سقوط موقت شهر

هفته نامه النبأ وابسته به داعش در شماره ۴۴۳ خود به تاریخ ۲۷ اردیبهشت ماه گزارش مفصلی از چگونگی سقوط موقت شهر «ماکومیا» در استان کابودلگادو در شمال شرق موزامبیک منتشر کرد.

این گزارش بیان می‌کند که عناصر داعش در یک یورش ناگهانی وارد شهر شده و به صورت موقت بر بیشتر مناطق شهر تسلط یافته و نزدیک به ۱۵ تن از عناصر ارتش و پلیس و نیروهای محلی را کشته و پنج پاسگاه را به آتش کشیده و دو زره پوش را از کار انداخته و ۱۲ دستگاه خودروی نظامی را به غنیمت بردند. در این گزارش بر شکست راهبرد نیروهای جنوب آفریقا موسوم به «صمیم» تأکید می‌شود، مسئله‌ای که پیش از آن از سوی کارشناسان نظامی غربی نیز مورد تأیید قرار گرفته بود. در این بین به نظر می‌رسد شیوه «تناوبی» داعش در عملیات‌های خود که پیش از آن به تفصیل از آن سخن رفته، شیوه‌ای کارآمد برای حفظ قدرت داعش در کابودلگادو بوده‌است.

اما سقوط موقت شهرها یکی دیگر از راهبردهای داعش است که در شماره‌های ۱۷۹ و ۱۸۰ هفته نامه النبأ که در اردیبهشت ماه سال ۱۳۹۸ منتشر شده، به طور مفصل از آن سخن رفته‌است.

عناصر داعش در صبحگاه روز جمعه ۲۱ اردیبهشت ماه از نقاط مختلف و همزمان و پس از یورش به پاسگاه ارتش در روستای «نامبینی» در نزدیکی شهر، وارد «ماکومیا» شده و نیروهای ارتش موزامبیک را مجبور به فرار کردند. عناصر داعش پس از ورود به شهر چهار پاسگاه دیگر را خلع سلاح کرده و پس از تخلیه اسلحه و مهمات، پاسگاه‌ها را به آتش کشیدند. در این بین تعداد زیادی از مسیحیان شهر نیز خانه و کاشانه خود را ترک کردند.

عناصر داعش در ادامه عملیات خود شهر «ماکومیا» را محاصره کرده و راه‌های منتهی به شهر را بسته و کمین‌هایی علیه گشتی‌ها و کاروان‌های ارتش به ویژه یک گشتی که از شهر «پمبا» مرکز کابودلگادو آمده بود اجرا کرده و مانع ورود نیروهای ارتش به شهر شدند. عناصر داعش یک روز دیگر را نیز در شهر گذرانده و انبارها را خالی کرده و بعد از آن شهر را ترک کردند.

در شماره ۱۷۹ هفته نامه النبأ، این شیوه‌ای از شیوه‌های دوران پیش از تمکین داعش تلقی می‌شود. عناصر داعش از این طریق تلاش می‌کنند تا زمینه سقوط دائم شهرها را فراهم کنند. در این شیوه میزان حضور دواعش در شهرها به قدرت و اهداف و شرایط عملیات بستگی دارد.

اگر داعش نیرویی درون شهرها داشته باشد، این نیروها می‌توانند به یکباره در یکی از خیابان‌ها ظاهر شوند و پس از چند ساعت ناپدید شوند تا از دسترس نیروهای امنیتی در امان بمانند. در حمله به حدیثه که در فیلم صلیل الصوارم ۲ بازتاب یافت و همینطور در برخی یورش‌ها به شهرهای جنوب لیبی در سال‌های گذشته از این راهبرد استفاده شده‌است. دواعش معتقدند که حمله به موصل نیز قرار بود یورشی موقت باشد، اما بعد از عقب نشینی و ناپدید شدن نیروهای ارتش عراق، دواعش تصمیم گرفتند تا حمله خود را توسعه بخشند، در واقع میزان زمان حضور دواعش در شهر در این دست یورش‌ها به مسائل مختلف بستگی دارد.

اما پرسش اینجاست که چنین حملاتی چه سودی می‌تواند برای عناصر داعش در بر داشته باشد؟

هفته نامه النبأ در شماره ۱۸۰ خود اهداف اینگونه یورش‌ها را به اهداف کوتاه مدت، اهداف میان مدت و اهداف بلند مدت تقسیم می‌کند. هدف کوتاه مدت عناصر داعش از اینگونه یورش‌ها ضربه زدن به نیروهای مقابل و گرفتن غنیمت است، مسئله‌ای که در یورش «ماکومیا» نیز مصداق پیدا کرد. آزاد کردن زندانیان داعش یکی دیگر از اهداف اینگونه عملیات‌هاست که البته در یورش «ماکومیا» از اهداف دواعش نبود. راهبرد «استفزاز» یا تحریک نیروهای مقابل یکی دیگر از اهداف اینگونه عملیات‌هاست. این تحریک برای جلب نیروهای گشتی و کمکی از دیگر مناطق و اجرای کمین علیه آن‌ها و یا بمب گذاری مسیر آن‌هاست تا از این طریق تلفات بیشتری از نیروی مقابل گرفته شود و نیروهای مقابل پس از اینکه دچار خسارت شدند، نتوانند تصمیم بگیرند که در مواضع خود باقی بمانند و یا برای کمک نیروهای خودی به سوی نقاط اشغال شده بروند. داعش در یورش «ماکومیا» دست کم دو گشتی را یکی از سمت «پمبا» و دیگری از سمت «موسیمبوا دابریا» به سمت «ماکومیا» کشانید که یکی به دام کمین داعش افتاد و دیگری پیش از رسیدن به «ماکومیا» به مواضع خود بازگشت. تکرار این راهبرد می‌تواند قدرت تصمیم نیروهای مقابل را تضعیف کند، و باعث شود تا نیروهای مقابل پس از حملات مکرر دواعش، دیگر نیرویی به منطقه ارسال نکنند، و اینگونه دواعش راهی برای سیطره کامل بر برخی مناطق پیدا کنند. برعکس گاهی نیز هدف از اینگونه عملیات‌ها مجبور کردن نیروی مقابل برای گسیل داشتن نیروهای زیادی به منطقه می‌باشد، تا از این رهگذر این نیروها مشغول اهدافی با اهمیت کمتر شوند. تحقیر طرف مقابل و بالا بردن روحیه هواخواهان یکی دیگر از اهداف اینگونه یورش‌هاست که به نظر می‌رسد داعش در یورش «ماکومیا» به آن نزدیک شد.

با تکرار اینگونه عملیات‌ها نیروهای مقابل مجبور می‌شوند برخی مناطق را بدون پناه رها کنند، دواعش از این فرصت استفاده خواهند کرد و بر این مناطق تسلط خواهند یافت و زمینه تمکین دوباره خود را فراهم خواهند آورد.

لازم به ذکر است که چند وقتی است عناصر داعش به جز عملیات نظامی کمپین‌های تبلیغی خود را نیز به مناطق مختلف مسلمان نشین کابودلگادو ارسال می‌کنند تا از این طریق و با توجه به نارضایتی مردم از حاکمیت هوادارانی هم برای خود دست و پا کنند.