مرگ مشکوک صورت حسین اف سیاستمدار آذربایجانی

صورت حسین اف در کنار حیدر علیف

کونول رفیق قزی دوست خانوادگی صورت حسین اف درباره درگذشت وی به بی.بی.سی.آذری گفته است که وی در طول یک ماه گذشته به شدت ضعیف شده بود. او به قدری ضعیف شده بود که حتی قادر به حرکت نیز نبود. درمان وی در ترکیه موثر نبود و تصمیم گرفته شد تا به روسیه برود و نزد پزشکی که با او آشنایی داشت درمان شود. وی درباره حوادث منجر به مرگ صورت حسین اف افزوده است: از او خواستم به اروپا بیاید اما قبول نکرد و گفت که می‌خواهم به آذربایجان برگردم. بیماری وی زمانی رخ داد که یک بسته سوغاتی از باکو برای او فرستاده بودند.

گفته های کونول رفیق قزی درباره بازگشت حسین اف باعث واکنش‌های متفاوتی در جمهوری آذربایجان شده بود. حسین اف قصد فعالیت سیاسی مجدد در داخل کشورش را داشت و برخی او را متهم کردند که حیدر علیف را او بر سر کار آورده‌ است. اما او با قبول وقوع کودتای نرم در سال ۱۹۹۳ مسئولیت آن را نپذیرفت.

صورت حسین اف، وزیر دفاع ابوالفضل ایلچی بگ از سال ۱۹۹۲ تا ۱۹۹۳ و نخست وزیر حیدر علیف از ۱۹۹۳ تا ۱۹۹۴ و یکی از کلیدهای صندوقچه اسرار قتل عام خوجالی محسوب می‌شد. وی پس از یک سال نخست وزیری مجبور به ترک قدرت و خروج از کشورش شد و در ترکیه زندگی می‌کرد.

بنابر گفته های دیپلمات سابق ایرانی به تحولات جهان اسلام، صورت حسین اف زمانی که وزیر دفاع ایلچی بگ بود با معاون خود علی اکرم همت اف از دولت خارج شده و افراد تحت امر خود را از جبهه های قره باغ فرا خواند. هنگام کودتای نرم علیف در باکو با یگان نظامی و شبه نظامی خود در گنجه بود و بارها از سوی دولت ایلچی بگ مورد حمله قرار گرفته بود. حیدر علیف پس از فریب و حمله به لنکران و حذف علی اکرم همت اف، صورت حسین اف را برای نخست وزیری به باکو فرا خواند. صورت حسین اف فرد سیاستمداری نبود و همه افراد آگاه به روحیه حیدر علیف می‌دانستند که او می‌خواهد حسین اف را به شکلی از صحنه قدرت کنار بزند.

یکی از روزنامه نگاران آذربایجان در همین مورد از او سوال کرد و حیدر علیف بسیار خشمگین شده بود. این روزنامه نگار به سفارت ایران پناه آورده بود که بعدها با پادرمیانی سفیر ایران نزد علیف او از خطر مرگ نجات پیدا کرد.‌

صورت حسین اف در زمانی تصدی مسئولیت با سفر به افغانستان از مجاهدین افغانستان و نیروهای تحت امر گلبدین حکمتیار برای حضور در جنگ قره باغ دعوت کرد تا در جنگهای کوهستانی منطقه قره باغ برای آذربایجان بجنگند. این دعوت موفقیت آمیز بود و نیروهای افغانستانی برای کمک به جمهوری آذربایجان آمدند. لازم به ذکر است حدود یکصد نفر از نیروهای حکمتیار در این نبردها کشته شدند که پیکر آنها در شهر خردالان (نزدیک باکو) دفن شده‌ است.

مرگ صورت حسین اف و همزمانی آن با موضوع رفراندوم پاییز امسال، باعث به‌وجود آمدن حاشیه ها و شایعاتی در خصوص ماهیت مرگ او شده است.