مثبتی دارن به ترکیه در مقایسه با حقارتشان در ایران
همیشه موفق باشن!
۱- طبق آمارهای رسانه های غربی بیش از یک سوم پناهجویان به ایران رفته اند و ایران و پاکستان با جای دادن ۸۰ درصد پناهجویان در رتبه اول و دوم قرار دارند و ترکیه با ۳ و نیم درصد از این مقدار در رده چهارم است! و طبیعتا اگر به این وضعی بود که شما میگید آمارها لااقل بایستی فرق می‌کرد. حالا ترکیه یک نوشابه‌ای شما را مهمان کرده دلیلی بر خوب یا بد بودن ایران میشود؟!
۲- مسأله مهاجرین چه ربطی به موضوع دارد؟ در این مطلب توسعه طلبی و اهداف ترکیه از حضور در افغانستان بررسی شده و ترکیه و هر کشور توسعه طلب دیگری ممکن است برای پیاده سازی برنامه نفوذ از هم کیشان خود چه به لحاظ مذهبی و چه نژادی استقبال کند.
۳- دید مثبتی که گفتید (با احتساب اینکه صحیح باشد) از طریق مولفه های نژاد (ترک)، مذهب (سنی)، ایدئولوژی (اخوان‌المسلمین) بوده است و به نوعی در راستای اهداف ترکیه است.
همین نظر شما نشان میده اونای که با شما رفتار خوبی نداشتن حق داشتن …..گرگ زاده آخرش گرگ میشه ….شما می دونی مردم ایران تحت چه فشار اقتصادی هستن که با مردم ترکیه شکمو مقایسشون میکنی(ایرانی ها هم اگر مثل ترکیه ناموس فروش بودن و عضو ناتو خیلی از ترکیه جلوتر بودن) …..الان طرف شب که خونه میره یه فصل بچه ها و زنش را کتک میزنه تا تخلیه روانی بشه….
کسانی که در صفحات مربط به ترکیه کامنت مینویسند مواظب سایبری های ترکیه باشند
بخش فارسی ارتش سایبری ترکیه بسیار فعال هست
سلام.سال ها پیش،اقایی ازغدی میگفتن،امریکایی ها،میخواستن،چندتا رغیب برای ایران درست کنند،برای بدنامی کردن هم ما و هم اسلام. ایشون گفتن ترکیه یگی از اونهاست.(پاکستان و افغانستان گزینه ها بعدی)
به نوعی با برجسته کردن،اونا،جلویی انقلاب اسلامی،که در ایران صورت گرفت رو بگیرن،بگن منظورشون از اسلام همینه که در ترکیه و … هست!
الان هرکاری ما می کنیم،همین کشور ترکیه ! هم میره انجامش میده! سوریه،عراق،افغانستان،یمن،ونزوئلا وفلسطین .. همه جا مثل کنه دنبالمون. موشک فضایی فرستادیم،میگن ماهم داریم اماده میکنیم بفرستیم!.. تازگی هم یک نیم چه تحریم شده،اما در اصل اگر واقعا کشورهای اروپایی بخوان ترکیه رو تحریم کن مثل ما ،چیزی ازشون باقی نمی مونه! (در حالی اردوغان میگنه،کاتسا،تنها برای ما بوده و .. !).
در قضیه فلسطین یادتون؟! همه رو سرکار گذاشت؟! یک بازی برای اینکه حماس رو بیاره سمت خودش! حرف ها اقای ازغدی درست بوده! ترکیه یک کشوری رغیب که توسط خود صهیونیسم ها و امریکایی ها کنترول میشه،تا جلویی اسلام واقعی گرفته بشه.
همه این بازی ها تحریم شدن و موشک s400 و .. همش الکی. امریکا اگر بخواد به راحتی کشور ترکیه رو مثل صدام و .. نابود میکنه. اما بزرگ ترین خدمت ها رو بعد از عربستان ، همین ترکیه داره میکنه،با گسترش اسلام لائیک و سکولار.(بجایی اسلام حقیقی و واقعی) .
چند روز پیش خبر اومد،که ایران تبدیل به مرکز ترانزیتی افغانستان شده که باعث نجات افغانستان میشود.سریع و بدون تاخیر،خبر اومد که ۱۸ ماه میخوان اونجا باشن ..! (دوست صمیمی امریکا،که بسیار راحتر نقشه امریکا رو با پنبه اجراء میکنه،که خون ریزی هم نداشته باشه!)
به قول یک بنده خدایی،ترس برشون داشته بود،که نیروی محور مقاومت،در اذربایجان،یواش یواش میخوان برن خاک اذربایجان رو ازاد کنن! اونوقت، ابرو سکولار ها و بی دین ها و تکفیری ها میره،رفتن تکفیری ها اوردن،تا نیروهایی ضعیف ارمنستان،رو شکست بدن. (سربازان اذربایجان که شجاعتش رو ندارن).
کاربر محترم،که نظر اول ،در این مطلب گذاشتن،هم فقط قضیه را ابعاد پایین نگاه میکن! اگر برخورد بدی باهشون در ایران شده(به صورت کلی نه فردی یا استثنا)،بیشتر توسط سکولارها،لائیک ها،منافق ها و سست ایمان ها ایران به همراه+تبلیغات گسترده که علیه افغان ها در ایران راه انداختن بوده. شما کشور لبنان رو نگاه کنید! حزب الله کشورشون رو نجات داده،نصف کشورش که تصرف شده بودن برگردوننده! اما می خوان بکشنش و بیرونش کنند! از بس علیه اش تبلیغ میشه.کی همچین کاری میکنه،با قهرمان ملی کشورش،که نسلش و زندگی و .. رو نجات داده؟! و میره با کسانی که میخوان نابودش کنند،دوست بشه؟! قطعا این تبلیغاته.
بخشی از کسانی که شما رو اینطور تحقیر میکن،خودشون یه روز میرن امریکا یا اروپا یا ترکیه،یا یونان یا ..،توسط همون غربی ها! به همین شکل تحقیر میشن.
بهتر بود مسائل رو باهم دیگر قاطی نمی کردید،و گناه یک عده رو پایی همه نمی نوشتید!
نمی دونم چرا هرجا داعش سر کله اش پیدا میشه بعدش ترکیه هم سر و کله اش پیدا میشه …..این همزمانی ها انشاللله که گربه است ….
پس وقتی ایران در کشورهای دیگر هست هم همینها را بقیه میگویند. ترکیه قدرت نظامی موفقی دز کنار قدرت اقتصادی و روابط بهتر از ایران با کشورهای منطقه درست کرده و ان را در میدان نه در انبارها میخواهد استفاده کند کاش ایران و ترکیه شریک شوند نه رقیب