سایه جنگ اوکراین بر سر قره باغ

موضوع جنگ اواکراین اگرچه حدود ۱۴۰۰ کیلومتر از منطقه قره باغ فاصله دارد اما روی آن تاثیر آشکاری داشته است. درگیری و تبادل آتش در خطوط تماس قره باغ کوهستانی (ناگورنو کاراباخ/ آرتساخ/ داغلیق قاراباغ) میان نیروهای ارتش آذربایجان و ارامنه طی روزهای پنجشنبه، جمعه و شنبه ۱۰ ، ۱۱ و ۱۲مارس برابر با ۱۹، ۲۰ و ۲۱ اسفند ادامه یافته است. طرف آذربایجانی نیروهای صلحبان فدراسیون روسیه را متهم به تبانی و همکاری با ارامنه می‌ کنند.

گزارش درگیری قره باغ پنجشنبه ۱۰ مارس (۱۹ اسفند)

– اطلاعیه شماره یک وزارت دفاع آذربایجان، ادعای ۲۸ بار تیراندازی گروه های مسلح غیرقانونی ارمنی در ساعت های صبح از پست نظامیان صلحبان روسیه به مواضع ارتش: مواضع نظامی در نزدیکی روستاهای چخرمحله، گوردلار، خدرلی، قاراداغلی و قاسملی رایون آغدام زیر آتش بوده اند. نیروهای آذربایجان نیز در جواب این تیراندازی ها به تبادل آتش متقابل پرداخته اند.

– اطلاعیه دوم وزارت دفاع آذربایجان: تکرار ادعای تیراندازی ارامنه از پست نیروهای صلحبان روسیه از ساعت ۹:۵۰ تا ۱۷ به سمت مواضع نظامی ارتش آذربایجان در رایون های آغدام، خوجالی و خوجاوند

– اطلاعیه سوم وزارت دفاع آذربایجان و تکرار چندباره تیراندازی از پست نیروهای صلحبان روسیه: گروه‌ های غیرقانونی مسلح ارمنی از ساعت ۱۹:۴۵ ۱۰ مارس تا ۸:۳۵ دقیقه ۱۱ مارس در رایون های فضولی، خوجاوند، آغدام و خوجالی به محل استقرار ارتش آذربایجان تیراندازی کرده اند.

– گزارش سایت آرتساخ پرس رسانه قره باغ کوهستانی: تیراندازی و شلیک خمپاره ۶۰ میلی متری به روستاهای خرمورت (پیرلر) و نخجوانیک از توابع آسکران (عسگران) و روستاهای خنوشیتک و قرمزی بازار منطقه مارتونی (خوجاوند). یک غیرنظامی در روستای خرمورت زخمی شد.

– تیراندازی و زیان ارتش آذربایجان به یک تراکتور پارک شده در روستای نخجوانیک آسکران (عسگران)

– سایت آرتساخ نیوز: خط لوله گاز ارمنستان به ناگورنو کاراباخ در همین روز قطع شده است.

– سایت آرتساخ نیوز: نشست اضطراری شورای عالی امیت ملی دولت (دفاکتو) قره باغ کوهستانی توسط رئیس جمهور آرائیک هاروتونیان. هاروتونیان گفته است: آسیب رسانی به خط لوله گاز، تأخیر در کار تعمیر و رفتار تهاجمی نسبت به مردم غیرنظامی آرتساخ در زمان‌های اخیر دارای اهمیت ژئوپلیتیکی است. آذربایجان از شرایط پیرامون اوکراین و درگیری بازیگران بین المللی سواستفاده می کند. مقام های دولت باکو رسما به تحریکات آشکار متوسل می شوند تا جمعیت غیرنظامی ارمنه آرتساخ را در معرض جنگ روانی قرار دهند و سرانجام آنها را از این منطقه اخراج کنند.

– رسانه ارمنی اینفو تکتا۲۴: گزارش تیراندازی در کارمیرشوکا مارتونی (خوجاوند) به سمت پست نیروهای صلحبان روسیه.

– تصاوری از عبور کامیون های نیروهای روسیه بدون تجهیزات زرهی در جاده لاچن به شوشا توسط رسانه های آذربایجان منتشر شده است. گفته می شود جایگزین این نیروها هنوز وارد قره باغ کوهستانی نشده و تعدادی از پست ها نیز تخلیه شده اند.

گزارش درگیری جمعه ۱۱ مارس (۲۰ اسفند)

– اطلاعیه وزارت دفاع آذربایجان: ادعای تیراندازی از زرکند رایون باسارکچر توسط نیروهای ارمنستان به مواضع مرزی در روستاهای آشاقی شورجا و عزیزلی رایون کلبجر. ارتش آذربایجان پاسخ تیراندازی را داده است.

– اطلاعیه وزارت دفاع آذربایجان: تکرار ادعای تیراندازی نیروهای مسلح غیرقانونی ارمنی از پست نیروهای صلحبان روسیه از ساعت ۱۷ تا ۲۱ در رایون های آغدام، خوجاوند و خوجالی.

– وزارت دفاع در واکنش به خبر تیراندازی ارتش آذربایجان به مناطق مسکونی ارمنی نشین: فقط موقعیت نیروهای مسلح ارمنی هدف قرار گرفت.

– وزارت خارجه ارمنستان آذربایجان را به ادامه نقض آتش بس و تیراندازی مرزی متهم کرد.

– راسیم موسایف تحلیلگر نظامی و سیاسی در گفتگو با شبکه تلویزیونی اسپیس آذربایجان: روسیه برای جبران تلفات خود در جبهه اوکراین تعدادی از نیروهای صلحبان خود را از قره باغ خارج می کند. ارامنه از این موضوع سو استفاده کرده و به سمت نیروهای آذربایجان آتش گشوده اند. وی درباره تبادل درگیری های مرزی کلبجر نیز می گوید: نیروهای خودسر ارتش ارمنستان بدون دستور به سمت ارتش آذبرایجان تیراندازی کرده و عامل این بحران هستند. کانال تلویزیونی اسپیس در بخش خبری ۲۰ و ۳۰ خود به وقت باکو (۲۰ به وقت تهران) درباره نقش صلحبانان فدراسیون روسیه در این مورد گفته است: این نیروها مانع تجاوزات و حضور گروه های مسلح ارمنی در قره باغ کوهستانی نمی شوند.

– ادامه قطع گاز در قره باغ کوهستانی افزایش مشکلات مردم ساکن. ساکنان از اجاق و شومینه های هیزمی و بخاری برقی برای گرم کردن خانه ها و ساختمان های عمومی استفاده کردند.

– آرمن پرس: صفحه فیس بوک مجلس ملی جمهوری آرتساخ مورد حمله هکری قرار گرفت.

– بیانیه ستاد اطلاع رسانی آرتساخ: از شما می‌خواهیم تسلیم تحریکات دشمن نشوید و پست‌های این صفحه را توزیع نکنید.

– ادامه تجمع نیروهای ارتش آذربایجان در رایون های آغدام، خوجالی و لاچن (لاچین). طی اطلاعیه ای که توسط خوشقدم بخشعلی اوا خبرنگار و مجری تلویزونی دولتی خوانده شد، ۱۰ هزار نیروی آذربایجان با پشتیبانی زرهی، توپخانه و هوایی آماده عملیات هستند.

– اطلاعات ضد و نقیض منابع میدانی ارتش آذربایجان: یک طرف مدعی تصرف چند روستا در رایون خوجاوند و جنوب شرقی قره باغ شده و طرف دیگر آن را عملیات امنیتی در مقابل سنگرهای ارامنه بیان می کند.

– بخش ارمنی یورونیوز حملات و شلیک خمپاره ۶۰ میلی متری به روستاهای ارمنی را تایید کرده است.

– سفر الهام علیف رئیس جمهور آذربایجان به آنکارا و بررسی ابعاد موضوع درگیری ها.

– آرارات میرزویان وزیر خارجه ارمنستان در سفر به آنتالیای ترکیه با سرگئی لاورف وزیر خارجه فدراسیون روسیه و مولود چاووش اوغلو همتای ترکیه ای دیدار کرده است. احتمال میانجی گری ترکیه میان ارمنستان و آذربایجان بسیار بالاست.

شنبه ۱۲ مارس (۲۱ اسفند)

– گفتگوی تلفنی حلوصی آکار با سپهبد ذاکر حسن اف وزاری دفاع ترکیه و ارمنستان. طی این گفتگو موضوع امنیت منطقه ای بررسی شده است.

– درگیری ها در خطوط تماس منطقه قره باغ متوقف شده است.

– گاز منطقه قره باغ کوهستانی همچنان قطع است.

– نیروهای ارمنی دوربین های نظارتی در سنگرهای خود را برچیدند. طبق گفته منابع میدانی، جمع آوری دوربین ها از خواسته های آذربایجان است.

– جمهوری آذربایجان منطقه قره باغ کوهستانی را جزء اراضی مستقیم خود می داند و پس از برگزاری رفراندوم استقلال این منطقه از آذربایجان، خودمختاری آن را یک بار در سال ۱۹۹۱ لغو کرده بود. دولت این کشور سپس با تصویب قانونی در سال ۲۰۱۸ دوباره خودمختاری این منطقه را به شرط بازگشت به ترکیب آذربایجان پذیرفته بود. اما پس از جنگ ۲۰۲۰ دوباره این خودمختاری را در سال ۲۰۲۱ لغو کرده است. همین مسئله ریشه درگیری ها در این منطقه محسوب می شود. چنانکه دیده می شود حضور کم رنگ روسیه در قره باغ به واسطه جنگ اوکراین شرایط را دشوار کرده است و دولت آذربایجان تلاش می کند تا بیشترین استفاده را از این موضوع ببرد. می توان تبلیغات اخیر درباره استفاده ارامنه از مواضع صلحبانان روسیه را کمپینی بر علیه روسیه برشمرد که توسط دولت این کشور راه اندازی شده و از آن حمایت می کنند.