رونمایی از محدودیت‌های دینی مسلمانان آذربایجان

هم اکنون طبق ماده ۸ قانون فعلی، تعیین صلاحیت روحانیون دین اسلام را اداره مسلمانان قفقاز هر ۵ سال یک بار با اطلاع مقام های دولتی انجام می دهد. اما با اصلاحیه جدید کمیته دولتی امور دینی، تایید صلاحیت را به دست می گیرد.

پیش نویس قانون جدید که یکم فوریه ۲۰۲۲ برابر با برابر با ۱۲ بهمن به مجلس وصول شده در حال بررسی است و پس از بررسی نهایی برای تایید به رئیس جمهور این کشور فرستاده می شود.

پرداخت الکترونیک وجوهات دینی

جیحون محمداف عضو کمیسیون اجتماعی مجلس و از مدافعان این پیش نویس در جلسه مجلس این کشور می گوید: تعیین صلاحیت روحانیون در بسیاری از کشورهای جهان توسط دولت ها انجام می شود و در آذربایجان هم باید روحانیون برای تایید صلاحیت از فیلترهای سخت گیرانه عبور کنند.

وی با اشاره به جمع آوری منابع مالی در اماکن مذهبی این کشور تصریح می کند: منابع مالی عبادتگاه و زیارتگاه ها موضوع سخنان محافل مختلف اجتماعی کشور است. مبالغ نذورات برخی مساجد و زیارتگاه ها به دهها هزار (منات) می رسد. باید این نذورات و کمک های مالی به صورت شفاف از طریق درگاه های مالی الکترونیکی جمع آوری و ثبت شوند.

برکناری و نظارت دائمی بر روحانیون

طاهر رضایف دیگر نماینده پارلمان نیز با تاکید بر محدودیت بر علیه کانون مذهبی اسلامی اظهار می کند: امروز کسانی دعوت به مبارزه می کنند، مساجد را به محل بازی های سیاسی تبدیل کرده، فال بینی، دعانویسی و سرکتاب باز می کنند. باید دین مان را از شر چنین روحانیون و سران سازمان دینی نجات دهیم. افرادی که روی باورهای دینی خود متعصب هستند حرمت دین را پایین می آورند باید تحت نظر قرار بگیرند.

تصفیه روحانیون مسلمان

چنانکه به نظر می رسد پیش نویس فعلی در مجلس تنها به موضوع تایید صلاحیت نمی پردازد و یک تصفیه اساسی در میان روحانیون مخالف سیاست های دولت محسوب می شود. این قانون با مصادیقی که دارد روحانیون مستقل را از ارائه خدمات مذهبی به مردم این کشور منع و خانه نشین می کند.

حمله لفظی به پاشازاده

الشاد میری یکی از همین طیف روحانیون است که درباره رئیس اداره مسلمانان قفقاز می گوید: پاشازاده در مقابل سفیر و نماینده رهبر ایران فتوای «لزوم آزادسازی قره باغ و اینکه این منطقه خاک اسلام است» را بیان و قبول کرده است.

امروز چند گزینه پیش رو داریم. ابتدا اینکه پاشازاده با خواسته خود استعفانامه اش را بنویسد و یا اینکه به او پیام دهند و صلاحیت وی سلب شود. البته حالتی سومی نیز وجود دارد و آذربایجان مدل جدیدی را اجرا می کند.

ظاهر ماجرا این است که الله شکور پاشازاده رئیس اداره مسلمانان قفقاز خواستار مدارای با وضع موجود است و تحت فشار قرار دارد و ممکن است با قانون جدید از سوی دولت سلب صلاحیت شود.

اما برخی صاحب نظران معتقدند که حملات لفظی علیه وی چندان جدی نیست و این سخنان با هدف اقناع جمعیت دیندار این کشور بیان می شود.

محدودیت مالی برای اماکن مذهبی

موضوع جمع آوری نذورات، هدایا و کمک های مالی مردمی به مساجد نیز تحت نظارت بسیار شدیدی قرار می گیرد که باید با کارت های هدیه و واریز به حساب های بانکی انجام شود. چیزی که در صحبت های اخیر جیحون محمداف نماینده پارلمان دیده می شود اشاره به برخی مساجد و زیارتگاه های بزرگ این کشور بدون ذکر نام خاصی است. این قبیل زیارتگاه ها و مساجد در آذربایجان انگشت شمار هستند. مرقد مطهر بی بی رحیمه (خواهر امام رضا) و مسجد جامع شهرک نارداران رایون کورده خانی و مسجد بی بی هیبت رایون سبائیل در نزدیک باکو پایتخت آذربایجان هدف نهایی از این بند قانون است.

باکو، شهرها، شهرک ها و روستاهای اطراف آن حدود ۴ میلیون نفر جمعیت را در خود جای داده اند و تضعیف مالی مکان های مذهبی می تواند تاثیر منفی بر ترویج اصول و ارزش های اسلامی بگذارد.

واکنش منفعلانه اداره مسلمانان

اداره مسلمانان قفقاز در بیانیه ۲۷ ژانویه خود درباره تغییرات قانونی در مجلس تصریح می کند: این قانون در چارچوب اصلاحات مصوب می شود و روحانیون باید تغییرات جدید را بپذیرند و به آن عمل کنند.

طی این بیانیه از روحانیون مسلمان خواسته شده تا اجازه سواستفاده از شرایط موجود را ندهند.

تحولات جهان اسلام پیش از این احتمال واکنش منفعلانه اداره مسلمانان قفقاز را در مقابل تصمیم مجلس این کشور مطرح کرده بود.