خط راه آهن خواف-هرات؛ گام ایران برای مدیریت آسیای میانه
خط آهن خواف-هرات، خط آهنی ۲۲۵ کیلومتری است که قرار است شهر خواف در استان خراسان رضوی را به شهر هرات در غرب کشور افغانستان متصل کند و نقش بسزایی را در روابط اقتصادی منطقه ایفا کند.
خط خواف-هرات به همراه راه آهن میرجاوه دو خطی هستند که شبکه سراسری راه آهن ایران را به کشورهای پاکستان و افغانستان متصل می‌کنند.
خواف نیز از جهت شمال به راه آهن تهران-مشهد-سرخس و از جهت جنوب به راه آهن یزد که به مهمترین بندر تجاری ایران یعنی بندرعباس راه دارد، متصل میشود. از طرفی شبکه راه آهن ایران از طریق ترکیه به اروپا ارتباط دارد که اهمیت این موضوع را برای افغانستان افزایش می‌دهد.
طرح پروژه ساخت این خط آهن در ایران از سال ۱۳۸۶ شکل گرفت و در خاک افغانستان نیز در سال ۱۳۹۵ آغاز شد.
این راه‌آهن در چهار بخش ساخته شده است که دو بخش آن در خاک ایران به طول ۷۸ کیلومتر و دو بخش دیگر در خاک افغانستان به طول ۱۴۷ کیلومتر قرار دارد.
گفته میشود ایران در این پروژه بیش از ۲۰ هزار میلیارد ریال هزینه کرده و پیش‌بینی میشود در روندی کوتاه مدت سالانه دو میلیون تن کالا و ۲۰۰ هزار مسافر از این طریق جابجا شوند که بازدهی مناسبی خواهد داشت. افغانستان نیز برای انجام این پروژه بیش از ۵۸.۵ میلیون دلار هزینه کرده است. (در راستای کمک به اجرای این پروژه ایتالیا وام ۶۰ میلیون یورویی را به دولت افغانستان اعطا کرده است که بازپرداخت آن ۴۰ ساله است.)
در نهایت این پروژه پس از ورود اولین محموله تجاری به صورت آزمایشی به وسیله قطار از ایران، در تاریخ ۲۰ آذر ۹۹ توسط روسای جمهور دو کشور افتتاح شد.
در خصوص اهمیت این پروژه باید گفت که این مسیر ریلی بواسطه صادرات و انتقال منابع سنگ آهن غرب افغانستان به دنیا از طریق خاک ایران اهمیت بالایی برای افغانستان دارد و ایران نیز از این طریق می‌تواند کالاهای مورد نیاز افغانستان را تولید و به این کشور صادر کند و همچنین از خط آهن شمال افغانستان به جهت ارتباط زمینی با چین استفاده کند.
تحلیلگران افغانستانی معتقدند خط آهن خواف-هرات فرصت مناسبی جهت ایجاد شغل برای ۶۰۰ هزار جوان هراتی است و می‌تواند میزان تولید معادن افغانستان را نیز تقویت کند.
برخی تحلیلگران رسانه های خارجی نیز عنوان کرده اند که این پروژه و بطور کلی طرحهای ایران برای توسعه دسترسی‌ها و ارتباط زمینی کشورهای افغانستان، عراق، سوریه و لبنان و… منجر به تحول اقتصادی منطقه و همچنین زمینه ساز تشکیل ائتلاف اقتصادی این کشورها میشود.
از طرفی دیگر افغانستان نیز از حالت کشوری محصور در خشکی، با اقتصادی مصرف محور و وابسته به قدرتهای خارجی به کشوری تبدیل خواهد شد که می‌تواند از طریق شبکه ریلی ایران با کشورهای مختلف تجارت و صادرات داشته باشد.
این کشور تاکنون برای راه‌اندازی شبکه راه آهن خود مذاکراتی را با کشورهای پاکستان و ترکمنستان انجام داده است که هیچ یک نتیجه موثری در روند ارتباطات ریلی افغانستان نداشته است. طرح احیای جاده ابریشم نیز که توسط چین دنبال می‌شد اساسا ارتباطی با شبکه ریلی افغانستان ندارد و در مجموع می‌توان گفت: ایران در منطقه آسیای میانه نیز نقشی محوری دارد و برای افغانستان و سایر کشورهای منطقه می‌تواند متحدی قدرتمند و شریکی قابل اتکا باشد که در تمامی بحران‌ها به کمک آنها بیاید و همانند آمریکا و اروپا و سایرین تنها به استعمار و استعمال آنها نپردازد.
دیدگاه
سلام.طرح های خوبی بود.هم برای خود افغانستان و هم ایران.منتها میگن ظاهرا ترکیه هم میخواد،همین نقشه رو از طریق اذربایجان(کرودر ارمنستان نخجوان!!!) دریایی خزر،ترکمستان و .. انجام دهد(به عنوان رقیب)
ولی به هر حال،طرح ایران طرح بهتره و پایدار تری هست،چون عراق و سوریه،لبنان،دوستان ایران هستن(برخی دولت هاشون شاید نه!(امریکایی) ولی ملتشون و گروهاشون چرا هستن)
هرچند ما نباید به مانند غربی ها و لائیک ها و .. به دنبال پول باشیم.بلکه به دنیا خدا! و خدا نیز روزی ما رو تامین میکند. به همین طریق که اکنون می ببینم.! در حالی که دنیا ما را تحریم کرده،همین کشورها دوست باعث شکسته شدن تحریم شدن و بازسازی اقتصاد خود ما شدن .(قاعدتا ظرفیت بسیار بیشتر از این است! اما چون دولت ما علاقه به کار کردن ندارد و رشد کشور ..! منتظر غرب است..)
سال ها پیش،طرح اتصال دریایی خزر به خلیج فارس(عمان) داده شد(و تصویب شد)،در اواخر دوره ریاست جمهوری قبلی! که امریکا همان موقعه،گفت،هرکس در این طرح مشارکت کنند را تحریم میکند! غربی ها خشکشون زد! هم از این طرح به این بزرگی که به فکر ما رسیده(و فکرشم از نظر اونا گناه،اونم به ذهن کسایی که به دنبال دین ! کار کردن بلد نیستن و ..) هم براورد شغل ۲ میلیون برای ساکن اون منطقه! هم افتادن یک اب رها به این مهمی و با ارزش در دست ایران.هم ساختن چنین چیزی بدون حضور اونا! و هم اینکه چقدر ظرفیت ایران برای انجام انواع کارها باز است و چقدر توانایی دارد این کشور. و خود سیستانی ها و یزد و .. که در مسیر این اب هستن،خاکشان تغییرات ایجاد میشود سرسبز میشود.
متاسفانه این طرح بیش از ۸ سال که مسکوت مانده! این طرح از همه ابعاد به سود ایران بود.که متاسفانه،کشور واقعا در این ۸ ساله،به بدترین دور پس انقلاب رسیده است.هم از بعد بی بندباری و ابتذال فرهنگی . هم از بعد اقتصادی و اختلاص و ..