موشک پدافند هوایی دوشپرتاب STARStreak
استاراستریک (STARStreak) یک موشک پدافند هوایی برد کوتاه دوشپرتاب ساخت بریتانیا است که توسط شرکت Thales Air Defence در شهر بلفاست در شمال ایرلند تولید میشود. این موشک با نام STARStreak HVM نیز شناخته میشود. عبارت HVM مخفف High Velocity Missile یا موشک بسیار سریع است.
پس از پرتاب موشک STARStreak، سرعت آن به بیش از ۴ ماخ میرسد. این سرعت، موشک STARStreak را به سریع ترین موشک پدافندی دوشپرتاب جهان تبدیل کرده است. پس از رسیدن به حداکثر سرعت، سه ریز مهماتِ دارت شکل که در سر موشک قرار گرفته اند آزاد میشوند؛ این ریز مهمات هر یک دارای سیستم هدایت پرتو سوار لیزری هستند و در کنار یکدیگر بر روی یک پرتو لیزر به سمت هدف هدایت میشوند. دارت ها بعد از رها شدن در فاصله حداکثر ۱/۵ متر از یک دیگر سوار بر پرتو لیزری به سمت هدف هدایت میشوند. استفاده از تعداد سه ریز مهمات، احتمال موفقیت در رهگیری هدف را افزایش میدهد.
سامانه موشکی STARStreak از سال ۱۹۹۷ در ارتش انگلستان وارد خدمت شده و شرکت تالس از سال ۲۰۱۲ این سامانه را به نام ForceSHIELD نامگذاری مجدد کرده است.
سرجنگی این موشک از سه دارت یا ریز مهات تشکیل شده است. هر دارت یا ریز مهات دارای ۴۵۰ گرم ماده انفجاری از نوع PBX-98 بوده و وزن کلی دارتها مجموعا ۹۰۰ گرم است. طول هر دارت ۳۹۶ میلیمتر و قطر آن ۲۲ میلیمتر است.
ریز مهمات قرار گرفته در سر این موشک از جنس آلیاژ تنگستن ساخته شده است؛ زیرا تنگستن دارای چگالی حدودا سه برابری نسبت به فولاد است که باعث میشود انرژی جنبشی و برد و ارتفاع آن افزایش یابد و میزان اثرگذاری ترکش های آن در بدنه هواگرد هدف بیشتر شود. دلیل اثر گذاری بیشتر ترکش های تنگستنی، سختی بالای آلیاژ های بر پایه تنگستن است که برای نفوذ به بدنه هواگردها بسیار مناسب است.
از فیوز ضربه ای تاخیری در سرجنگی دارت ها استفاده شده است. بعد از اصابت دارت به هدف و نفوذ به بدنه، فیوز، داخل بدنه هدف فعال شده و انفجار از داخل هدف صورت میگیرد. این مکانیزم فعال سازی به منظور افزایش کشندگی از طرف طراح در نظر گرفته شده است.
موشک STARStreak از دو موتور سوخت جامد به عنوان پیشران استفاده میکند. موتور مرحله اول طول مدت زمان سوزش بسیار پایینی داشته و قبل از خارج شدن از پرتابگر میسوزد. این موضوع به دلیل جلوگیری از آسیب به اوپراتور بر اثر سرعت و دمای بالای گاز های خروجی میباشد. موتور مرحله دوم بعد از فاصله گرفتن موشک به میزان چهار متر از اوپراتور فعال شده و در مدت زمان بسیار کوتاهی موشک را به سرعتی بیش از ۴ ماخ میرساند و سپس دارت ها آزاد میشوند. رسیدن سرعت اولیه دارت ها به ۴ ماخ پس از رها شدن از موتور مرحله دوم، به میزانی انرژی جنبشی در آن ذخیره میشود که برای اجرای مانور با شتاب ۹ جی در ارتفاع ۷۲۰۰ متری کفایت کند.
در نسخه های جدید این موشک، بیشترین برد به بیشتر از ۷ کیلومتر و بیشترین ارتفاع درگیری به ۵ کیلومتر افزایش یافته است.
گونههای موشک استاراستریک:
گونه ATASK: این مدل از موشک استاراستریک برای شلیک از هلیکوپتر ساخته شده است. این موشک با همکاری مک دانل-داگلاس و لاکهید-مارتین الکترونیک بین سال های ۱۹۹۵ و ۱۹۹۸ به طور خاص برای استفاده در AH-64 Apache توسعه یافت. با این وجود این مدل از موشک هنوز وارد خدمت نشده است.
گونه پرتابگر چندگانه سبک وزن (LML): پرتابگر چندگانه سبک وزن (Lightweight Multiple Launcher) را میتوان بر روی یک سه پایه بصورت یک واحد پرتابگر ثابت و یا نصب شده بر روی یک وسیله نقلیه سبک مانند لندرور یا HMMWV (هاموی) استفاده کرد. این مدل قابلیت شلیک سه تایی موشک STARStreak را دارد و سه موشک Starstreak آماده به شلیک است. از آنجا که موشک های STARStreak برای هدف قرار دادن اهداف هوایی با سرعت بالا ساخته شده اند، پرتابگر LML توانایی حمله به اهداف سطحی مانند وسایل نقلیه زرهی سبک، کامیونها و تاسیسات ثابت را به آن اضافه میکند. همچنین یک سیستم هدایت لیزری بسیار دقیق در این سیستم گنجانده شده است که برای اوپراتور قابلیت انتخاب حالت های ردیابی هدف بصورت دستی و یا خودکار را فراهم میکند.
گونه RAPIDRanger: یک سیستم پرتابگر چندگانه است که میتواند تقریبا بر روی همهی خودروهای نظامی نصب شود. در این مدل، پرتابگر چهارتایی موشک استاراستریک بر روی خودروهای زرهی مختلف نصب میشود. همچنین RAPIDRanger میتواند با طیف وسیعی از موشکهای تالس و سایر ارائهدهندگان بارگیری شود. این موضوع باعث افزایش توانایی حمله به اهداف زمینی مانند نفربرهای زرهی، تأسیسات ثابت و استحکامات میشود. افزودن یک سنسور نظارت ۳۶۰ درجه یکپارچه، یک عملکرد کاملاً مستقل را برای حفاظت از نیروها بصورت مداوم در اختیار RAPIDRanger قرار می دهد.
گونه Seastreak: سیاسترایک مدل دریایی این موشک است. در این مدل، سامانه CIWS (مخففclose-in weapon system) که شامل ۲۴ موشک استاراستریک است در دو بلوک ۱۲ تایی قالب بندی شده است. از این سامانه بر روی کشتی های جنگی برای مقابله با اهداف در برد کوتاه استفاده میشود.
گونه Starstreak self-propelled high-velocity missile (SP HVM): در این مدل یک پرتابگر ۸ تایی موشک استاراستریک بر روی خودروی زرهی آلویس استورمر نصب شده است.
گونه Starstreak Avenger: این سیستم بر اساس نیازهای ارتش ایالات متحده در اوایل دهه ۱۹۹۰ ساخته شد. در این مدل، پرتابگر موشک Starstreak بر روی خودروهای Boeing Avenger نصب میشود. در این مدل یک غلاف چهارتایی موشک Starstreak جایگزین یک غلاف پرتابگر موشک استینگر میشود. در نتیجه خودروی مذکور دارای یک غلاف چهارتایی موشک استینگر و یک غلاف چهارتایی موشک استاراستریک است.
گونه Starstreak Mark II: این مدل، مدل ارتقا یافته موشک Starstreak است. در این مدل برد موشک به بیشتر از ۷ کیلومتر افزایش یافته است.
گونه THOR/Multi Mission System (MMS): در این مدل یک پرتابگر ۴ تایی موشک Starstreak بر روی شاسی اتریشی پینزگاوئر (Pinzgauer) نصب شده است.
مشخصات موشک STARStreak:
طول: ۱/۳۹۷ متر
قطر: ۱۳ سانتیمتر
وزن: ۱۴ کیلوگرم
برد: بیش از ۷ کیلومتر
حداکثر ارتفاع درگیری: ۵ کیلومتر
سرجنگی: سه دارت ۴۵۰ گرمی از نوع PBX-98
هدایت: پرتوسوار لیزری (SACLOS)
ساخت: بریتانیا
مجموعه پوسترهای “موشک دوشپرتاب STARStreak” به زبانهای انگلیسی، عربی، کردی، آذری، روسی برای نشر در شبکههای اجتماعی:
منابع:
RAPIDRanger and LMLNG
Starstreak
Starstreak High-Velocity Missile (HVM)
دیدگاه