سودای علیف برای اشغال ارمنستان دوباره بالا گرفت!

جنگ لفظی میان علیف و پاشینیان رئیس جمهور آذربایجان و نخست وزیر ارمنستان که از مسئله تنش‌های مرزی تا انسداد کریدور لاچن (لاچین) ادامه پیدا کرده بود، اکنون به مرحله تازه ای رسیده است. برخی بر این باور هستند که جنگ تازه ای در قفقاز به راه می‌افتد و ارتش آذربایجان به ارمنستان حمله می‌کند.

بحران سازی به سبک الهام علیف

رئیس جمهور آذربایجان در تلاش‎هایی که به خرج می‌دهد از ارمنستان و مناطق آذری نشین جنوب شرقی گرجستان با نام آذربایجان غربی نام می‌برد. این در حالی است که دو کشور طبق بیانیه های مسکو و سوچی پذیرفته اند تا تمامیت ارضی یکدیگر را به رسمیت بشناسند و برای حل بحران قره باغ کوهستانی با فدراسیون روسیه همکاری کنند.

الهام علیف ۲۲ اسفند طی سفر به آلمان با «فرانک والتر اشتاین مایر» دیدار کرد و موضوع قفقاز یکی از موارد مذاکرات رئیسان جمهور آذربایجان و آلمان بود.

دفتر علیف در باکو طی بیانیه ای با بیان درخواست‌های اشتاین مایر برای میانجی‌گری میان دو کشور و مسئله قره باغ کوهستانی گفته بود: فرصت‌های خوبی برای توافق با ارمنستان داریم. آذربایجان و ارمنستان پس از نشست چهارجانبه سوچی در اکتبر ۲۰۲۲ تمامیت ارضی یکیدگر را به رسمیت شناخته اند. آذربایجان اصول پنجگانه را برای توافق صلح براساس قوانین بین المللی به ارمنستان ارائه کرده است که باید طرف مقابل آن را امضا کند.

علیف در این دیدار با بیان راهبرد خود افزوده است: موضع رسمی آذربایجان درباره بحران بر دو اصل امضای توافقنامه صلح با ارمنستان و سپس گفتگو با ارامنه ساکن قره باغ استوار شده است.

وی درباره بحران کنونی قره باغ نیز به طرف آلمانی گفته است: نمایندگان دولت آذربایجان و ارامنه قره باغ کوهستانی با یکدیگر مذاکره کرده اند و برای ادامه تماس ها و ارتباطات مرتبط با مسئله ادغام مجدد و سپس انجام پروژه های عمرانی نمایندگان ارمنی به باکو دعوت شده اند.

تعریف و انتقاد از صلحبانان روسیه

این گفته ها به مذاق نخست وزیر ارمنستان خوش نیامده است و این مقام ارمنی روز بعد در جلسه هیئت دولت ارمنستان گفته است: نمی توان نقش محوری نیروهای صلحبانی روسیه را نادیده گرفت. بحران انسانی در قره باغ کوهستانی که به دلیل انسداد گذرگاه لاچن ایجاد شده با نقش صلحبانان روسیه به فاجعه مبدل نشد.

وی در بخش دیگری با انتقاد از نقش روسیه در اجرای توافقنامه نوامبر ۲۰۲۰ مسکو گفته است: فدراسیون روسیه در توافقنامه آتش بس نوامبر ۲۰۲۰ تضمین کننده امنیت جمعیت و زیرساخت‌های عمرانی قره باغ کوهستانی را برعهده گرفته است و امیدوارم که این نقش را انجام دهد. چنانچه فدراسیون روسیه نتواند وظایف خود را انجام دهد بابت خطرات پیرامون جمعیت این منطقه باید به شورای امنیت سازمان ملل مراجعه کنیم.

وی با اشاره به تجمع نیروهای آذربایجان در چندین نقطه پیرامونی قره باغ کوهستانی افزوده است: جمهوری آذربایجان به تازگی گام‌هایی برای ایجاد تنش نظامی در خطوط تماس قره باغ کوهستانی انجام می‌دهد. آنها با راه اندازی پروپاگاندای رسانه ای تلاش می‌کنند به قره باغ کوهستانی حمله نظامی کند. این درحالی است که ارتش ارمنستان قره باغ کوهستانی را تخلیه کرده است.

نیکول پاشینیان همچنین از ابتکار عمل دولت ارمنستان برای استفاده از تلاش‌های بین المللی خبر داده و در این مورد تصریح کرده است: ارمنستان در حال راه اندازی یک راهکار بین المللی است تا از کشتار و نسل کشی ارامنه قره باغ کوهستنی جلوگیری کند. من به وزارت خارجه ارمنستان ماموریت داده ام تا از طریق سازمان ملل این کار را انجام دهد.

پاشینیان در نشست خبری دیگری ضمن مخالفت با خواسته های علیف و پنج پیش شرط قرارداد صلح گفته است: پیام باکو به ایروان توافق با تحمیل خواسته های سرزمینی به ارمنستان است که خط قرمز ایروان محسوب می‌شود.

وی در پاسخ به پرسش ها درباره موضع دولت نسبت به انسداد کریدور لاچن و موضوع ادغام ارامنه در ترکیب آذربایجان تاکید کرده است: آذربایجان تلاش می‌کند تا قره باغ کوهستانی را پاکسازی قومی کند که این کار از نظر ارمنستان غیر قابل قبول است. اولویت ارمنستان ایجاد مکانیزم گفتگو بین ارامنه قره باغ با دولت باکو و اعزام کمیته حقیقت یاب به این منطقه است.

نخست وزیر ارمنستان با رد هرگونه اقدام نظامی ارمنستان برعلیه آذربایجان گفته است: باید بپذیریم که ارمنستان در جنگ گذشته شکست خورده و خسارت دیده است. عامل شکست نظامی در جنگ ۴۴ روزه حضور عوامل نفوذی در ارتش بود.

زور آخر علیف

الهام علیف نیز ۲۷ اسفند آخرین موضع رسمی خود را با برپایی آتش نوروز در قره باغ اعلام کرده است: هرگونه توافق صلح مشروط به پذیرش شرایط آذربایجان از سوی ارمنستان است و در غیر اینصورت صلحی در کار نیست. ارمنستان هنوز بخشی از سرزمین ما را در اشغال خود دارد!

واکنش وزارت خارجه ارمنستان

وزارت خارجه ارمنستان بخش پایانی گفته های علیف را با موضوع کریدور زنگه زور مرتبط می‌داند و می گوید: آذربایجان برخلاف توافقنامه های مسکو و سوچی تمامیت ارضی ارمنستان را نمی پذیرد و در تدارک حمله نظامی به استان سیونیک در جنوب ارمنستان ( همر مرز با ایران) است.

پوتین کدخدای قفقاز

ولادیمیر پوتین رئیس جمهور فدراسیون روسیه با الهام علیف تلفنی صحبت کرده است. پوتین در این تماس از علیف خواسته است تا براساس توافقنامه های گذشته و قوانین بین المللی برای کاهش تنش در قفقاز و گشایش در ارتباطات و حمل و نقل همکاری کند. گفته میشود این تماس آب سردی بر تلاش برای جنگ افروزی در نوروز از سوی علیف است. هرچند که سیاست مداوم تنش آفرینی جمهوری آذربایجان در خطوط تماس مرزی و عملیاتهای محدود همچنان دنبال خواهد شد.

بیشتر بخوانید: یادداشت: ایران به طور فزاینده‌ای نسبت به تهدیدات در مرز مشترک با ارمنستان نگران است