نگاهی به گرمی روابط دیپلماتیک باکو و تل آویو

سوابق سفیر باکو در تل آویو
ممد اف نخستین سفیر جمهوری آذربایجان در سرزمین های اشغالی فلسطین محسوب می‌شود. سفیر آذربایجان در تل آویو، ۳۹ ساله و متولد ۱۹۸۳ در باکو و دانش آموخته دانشگاه دولتی باکو، کالج بلژیک و آکادمی مدیریت دولتی ریاست جمهوری است. وی از سال ۲۰۰۵ تا ۲۰۱۳ کارمند وزارت خارجه این کشور بوده و در سال ۲۰۰۹ تا ۲۰۲۳ به عنوان دیپلمات سفارت آذربایجان در بلژیک انجام وظیفه می‌کرد.
ممد اف از ۲۰۱۳ به وزارت علوم و آموزش آذربایجان رفت و به عنوان رئیس اداره همکاری های بین المللی وزارت علوم و آموزش بر پروژه همکاری نوآورانه میان آذربایجان و اسرائیل نظارت می‌کرد. این پروژه شامل دوره های آموزشی در آذربایجان و سرزمین های اشغالی فلسطین است که پذیرفته شدگان برای گذران دوره چند هفته ای به تل آویو می روند و هدف از آن تربیت جوانان و نوجوانانی است که در سازمان های دولتی و غیر دولتی ایفای نقش کنند. ممد اف در بهار سال ۲۰۲۲ به عنوان معاون وزیر منصوب شد.

بیشتر بخوانید: جمهوری آذربایجان در فلسطین اشغالی سفارتخانه افتتاح می‌کند!

همزمانی دو رویداد
اما آنچه که انتصاب نخستین سفیر آذربایجان در سرزمین های اشغالی فلسطین را جالب توجه کرده، گردهمایی هفته آینده و روزهای ۲۶، ۲۷ و ۲۸ دی (۱۶ تا ۱۸ ژانویه ۲۰۲۳) سفیران اسرائیل در اوراسیا به میزبانی سفارتخانه باکو است.

روابط دیپلماتیک آذربایجان و اسرائیل
پیشینه روابط دیپلماتیک دو دولت به زمان فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی سابق باز می‌گردد که اسرائیل استقلال جمهوری آذربایجان را به رسمیت شناخت و از سال ۱۹۹۲، ارتباط میان آنها شکل گرفت. اسرائیل در سال ۱۹۹۳ سفارت خود را در باکو راه اندازی کرده و مقام های دو دولت بارها سفرهای رسمی داشته اند.
جمهوری آذربایجان از جمله نخستین کشورهای مسلمان است که با اسرائیل روابط دیپلماتیک برقرار کرده و در عادی سازی روابط امارات متحده عربی با دولت صهیونیستی در سال ۲۰۲۲ نیز نقش آفرینی کرده است.
آذربایجان ۴۰ درصد از نفت خام اسرائیل را تامین می‌کند و دولت صهیونیستی مهمترین صادرکننده اسلحه و تجهیزات نظامی به آذربایجان محسوب می‌شود. رابطه فرهنگی و آموزشی میان باکو و تل آویو بسیار گسترده تر از آن چیزی است که در آمارها بیان می‌شود و الهام علی اف در تمامی رویدادهای فرهنگی و اجتماعی این کشور مسلمان قفقاز جنوبی، جایگاه ویژه‌ای را به اسرائیل اختصاص می‌دهد.

نقش یهودیان
گروهی از یهودیان آذربایجان نقش مؤثری در روابط دولت‌های باکو و تل آویو دارند. یهودیان آذربایجان اصطلاحا “یهودیان کوهستان” نامیده می‌شوند که در اصل یهودیان ساکن ایران و کوههای البرز هستند. یهودیان مناطق لاریجان، دماوند، بومهن و …
این افراد، در دوره قاجاریه با مسلمانان دچار تنش شدند؛ گروهی از آنها به مذهب شیعه ۱۲ امامی دین اسلام گرویدند و گروهی دیگر به مناطق تات نشین کوهستان قوبا و کوههای قفقاز رفتند.
معروف ترین محدوده زندگی یهودیان کوهستان در قوبا شهرک “قرمزی قصبه” است. البته یهودیان اروپایی حاضر در جمهوری آذربایجان نیز با تعداد انگشت شمار، نقش به مراتب برجسته تری دارند که از جمله آنها “برندا شفر” مشاور رئیس جمهور آذربایجان است. شفر تقریبا در تمام امور آذربایجان صاحب نظر به شمار می رود.

بیشتر بخوانید:
آذربایجان، سلاح مخفی بالقوه آمریکا؛ این کشور مسلمان سکولار می‌تواند متحد ارزشمندی در عقب راندن ایران، روسیه و تروریسم باشد
توطئه جدید اسرائیل برای افزایش نفوذ در جمهوری آذربایجان و حضور در شمال ایران