دانش نظامی: پهپاد ابابیل ۵ جدیدترین دستاورد پهپادی ایران
در رژه‌ای که در ۲۹ فروردین ماه ۱۴۰۱ در تهران برگزار شد، پهپاد جدیدی با نام “ابابیل ۵” (AB-V) رونمایی شد. تا پیش از این، خبری رسمی در مورد پهپاد ابابیل ۵ وجود نداشت. همین موضوع باعث شد تا این پهپاد مورد توجه کارشناسان و رسانه‌های داخلی و خارجی قرار بگیرد. هر چند تاکنون مشخصات دقیق پهپاد ابابیل ۵ به صورت رسمی اعلام نشده است اما با توجه به تصاویر موجود به بررسی مشخصات و ویژگی های این پهپاد می‌پردازیم.
در این پهپاد از موتور پیستونی و ملخ به عنوان پیشران استفاده شده است که به معنای محدودیت حداکثر ارتفاع پروازی در حدود ۲۵ هزار پا است و سرعت کروز آن در سطح ۱۵۰-۲۰۰ کیلومتر بر ساعت خواهد بود.
پیکربندی طراحی آیرودینامیک این پرنده به طور کلی شباهت به مهاجر ۶ دارد. به عنوان مثال در مهاجر ۶ پیکربندی دم بصورت High Boom Tail است و در ابابیل ۵ از پیکربندی Boom Tail استفاده شده است. این یعنی سکان افقی محدوده میانی سکان افقی قرار گرفته و جریان هوای شتاب گرفته توسط ملخ‌ها از روی سکان افقی عبور می‌کنند. مزیت این پیکربندی، کاهش طول مورد نیاز باند برای نشست و برخواست و امکان اجرای مانور شدید تر توسط پرنده است.
بدنه این پرنده دارای زوایا و خطوطی تیزی است که مشخصا به منظور کاهش سطح مقطع راداری از نمای روبرو یعنی در حالتی که پرنده بصورت نزدیک شونده به سمت رادار حرکت می‌کند، طراحی شده است.
ارابه‌های فرود به منظور کاهش نیرو پسا و کاهش سطح مقطع راداری به صورت جمع شونده طراحی شده‌اند. با کاهش نیرو پسا به دلیل استفاده از ارابه فرود جمع شونده، سرعت کروز یا مداومت و برد پروازی پهپاد افزایش می‌یابد.
یکی دیگر از دلایل استفاده از ارابه جمع شونده در جلو بدنه می‌تواند به محل قرار گیری محموله اپتیکی مرتبط باشد تا مانع دید آن نباشد. از طرفی اگر محموله در جلو ارابه فرود نصب شود، مانند مهاجر ۶ به دلیل فاصله بیشتر با مرکز جرم پرنده نیاز به اضافه شدن وزن تعادل بیشتر باشد که احتمالا عملکرد پهپاد را با مشکل مواجه کند؛ لذا ارابه جمع شونده همراه با مزیت‌هایی که اشاره شد، استفاده شده است.
ارابه‌های فرود چرخ‌های عقب از نوع ثابت هستند. با دقت به تصاویر منتشر شده، این ارابه‌ها به وسیله سیم به یکدیگر متصل شده‌اند که میزان خمش نهایی ارابه‌ها را در زمان فرود محدود کرده و مانع از برخورد بدنه با سطح باند می‌شود. این نوع پیکربندی ارابه فرود، یعنی ارابه فرود جمع شونده در جلو و ارابه ثابت در عقب پهپاد، در پهپاد ترکیه ای بیرقدار TB2 نیز به کارگیری شده است.
طول دهانه بال در این طرح با مبنا قرار دادن ابعاد کفی حامل(تریلر)، ۱۲ متر تخمین زده می‌شود که در شبیه به پهپاد TB2 ترکیه است.
پهنای بال ۲۰ درصد بزرگتر از مهاجر ۶ بوده که با افزایش مساحت بال‌ها جرم محموله را نیز افزایش داده است به طوری که ابابیل ۵ قادر است تا شش بمب قائم-۱ را حمل کند. به عنوان مقایسه، پهپاد مهاجر-۶ و TB-2 تا چهار بمب حمل می‌کنند.
در بخش تسلیحاتی، ابابیل ۵ تاکنون مسلح به بمب قائم ۵ و ۱ و موشک الماس دیده شده است. پهپاد ابابیل ۵ توان حمل شش بمب قائم ۱ و توان حمل چهار بمب قائم ۵ را دارد.
بمب‌های قائم مجموعه‌ای از بمب‌های گلاید هوا به زمین و همچنین موشک‌های زمین به هوای ایرانی هستند که توسط مکانسیم‌های پرتو سوار لیزری و یا هدایت تلویزیونی به سمت اهداف هدایت می‌شوند.
بمب قائم ۱ دارای دقت نیم متر، برد ۵ کیلومتر و توانایی انهدام اهداف در شب و روز و در همه شرایط آب و هوایی را دارد.
اطلاعات دقیقی در مورد برد بمب قائم ۵ در دسترس نیست. برخی منابع برد آنرا حدود ۸ کیلومتر عنوان کرده اند.
موشک الماس نیز یک موشک سوخت جامد ضد تانک تاپ اتک (حمله از بالا به هدف) است که به دو صورت هوا پایه و زمین پایه تولید می‌شود. این موشک دارای جستجوگر حرارتی برای کشف و انهدام اهداف با برد ۸ کیلومتر در صورت شلیک از هوا است.
بیشتر بخوانید: موشک ضدزره تاپ اتک الماس
با توجه به خدمتگیری ابابیل ۵ توسط ارتش و سپاه و ساخت آن توسط وزارت دفاع، در کنار شباهت بعضی از اجزای آن مانند اپتیک به مهاجر ۶، احتمال هماهنگی و لینک مهمات مورد استفاده در مهاجر ۶ با پهپاد ابابیل ۵ نیز وجود دارد.
حمل تعداد بیشتر بمب و یا محموله، قدرت کشندگی پرنده را بطور موثری افزایش می‌دهد و به لحاظ مولفه اقتصادی نبرد، با تعداد سورتی پرواز رزمی کمتر اهداف را از بین برده و با هزینه پایین تری اهداف را شکار کند. کاهش تعداد سورتی پرواز هم به لحاظ تعمیر و نگه داری و هم افزایش نرخ عملیاتی ناوگان می‌تواند حائز اهمیت باشد.
در بحث موتور، بر اساس مطابقت تصویر موتور و بدنه پهپاد، احتمالا از موتور Rotax 914 برای تامین پیشرانش پهپاد ابابیل ۵ استفاده شده است. این موتور پیش از این روی پهپاد شاهد ۱۲۹ نیز به کار رفته است.
تصاویر بیشتر از پهپاد ابابیل ۵:
دیدگاه