نقشه چند منظوره و جدید آمریکا در عراق چیست؟

عراق برای تولید برق مخصوصا در فصل گرما نیاز به ماده اولیه دارد که غالب آن گاز وارداتی از ایران است. بدهی عراق به ایران بابت گاز به ۱۱ میلیارد دلار رسیده است، اما به دلیل تحریم‌های آمریکا پول‌ها بلوکه شده است و امکان پرداخت به ایران وجود ندارد.

از سوی دیگر ایران نیز ناچاراً به دلیل عدم پرداخت پول گاز توسط عراق، طی سال‌های گذشته بارها اقدام به محدود کردن صادرات گاز به این کشور کرده است و در برخی موارد صادرات به این کشور به‌طور کامل متوقف شده است. چند روز قبل نیز وزارت برق عراق اعلام کرد که کاهش واردات گاز از ایران باعث شده تا تولید برق در این کشور پنج هزار مگاوات کم شود.

همچنین برخی منابع مدعی شدند که طی روزهای اخیر، ورود گاز ایران به مناطق جنوبی عراق به‌طور کامل متوقف شده و جریان گاز ایران به سمت مناطق مرکزی و بغداد هم از ۴۵ میلیون مترمکعب در روز به ۲۰ میلیون مترمکعب کاهش یافته است؛ به همین دلیل برخی نیروگاه‌های برق عراق فعالیت خود را‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ به‌طور کامل متوقف کرده‌اند.

پس از ایجاد این مشکلات، محمد شیاع السودانی، نخست وزیر عراق با اشاره به توقف صادرات گاز ایران به عراق به دلیل تحریم‌های آمریکا گفت: “بغداد به توافقی برای تسویه بدهی خود به ایران رسیده است.”

بر اساس اعلام السودانی، عراق تمام بدهی‌های خود را تسویه کرده است و بدهی را به حساب شرکت‌های ایرانی واریز کرد اما به دلیل تحریم‌های آمریکا این مبالغ بلوکه شده است و در نتیجه آن صادرات گاز ایران نیز متوقف شد.

آمریکا طی ماه‌های اخیر با وجود تعهد عراق به پرداخت مستمر و بدون وقفه بدهی گازی به ایران، با ممانعت از رسیدن پول خرید گاز از ایران به تهران، موضوع تحریم ایران را به عنوان سلاحی علیه عراق و مردمش استفاده می‌کند.

به نظر می‌رسد آمریکا قصد دارد با این اقدامات، از سویی هم صادرات گاز ایران به عراق را متوقف کند و هم با افزایش بحران برق در عراق، ملت عراق را به خیابان‌ها بکشاند تا علیه دولت السودانی (که نزدیک به مقاومت است) تظاهرات اعتراضی آغاز شود.

البته علی‌رغم مشکلات و تحریم‌ها، تهران و بغداد در خصوص تبادل گاز و نفت به توافق رسیده‌اند و طبق اعلام السودانی، عراق توافق کرده که در مقابل واردات گاز، نفت سیاه به ایران بدهد.

به هر روی، ادامه داد و ستد و افزایش مراودات تجاری با عراق نیازمند مکانیزم تسویه مالی جدید با فرض استمرار تحریم‌ها و فشارهای طرف‌های غربی به ویژه آمریکا است؛ موضوع مهمی که در موعد تمدید قراردادهای تجاری میان تهران و بغداد می‌تواند مورد رایزنی و بررسی طرفین قرار گیرد تا از بروز مشکلات مشابه در روابط تجاری و مالی ایران و بغداد جلوگیری شود.

همچنین باید توجه شود که بلوک غرب با همکاری آمریکا در حال تلاش برای کاهش وابستگی گازی عراق به ایران و وابسته کردن این کشور به شرکت ها و کشورهای غربی هستند و از این رهگذر به دنبال ضربه به ایران و کسب منافع امنیتی و اقتصادی اند. لازم به ذکر است در راستای همین برنامه و فشار حداکثری آمپریکا در حوزه انرژی به عراق، دوشنبه گذشته، دولت عراق یک قرارداد عظیم به ارزش ۲۷ میلیارد دلار با شرکت فرانسوی “توتال انرژی” برای توسعه بخش‌های نفت، گاز و انرژی‌های تجدیدپذیر امضا کرد. مشکلات تحریمی ایران و بستن دست ایران در بازار انرژی عراق در نهایت منجر به اخراج کامل ایران از بازار انرژی این کشور خواهد شد.