بیش از ۳۷۰۰ کشته و زخمی؛ ارمغان داعش در افغانستان

مرکز جهانی برای مسئولیت حفاظت، در گزارشی به مناسبت پنجاه و چهارمین نشست شورای حقوق بشر سازمان ملل متحد جزئیات تلفات حملات شاخه خراسان گروه تروریستی داعش در افغانستان را برای اعضای شورای حقوق بشر این سازمان ارسال کرد.

بر اساس اطلاعات این گزارش، در نتیجه حملات داعش از ۱۵ آگوست ۲۰۲۱ تا انتهای ماه می ۲۰۲۳ میلادی (۲۴ مرداد ۱۴۰۰ تا ۱۰ اردیبهشت ماه ۱۴۰۲)، بیش از ۳۷۷۴ نفر در افغانستان کشته و زخمی شده اند. بیشتر این تلفات از اقوام هزاره و مذاهب شیعه، صوفیان و سیک‌ها بوده که هدف بمب‌های دست‌ساز گروه داعش واقع شده اند.

این مرکز تاکید کرده است که پس از روی کار آمدن طالبان در افغانستان، حملات داعش علیه اماکن مذهبی افزایش یافته است.

مرکز جهانی برای مسئولیت حفاظت همچنین به قتل های غیرقانونی، بازداشت و شکنجه مقامات و نظامیان حکومت پیشین افغانستان، خبرنگاران و فعالان حقوق بشری توسط طالبان اشاره کرده و آنها را متهم به تبعیض علیه زنان کرده است. این نهاد در پایان از شورای حقوق بشر خواست تا در نشست آتی خود نقض گسترده حقوق بشر توسط طالبان را محکوم کند و آنها را حاضر به پاسخگویی کند.

لازم به ذکر است که گروه‌های متعددی امروز در افغانستان حضور دارند که فعالیت های آنها محدود به جغرافیای این کشور نیست و بعضا هدف آنها متوجه کشورهای همسایه افغانستان نیز می باشد. در صدر این گروهها القاعده و شاخه خراسان داعش قرار دارند که تهدیدات آنها بسیار دورتر از مرزهای افغانستان است و آخرین نمونه های این تهدیدات را در حملات تروریستی به حرم حضرت شاهچراغ (ع) در شهر شیراز شاهد بودیم.

طبق گزارشهای اخیر شورای امنیت سازمان ملل متحد، رابطه طالبان با القاعده به همان گرمی سابق‌ است اما القاعده همانند گذشته در افغانستان فعال نیست و قدرت چندانی نیز در اختیار ندارد. همچنین ایمن الظواهری رهبر القاعده در شهر کابل از سوی پهپادهای آمریکایی ترور شده و از سرنوشت او خبر موثقی در دست نیست. این عوامل باعث شده تا القاعده مجالی برای جذب و توسعه حضور خود در افغانستان نداشته باشد و میدان جذب نیرو و توسعه قدرت در افغانستان به نوعی در اختیار داعش قرار گیرد.

شاخه خراسان داعش در حال حاضر ۵۰۰ الی ۶ هزار نیرو از اقوام و ملیت های مختلف منطقه آسیای میانه در اختیار دارد و با اندک اراده ای می‌تواند در هر گوشه ای از این منطقه عملیات اجرا کند، اما آنچه که مانع افزایش فعالیت آنها می‌شود، محدودیت تعداد نیرو برای تداوم بخشیدن به حملات در این منطقه است. اکثر فرماندهان میدانی شاخه خراسان داعش در درگیری های دو سال اخیر با طالبان افغانستان کشته شده‌اند و توان عملیاتی این گروه کاهش یافته است. با این حال ضربات این گروه در افغانستان همچنان متوجه غیرنظامیان و پیروان مذاهب و ادیان دیگر نظیر سیک ها، صوفیان و شیعیان افغانستان است.

در مجموع داعش با انجام تحرکات نمایشی نظیر حمله به سفارت های روسیه و پاکستان در کابل، حمله به هتل چینی ها در کابل و دو حمله به حرم شاهچراغ (ع) قصد دارد تا حضور خود در منطقه برجسته تر از سایر گروههای تروریستی جلوه دهد و به بهانه جهاد علیه کفار و منافقین بتواند نیروهای بیشتری جذب کند اما تاکنون موفق به کسب موفقیت چندانی در این امر نشده است و عدم رشد حملات این گروه در منطقه گواه این ادعا است.