مذاکرات سه جانبه روسیه، آذربایجان و ارمنستان در مسکو؛ مذاکرات بی‌حاصلی دیگر
روز سه شنبه سوم مرداد با دعوت سرگئی لاوروف وزیر امور خارجه فدراسیون روسیه، وزیران خارجه فدراسیون جمهوری‌های آذربایجان و ارمنستان به مسکو رفتند تا در یک نشست سه جانبه بر سر کاهش تنش و اجرای توافقات پیشین مذاکره کنند.
سرگئی لاوروف در این نشست یک دیدار سه جانبه برگزار کرده و با هر کدام از دو طرف نیز جداگانه مذاکره کرده است.
وی در نشست سه جانبه با بیان تلاش روسیه برای اجرای بندهای توافقنامه آتش بس سه جانبه نهم نوامبر ۲۰۲۰ مسکو بر حل مشکل قره باغ، عادی سازی روابط آذربایجان و ارمنستان، توسعه مناسبات اقتصادی، گشایش درهای ارتباط میان مردم دو کشور و حل مشکل حمل و نقل، کاهش تنش‌های قره باغ از طریق نیروهای صلحبان فدراسیون روسیه و حل مشکل محاصره و مسائل انسانی ارامنه قره باغ تاکید کرده است.
با این وجود، این مذاکرات نیز به دلیل خواسته های متفاوت آذربایجان و ارمنستان به جایی نرسید. جیحون بایرام اف خواستار ایجاد یک کریدور مستقل ارتباطی از نخجوان به خاک جمهوری آذربایجان و عدم مداخله ارمنستان در موضوع ارامنه قره باغ و جایگزینی کریدور آغدام به خانکندی (استپاناکرت مرکز قره باغ) در مقابل کریدور لاچین شده است. ارمنستان نیز با اعطای یک کریدور مستقل از نخجوان به جمهوری آذربایجان، نادیده انگاری حقوق ارامنه قره باغ کوهستانی(ناگورنو کاراباخ) و انسداد کریدور لاچین مخالفت میکند.
حاشیه پایانی این نشست سه جانبه نیز جالب توجه بوده است. دستیار سرگئی لاوروف در این نشست به وی گفته است که طرف آذربایجانی ممکن است با نگارش واژه ناگورنو کاراباخ (به معنی قره باغ کوهستانی) در متن بیانیه مخالف باشد. این گفتگوی چند ثانیه ای از میکروفون لاوروف پخش شده و او پس از اینکه متوجه پخش صدا شده دکمه میکروفون را خاموش کرده است. این موضوع باعث جنجال رسانه ای شده است و برخی رسانه ها این عبارات را به تلاش وافر روسیه برای راضی نگه داشتن باکو تفسیر کرده اند.
لازم به ذکر است، این نشست و مذاکرات در موسکو، پس از برگزاری نشست سه جانبه شورای اروپا به میزبانی بروکسل با میانجی‌گری شارل میشل برگزار شده است. در واقع روسیه با برگزاری این نشست و مذاکرات تلاش میکند تا ابتکار عمل را در حل مسائل دو کشور به دست بگیرد. با این وجود، عملا در نشست موسکو دستاورد محسوس و قابل توجهی حاصل نشد و فقط در مورد برخی مسائل کمتر مهم مانند ترسیم خطوط مرزی و کاهش درگیری‌ها توافقات نیم بندی صورت گرفت.
هر چند که خرابکاری ایروان و باکو در مسکو و یا در نشستهای قبلی و ابراز علاقمندی آنها در بروکسل برای روسها کاملا مشهود است، اما روسها دست به عصا پیش می‌روند و از اعمال فشار بر هر کدام از دو طرف خودداری میکنند. توسعه نفوذ شورای اروپا و ایالات متحده آمریکا در مذاکرات میان جمهوری آذربایجان و ارمنستان، یکی از عوامل لحن آرام مسکو در مقابل ایروان و باکو محسوب می‌شود. روسها اکنون درگیر یک جنگ بزرگ دیگر در اوکراین هستند و تا جای ممکن تلاش میکنند تا مسئله قفقاز را به هر نحو ممکن مدیریت کرده تا شر دیگری گریبان آنها را در منطقه قفقاز نگیرد.
دیدگاه