توافق شفاهی میان قسد و دمشق؛ گام‌های جدید در مسیر آشتی ملی

مظلوم عبدی فرمانده کل نیروهای دموکراتیک سوریه (SDF) در گفتگو با یک شبکه کردی اعلام کرد که طی هفته گذشته مذاکراتی میان هیأت‌های وابسته به اداره خودمختار شمال و شرق سوریه (AANES) و مقامات دولت موقت سوریه در دمشق انجام شده است. به گفته او، این مذاکرات به توافقی شفاهی درباره چندین پرونده حساس، از جمله برقراری آتش‌بس کامل و ادامه گفتگوها منجر شده است.

عبدی تأکید کرد که با وزیر دفاع و رئیس دستگاه اطلاعات سوریه به صورت جداگانه دیدار داشته و دو طرف درباره برخی موضوعات به تفاهم رسیدند.

وی همچنین از دستیابی به یک هماهنگی اولیه در مورد ادغام نیروهای SDF در ساختار ارتش سوریه خبر داد و گفت که دولت دمشق علاقه‌مند به بهره‌گیری از تجربه نیروهای دموکراتیک سوریه در مسائل امنیتی و نظامی است. بر همین اساس، قرار است کمیته‌ای نظامی از نمایندگان “نیروهای امنیت داخلی” به زودی به دمشق اعزام شود تا جزئیات این روند را بررسی کند.

در بعد نظامی، عبدی از پیشنهاد آمریکا برای ایجاد نیروی مشترک میان SDF و ارتش سوریه جهت مبارزه با داعش خبر داد که با استقبال طرف‌های سوری همراه بوده است. او این گام را در راستای یک گام واحد و ملی علیه تروریسم دانست.

در حوزه سیاسی نیز گفتگوها برای گنجاندن مفاد “توافق ۱۰ مارس” در پیش‌نویس قانون اساسی جدید سوریه در جریان است. مظلوم عبدی خاطرنشان کرد که مناطق رقه، دیرالزور و حسکه بخشی از چارچوب حکمرانی آینده کشور خواهند بود و خروج از این مناطق خط قرمز SDF است.

در حوزه انسانی، وی از مردم عفرین، رأس‌العین و تل‌ابیض خواست تا برای بازگشت به خانه‌های خود آماده باشند و بر اهمیت اجرای توافق ۱ آوریل درباره محله‌های شیخ‌مقصود و اشرفیه حلب تأکید کرد.

این مذاکرات می‌تواند گامی اولیه برای حل‌وفصل بحران میان دمشق و اداره خودگردان باشد. تأکید بر راه‌حل “سوری-سوری” بدون مداخله مستقیم نظامی خارجی، نشان‌دهنده تمایل هر دو طرف به اجتناب از جنگ فرسایشی است. ادغام SDF در ارتش سوریه می‌تواند هم یک فرصت برای انسجام ملی باشد و هم چالشی در اجرای عملی آن؛ اختلافات ایدئولوژیک، ساختاری و سیاسی میان دو طرف می‌تواند مانع تحقق کوتاه مدت این هدف شود.

در مجموع، تحولات اخیر نشان‌دهنده آغاز دور جدیدی از مذاکرات و بازتعریف نقش نیروهای غیردولتی در ساختار سیاسی-نظامی سوریه است. هرچند هنوز مسیر زیادی تا اجرای توافق نهایی باقی‌مانده اما توافقات شفاهی کنونی می‌توانند بستر را برای صلحی پایدار در شمال سوریه فراهم کنند؛ البته اگر اراده سیاسی و ضمانت‌های اجرایی کافی برای آن وجود داشته باشد.