دانش نظامی:‌ موشک ضد زره FGM-148 Javelin

سامانه ضد زره جاولین شامل دو بخش است یک بخش لانچر پرتاب موشک که M98-E1 نام دارد و شامل تیوپ حاوی موشک و درپوش عقب و جلوی موشک است. بخش دوم سامانه هدایت موشک شامل باطری، واحد خنک کننده، چشمی هدفگیری، دوربین اپتیکی و سویچ‌های کاربر است. موشک در داخل یک لانچر ساخته شده(داخل لانچر پلمپ شده) و زمان شلیک، سایت اپتیکی را به لانچر متصل و بعد از شلیک لانچر را دور می اندازند. سامانه هدایت دارای اپتیکی با زوم ۴X برای دید در روز و دوربین دید حرارتی با توان ۴X و ۹X برای دید در شب است. این سامانه میدان دید وسیعی را در اختیار اپراتور قرار می‌دهد.

وجود جستجوگر مادون قرمز در نوک موشک، امکان قفل موشک بر روی هدف نهایی را می‌دهد. در مدت ١٩ ثانیه پرواز موشک به سمت هدف گاز هلیوم وظیفه خنک کاری کاونده فروسرخ را به عهده دارد. هدایت خودکار مادون قرمز به کاربر اجازه می دهد بلافاصله پس از پرتاب محل خود را تغییر دهد، این همان خاصیت شلیک کن و فراموش کن است که مداومت گروه های ضد تانک در میدان نبرد را افزایش می دهد. تیم ضد زره جاولین شامل دو سرباز، یک توپچی و یک حامل مهمات می باشد، زمانی که توپچی موشک را بر روی هدف قفل و شلیک می کند، نفر دوم اهداف احتمالی را اسکن می کند. تهدیدهایی مانند خودروها یا سربازان دشمن را زیر نظر می گیرد و مطمئن می شود که پرسنل در فاصله ایمن از شلیک موشک قرار دارند.

این موشک دارای سیستم پرتاب نرم است، به این صورت که قبل از روشن شدن موتورهای اصلی، موشک از پرتابگر به فاصله ایمن از اپراتور پرتاب می شود، سپس موتور اصلی آن روشن شده و به سمت هدف حرکت می‌کند. این مکانیزم امکان شلیک از محیط‌های بسته مانند داخل ساختمان و پناهگاه ها را می دهد و باعث سخت تر شدن مکان کشف تیم Javelin نیز می شود.

یکی از توانمندی های جاولین قفل روی هدف پس از شلیک می باشد؛ به این صورت که ابتدا موشک شلیک شده و سپس با تصویری که دوربین موشک برای لانچر و سامانه‌ هدایت ارسال می‌کند، کاربر در آسمان روی هدف قفل کرده و با آن درگیر می شود.

اپراتورها می توانند امکان حمله از بالا یا حمله مستقیم را انتخاب کنند. حمله از بالا برای هدف قرار دادن تانک ها طراحی شده است. یعنی حمله به قسمتی که کمترین ضخامت زره را دارد. موشک Javelin در حالت حمله از بالا تا ارتفاع ١۵٠ متر بالا می‌رود و سپس بر روی سقف تانک که ضعیف ترین قسمت آن است فرود می‌آید. حمله بصورت مستقیم نیز برای هدف قرار دادن استحکامات، ساختمان ها، هلیکوپترها و اهداف نزدیک طراحی شده است. در این حالت، موشک تا ارتفاع حدود ۶٠ متر بالا می‌رود و نسبتاً مستقیم به سمت هدف خود پرواز می‌کند.

این سلاح را می توان بر روی چندین پلتفرم مستقر کرد و در روز و شب و در هر نوع آب و هوایی استفاده کرد. همچنین می توان آن را از یک پرتابگر از راه دور که بر روی یک وسیله نقلیه زمینی بدون سرنشین نصب شده شلیک کرد. با توجه به نوع حمله از بالا در جاولین این موشک شامل یک ژیروسکوپ و شتاب سنج بوده تا بتواند خود را به نزدیکی هدف رسانده و سپس اطلاعات هدف را با استفاده از دوربین خود کسب و به سمت آن حمله می‌کند.

موشک FGM-148E Javelin داری یک کلاهک با توان نفوذ در ۶٠٠ – ٨٠٠ میلیمتر زره تخت است. موشک FGM-148F Javelin دارای سرجنگی دو مرحله‌ای است: یک سرجنگی برای مقابله با زره واکنشی و یک کلاهک برای نفوذ به زره پایه تانک با توان ٨٠٠ میلیمتر زره تخت است.

نسخه های اولیه جاولین بردی معادل ٢٠٠٠ متر داشتند که بعداً به ٢۵٠٠ متر افزایش یافت. Javelin در بیش از ۵٠٠٠ درگیری در افغانستان و عراق استفاده شده است. این سیستم قرار است تا سال ٢٠۵٠ در خدمت باقی بماند. ایالات متحده جاولین را با نرخ حدود ١٠٠٠ عدد در سال خریداری کرده است، اما حداکثر نرخ تولید ۶۴٨٠ در سال در دسترس است؛ با این وجود برای دسترسی به این تعداد، با در نظر گرفتن ۸ ساعت کاری روزانه بصورت معمول و در صورت فراهم بودن دیگر شرایط لازم برای ساخت یک موشک، زمان نسبتا طولانی در حدود ٣٢ ماه لازم است.

از ویژگی های مثبت جاولین می‌توان به توان شلیک کن و فراموش کن، حمله بدون هشدار به دلیل وجود سیستم هدایت داخلی، راحتی شلیک به دلیل وزن کم، حمله از بالا، توان قفل بعد از شلیک و امکان شلیک از محیطهای بسته اشاره کرد. اما مشکلات آن را می‌توان اتکا به سامانه دید حرارتی با توجه به خطای عملکردی آن در حرارت بالا و در حضور سامانه های اختفای حرارتی و همچنین قیمت بسیار بالای آن برای هر عدد ٢۴۶ هزار دلار و برد کم آن اشاره نمود.

مشخصات موشک ضد زره FGM-148 Javelin:
طول: ١/١ متر
کالیبر: ١٢٧ میلیمتر
وزن کل سیستم: ٢٢/٣ کیلوگرم
سرجنگی: ٨/۴ کیلوگرم دو مرحله ای شدید الانفجار (HEAT)
میزان نفوذ: ٨٠٠ میلیمتر در زره تخت
برد مؤثر: ٧۵ تا ٢۵٠٠ متر
برد کشف هدف: ۴٠٠٠ متر
سیستم هدایت: تصویر ساز فروسرخ
ساخت: آمریکا

منابع:
FGM-148 Javelin
Javelin
Javelin Weapon System
FGM-148 Javelin
Will the United States Run Out of Javelins Before Russia Runs Out of Tanks?