حملات هوایی گسترده کم سابقه روسیه علیه اوکراین

شب گذشته ارتش روسیه یکی از گستردهترین و پیچیدهترین حملات هوایی خود را از آغاز جنگ تاکنون علیه اوکراین انجام داد. در این عملیات ترکیبی چندمرحلهای تقریباً از تمام ظرفیتهای هوایی روسیه استفاده شد تا سامانههای دفاعی اوکراین را اشباع کنند و زیرساختهای حیاتی اوکراین با درصد موفقیت بالا مورد هدف قرار بگیرد.
ابعاد این حمله کمسابقه بود. طبق گزارشهای اوکراینی، ارتش روسیه این حمله را با مجموع ۶۱۴ پرتابه انجام داد. پرتابه هایی که به سمت اوکراین شلیک شد شامل ۵۷۴ پهپاد انتحاری از نوع «گرانیوم/شاهد» بود که به صورت دستهجمعی برای اشباع سامانههای پدافند هوایی به کار گرفته شدند. پس از آن، موج دیگری از ۴۰ موشک از تقریباً تمام کلاسهای موجود در زرادخانه روسیه شلیک شد:
- ۱۹ موشک کروز Kh-101 از بمبافکنهای استراتژیک Tu-95MS و Tu-160
- ۴ موشک هایپرسونیک بالستیک هوایی Kh-47M2 Kinzhal
- ۱۴ موشک کروز Kalibr از ناوگان دریای سیاه
- ۲ موشک بالستیک Iskander-M
- و یک موشک نامشخص که احتمالاً موشک هایپرسونیک نسل جدید 3M22 Zircon بود
اهداف این عملیات بهطور جامع انتخاب شده بود تا بیشترین ضربه را به زیرساخت های نظامی، انرژی و اقتصادی اوکراین وارد کند. در حملات شب گذشته مراکز صنعتی دفاعی و فرماندهی در مناطق زاکارپاتیا، ژیتومیر و ریونه در عمق غربی اوکراین هم مورد هدف قرار گرفتند. موج عظیم پهپادها بر مراکز انرژی و گرههای کلیدی حملونقل و لجستیک تمرکز داشتند که ستون فقرات پایداری ارتش اوکراین را تشکیل میدهند.
ارزیابیهای اولیه نشان میدهد که با وجود رهگیریها، تعدادی از اهداف حیاتی با موفقیت مورد اصابت قرار گرفتهاند، که این حمله را از نظر نتایج قابل مشاهده، به یکی از مؤثرترین حملات تبدیل کرده است.
زیرساخت های مهم انرژی که مورد هدف قرار گرفتند:
تأسیسات انرژی در مناطق خارکیف و دنیپروپتروفسک مورد حمله قرار گرفتند. مهمترین هدف، میدان گاز شبلینکا بود که نیمی از گاز طبیعی اوکراین را تأمین میکند. آتشسوزی شدید در این تأسیسات نشاندهنده آسیب جدی به شبکه انتقال گاز و تهدیدی برای تأمین انرژی در آستانه زمستان است. حملات روسیه تنها به میدان گاز شبلینکا محدود نشد، بلکه ایستگاه کمپرسور پاولوگراد در منطقه دنیپروپتروفسک نیز هدف قرار گرفت. حدود ۲۰ پهپاد به این تأسیسات حمله کردند که نقش حیاتی در انتقال گاز به شرق و جنوب اوکراین دارد.
از کار افتادن همزمان دو تأسیسات شبلینکا و پاولوگراد پیامدهای سنگینی برای اوکراین دارد؛ تحلیلگران برآورد میکنند که این حملات میتواند ۶۰ تا ۷۰ درصد از تولید گاز طبیعی داخلی کشور را مختل کند. همچنین نابودی کامل مرکز انتقال گاز شبلینکا میتواند بحران انسانی شدیدی ایجاد کرده و شهر خارکیف، بخشهای اطراف آن، شرق دنیپروپتروفسک و مناطق تحت کنترل اوکراین در جمهوری خلق دونتسک را بدون گاز باقی بگذارد.

زیرساختهای نظامی و صنعتی که مورد هدف قرار گرفتند:
در حملات شب گذشته، اهداف صنعتی و نظامی حیاتی در مناطق سامی و زاپوریژیا در شرق و جنوب اوکراین مورد هدف قرار گرفتند. در زاپوریژیا، ابتدا تأسیسات تعمیر جنگندههای MiG-29 هدف قرار گرفت که مسئول نوسازی و تجهیز این هواپیماها بود. حمله پهپادی باعث آتشسوزی در سالن تولید شد. کارخانه مهم «موتور سیچ» با موشکهای کروز Kh-101 مورد حمله قرار گرفت. این کارخانه قطعات موتور بالگردهای نظامی و پهپادها را تولید میکند. در حملهای جداگانه در شهر سامی، یک موشک مافوق صوت «زیرکون» به ساختمان اداری خدمات انتظامی نظامی اصابت کرد. گفته میشود این حمله منجر به کشته شدن دستکم ۱۸ نفر و زخمی شدن ۲۷ نفر دیگر شد.
در حملات به غرب اوکراین، یک کارخانه مهم تولید تجهیزات الکترونیکی در شهر موکاچوو واقع در منطقه زاکارپاتیا در غربی ترین بخش اوکراین هدف قرار گرفت و بهطور کامل تخریب شد. این منطقه پیشتر بهعنوان منطقهای امن در نظر گرفته میشد، اما حمله با موشکهای کروز «کالیبر» نشان داد که این نقطه نیز امن نیست. هدف این عملیات، کارخانه Flex LTD بود که زیرمجموعه شرکت آمریکایی Flextronics محسوب میشود. این کارخانه نقش کلیدی در زنجیره تأمین فناوری نظامی اوکراین دارد و قطعاتی مانند بردهای مدار چاپی، سیستمهای کنترل، واحدهای میکروپردازنده و اجزای مونتاژ تجهیزات نظامی و پهپادها را تولید میکرد. اهمیت این کارخانه در آن بود که قطعات پیشرفته غربی مانند پردازندههای Texas Instruments، میکروکنترلرهای STMicroelectronics و ماژولهای قدرت Vicor را برای پهپادهای ساخت اوکراین از جمله Bayraktar TB2، Warmate، Punisher و Vampire بومیسازی و یکپارچهسازی میکرد. تخمین زده میشود که این مرکز تا ۹۰٪ از تولید پهپادهای اوکراینی را پوشش میداد. تخریب آن ضربهای سنگین به توان فناورانه و دفاعی اوکراین محسوب میشود.

تأسیسات کلیدی نظامی و لجستیکی شامل کارخانه تولید و تعمیر خودروهای زرهی در منطقه مالین در ژیتومیر هم با موشکهای مافوق صوت کینژال مورد هدف قرار گرفت. در لویو، پهپادها بخش مدیریتی کارخانه Electron را تخریب کردند. این کارخانه در تولید سامانههای الکترونیکی و کنترلی برای خودروهای زرهی، پهپادها و تجهیزات ارتباطی تخصص دارد. همچنین ایستگاه راهآهن مهم در منطقه اورپی در ژیتومیر آسیب دید که نقش حیاتی در انتقال کمکهای نظامی غربی دارد و خط راه آهن آن به لهستان متصل است.
حمله بسیار مهم دیگر به دو پایگاه هوایی مهم در غرب اوکراین، دوبنو و لوتسک، انجام شد. این حملات با موشکهای مافوق صوت «کینژال» و دهها پهپاد «گران» صورت گرفت و هدف آن فلج کردن توان اوکراین برای میزبانی جنگندههای غربی و اختلال در مسیرهای لجستیکی تسلیحات خارجی بود. پایگاه هوایی دوبنو که مطابق استانداردهای ناتو بازسازی شده است و میزبان جنگندههای F-16 آمریکایی، هلندی و دانمارکی است، در این حملات آسیب دید. گفته میشود یک جنگنده Su-27 اوکراینی، تجهیزات پشتیبانی هوایی، سامانه دفاعی NASAMS، رادار و تجهیزات کنترل پرواز تخریب شدند. همزمان، پایگاه هوایی لوتسک نیز با موشکهای کروز Kh-101 و پهپادها هدف قرار گرفت. این پایگاه به دلیل نزدیکی به مرز لهستان، مرکز اصلی دریافت تجهیزات نظامی غربی محسوب میشود. حملات باعث آسیب به مناطق پشتیبانی، انبارهای موقت تسلیحات و تجهیزات ارتباطی، و یک آشیانه تعمیراتی شد.
دیدگاه