پرسش مخاطب: علت سقوط مناطق دولت افغانستان و ظهور دوباره طالبان چیست؟

ابعاد این موضوع را می‌توان در چند مورد دسته‌بندی و خلاصه کرد:

۱- با اعلام خروج نیروهای آمریکا و ناتو ‌از افغانستان، بیم طالبان از واکنش و پاسخ نیروهای خارجی به حملات‌شان کاهش یافته و طی روند آزمایشی طالبان که چند ماه به طول انجامید، سران این گروه به این نتیجه رسیدند که اظهارات آمریکایی‌ها واقعیت دارد و اگر به نیروهای خارجی حمله و خسارتی وارد نشود به تحرکات طالبان کاری ندارند. بنابراین مسلحین طالبان بیشتر شهرهایی را هدف قرار می‌دهد که نیروهای خارجی در آن استقرار ندارند.

۲- طالبان در گذشته هم قدرت تصرف برخی از مناطق، شهرستان‌ها و حتی استان‌ها را داشته‌اند، اما عدم توان تثبیت پیشروی‌ها و واکنش نیروهای خارجی مانع از گسترش تحرکات آنها می‌شد. در واقع نیروهای امنیتی افغانستان توان مقابله نظامی با طالبان را ندارند و طالبان هم توان تثبیت و کنترل مناطق را ندارند.

۳- برخی از این شهرستان‌ها گستردگی و موقعیت خاصی ندارند و به لحاظ مساحت، جمعیت، اهمیت و… در سطح پایینی قرار دارند. بنابراین تصرف آنها برای طالبان کار پیچیده‌ای نیست، چرا که نیروهای امنیتی در شهرهای کوچک امکانات و نیروی خاصی برای مقابله با آنها ندارند و در برابر حملات محدود طالبان هم تسلیم شده و یا عقب نشینی می‌کنند.

۴- ارتش و نیروهای دولتی در مواردی که طالبان بر شهرستان تحت کنترل آنها سیطره می‌یابد، ساختمان فرمانداری و پلیس را به دیگر شهرستان‌ها منتقل می‌کنند و سقوط شهرستان را تکذیب می‌کنند. این حربه و تاکتیک دولت افغانستان است که بارها در جنگ افغانستان شاهد آن بوده‌ایم.

۵- یکی از علل مهم سقوط شهرستانها را می‌توان انتصاب پشتون‌ها به فرماندهی پلیس و یا فرمانداری شهرستان‌ها و استان‌ها دانست. دولت اشرف غنی از بیم افزایش قدرت شیعیان و یا اقوام غیرپشتون، عموم مسئولیت‌ها را بین فرماندهان و سیاستمداران پشتون تقسیم می‌کند. این امر علاوه بر نارضایتی اقوام دیگر منجر به سهولت پیشروی طالبان شده است.
قومیت مشترک پشتون‌ها با اکثر نیروهای طالبان عموما منجر به عدم مقاومت آنها در برابر طالبان و رفتار ملایم این گروه با آنها می‌شود. قوم‌گرایی را می‌توان یکی از دو علت اصلی تداوم جنگ و تنش سیاسی در افغانستان دانست.