چنبره جنرال الکتریک آمریکا بر سیستم برق‌رسانی عراق

جنرال الکتریک یک شرکت آمریکایی چندملیتی است که در زمینه طراحی و تولید تجهیزات پزشکی، تأسیسات توزیع برق، تجهیزات الکتریکی، توربین‌های گازی، توربین‌های بخار، توربین‌های بادی، ژنراتورها، موتورهای الکتریکی، پمپ‌ها، جنگ‌افزارها، تجهیزات هوافضا، موتورهای جت و تجهیزات نورپردازی فعالیت می‌کند. آگوست سال ۲۰۲۰ بود که این شرکت آمریکایی  جزئیات امضای دو توافق جدید خود با دولت عراق برای تقویت زیرساخت‌های انرژی برق در این کشور را اعلام کرد. این توافق در اوج مصرف برق عراق در ماه­های تابستان بود. دو قرارداد فوق الذکر دارای ارزشی معادل یک میلیارد و هفتصد میلیون دلار بود که در زمینه انرژی گاز برای اجرای عملیات مدرن‌سازی و حفاظت و خدمات پویا در برخی نیروگاه‌های تولید برق عراق انجام می­شد. شرکت جنرال الکتریک اعلام کرده بود که بخش گاز این شرکت مسئول اجرای قرارداد‌ها در کشور عراق است که ارزش آن نیم میلیارد دلار و با هدف بهبود و حفاظت از نیروگاه‌های اصلی عراق صورت می‌گیرد. این شرکت همچنین اعلام کرده بود که علاوه بر اجرای خدمات مورد نظر از نزدیک با برخی از آژانس‌های صادراتی برای تامین مالی این پروژه‌ها به ارزش بیش از یک میلارد دلار همکاری خواهد کرد. جنرال الکتریک تاکید کرد که این شرکت به همه تعهدات خود به عنوان شریک عراق در زمینه توسعه زیرساخت‌ها و پاسخ به نیاز‌های آینده پایبند است و شرکت‌های جنرال الکتریک بنا بر حضور ۵۰ ساله در عراق فقط به عمل در زمینه پروژه‌های تولید برق در مدت زمان کوتاه برای پاسخ به تقاضا در فصل تابستان محدود نمی‌شود بلکه پروژه‌های گسترده‌ای را که در تولید انرژی برای پاسخ به نیاز‌های ساکنان و بخش‌های صنعتی نقش دارند، پوشش می‌دهد و به همراه یک کارگروه متشکل از ۳۰۰ کارمند در سراسر عراق برای تامین نیاز‌های برقی فعالیت خواهد کرد.

دو سال و نیم بعد و در فوریه ۲۰۲۳ عراق مجددا برای رفع مشکلات تولید برق با شرکت جنرال الکتریک یک قرار داد جدید بست. در خصوص این قرارداد دفتر نخست وزیری عراق اعلام کرد که وزارت برق این کشور در راستای رفع مشکلات خدماتی و افزایش تولید برق با شرکت انرژی جنرال الکتریک آمریکا قرارداد امضا کرده است و بر اساس این قرارداد، مراقبت و به‌روزرسانی تمامی تجهیزات تولید انرژی، افزایش بهینه‌سازی و تاسیس نیروگاه‌های برق جدید به مدت ۵ سال بر عهده این شرکت خواهد بود.

توافق­‌های متعدد با این شرکت آمریکایی محدود به این دو نمی‌­شود و در سال ۲۰۱۵ نیز عراق قراردادی ۴۰۰ میلیون دلاری با این شرکت منعقد کرده بود و در این فاصله ۵ ساله نیز مدام با مشکلات حوزه برق و انرژی دست و پنجه نرم می­کرد. در واقع آنچه نتیجه کار را مشخص می­کرد چیزی غیر از واقعیتی بود که عراق تصورش را می­کرد. ایران، اردن، شرکت­های اروپایی مثل زیمنس و … رها شده بودند تا با ورود جنرال الکتریک و ایجاد انحصار برای آن، مشکل برق عراق حل شود اما مدام هزینه شد و نتیجه­ مطلوب در طول این سال­ها هیچوقت حاصل نشد.

کارشناسان منطقه اذعان دارند که مشکل حوزه انرژی عراق به خصوص در بخش برق و زیرساخت­ها، جز با تدوین استراتژی مناسب برای مرمت نیروگاه­ها و خودکفایی در تولید برق و نیز همکاری همزمان با چند شرکت بین المللی به منظور رفع انحصار موجود، رفع نخواهد شد. در حال حاضر نیز با وجود سرمایه‌گذاری‌های متعدد بر روی بخش تولید انرژی در عراق در برخی از ساعات روز فعالیت‌های برق رسانی متوقف می‌شوند و  مردم عراق در صورت مواجهه با این معضل، با استفاده از ژنراتور، برق خود را تامین می­‌نمایند.