آخرین تحولات عراق؛ از بیانیه آیت‌الله حائری تا انصراف صدر از سیاست!

آیت‌الله سید کاظم حسینی حائری، مرجع تقلید شیعیان عراق ظهر امروز با انتشار بیانیه‌ای از انصراف از مرجعیت تقلید شیعیان به دلیل ناتوانی جسمی و بیماری خبر داد. ایشان در این بیانیه‌ ضمن اعلام تصمیم خود و اینکه نمایندگان ایشان دیگر حق دریافت وجوع شرعی را ندارند، مقلدان خود و شیعیان را به تبعیت و اطاعت از آیت‌الله العظمی خامنه‌ای دعوت کرده و ایشان را شایسته‌ترین فرد برای رهبری امت اسلام دانستند.

آیت‌الله حائری تاکید کرد هر کسی بخواهد با بهره‌بردن از نام دو شهید صدر میان مردم عراق اختلاف بیندازد و در حالی که فاقد درجه اجتهاد و دیگر شرایط لازم است، بخواهد رهبری شرعی را بر عهده بگیرد، از صدری‌ها نیست. این عالم گرانقدر ادامه حضور اشغالگران آمریکایی در خاک عراق را از بزرگترین حرام‌‌ها نزد خداوند دانست.

پس از انتشار این بیانیه، سید مقتدی صدر، رهبر جریان صدر عراق با انتشار بیانیه‌ای اعلام کرد که هیچ زمانی ادعای رهبری و مرجعیت نداشته و برای همیشه از فعالیت‌های سیاسی کناره‌گیری می‌کند.

در این بیانیه آمده است بسیاری از جمله آقای حائری فکر می‌کنند که این رهبری به لطف یا دستور آنان به دست آمده است در حالی که این به لطف خداوند و فیض پدرمان بوده است. نجف اشرف مقر اصلی مرجعیت دینی بوده و هست.

وی افزود هرگز ادعای عصمت یا اجتهاد یا حتی رهبری نکرده و صرفا خود را امرکننده به معروف و نهی کننده از منکر می‌داند. با اینکه می‌دانم کناره‌گیری آیت الله حائری و صدور این بیانیه به اراده شخصی وی نبوده، اما من نیز اعلام می‌کنم که دیگر در امور سیاسی دخالت نخواهم کرد و از اکنون به طور کامل از عرصه کناره‌گیری می‌کنم و همه دفاتر وابسته به خود جز مرقد و موزه و مؤسسه میراث خاندان صدر را مسدود می‌کنم. همگان را از تعهداتشان معاف کرده و اگر فوت کردم یا کشته شدم برای من فاتحه بخوانید.

پس از اینکه رهبر جریان صدر اعلام کرد که از عرصه سیاست کناره‌گیری می‌کند، طرفداران این جریان، چند ساختمان دولتی از جمله کاخ ریاست جمهوری در منطقه سبز بغداد را اشغال کردند.

این اقدامات باعث شد تا ستاد عملیات مشترک عراق یک جلسه فوری برگزار کند و منع آمد و شد در بغداد را برقرار کند. بر این اساس، مقررات منع آمد و شد از ساعت ۱۵:۳۰ دقیقه امروز به وقت محلی آغاز شده و با توجه به افزایش درگیری‌ها و عدم برقراری امنیت، این ستاد اعلام کرد که از ساعت ۱۹ (به وقت محلی) در همه استان‌های کشور منع تردد سراسری اجرا می شود و تا اطلاع ثانوی ادامه خواهد داشت.

دامنه این اغتشاشات به شهرهای مختلف عراق سرایت کرده و در شهر بصره نیز تجمعی در حمایت از مقتدی صدر برگزار شد. در این تجمع اعتراضی تصاویر شهید حاج قاسم سلیمانی و شهید ابومهدی المهندس توسط طرفداران جریان صدر به آتش کشیده شد.

در ادامه اغتشاشات، حرم مطهر کاظمین (ع) به روی زائران بسته شد. خودروهای حامل نیروهای سازمان ملل متحد در عراق، منطقه سبز بغداد را ترک کردند. اگرچه وزارت امور خارجه آمریکا گزارش‌های منتشر شده در خصوص تخلیه سفارت آمریکا در عراق را تکذیب کرده است اما اطلاعات و تصاویر موجود نشان می‌دهند که بالگردهای آمریکایی چند تن از کارمندان سفارت آمریکا در بغداد را به مکان نامعلومی منتقل کردند.

سفارت ایران در بغداد در پی تحولات ساعات اخیر در عراق از کلیه زائران و هموطنان ایرانی که در شهرهای عتبات عالیات، کربلای معلی، نجف اشرف و کاظمین حضور دارند تقاضا کرد که با توجه به وضع مقررات منع آمد و شد از سوی دولت عراق، تا اطلاع ثانوی از هر گونه سفر و تردد به شهرهای بغداد، کاظمین و سامراء خودداری کنند.

همچنین بر اساس اعلام مدیر روابط عمومی شهر فرودگاهی امام خمینی(ره)، فرودگاه بغداد شرایط خاصی پیدا کرده است و پروازها از مبدای ایران به مقصد این فرودگاه فعلا انجام نمی‌شود. معاون امنیتی استانداری خوزستان نیز از توقف خروج زوار ایرانی از تمام مرزها از عصر امروز به دلیل ناآرامی‌های عراق خبر داد. به گفته وی، زائران تا اطلاع ثانوی به مرزها مراجعه نکنند و منتظر اطلاع‌رسانی باشند.

بر اساس اعلام منابع محلی، تاکنون ۲۸ تن از نیروهای امنیتی عراق طی درگیری‌های امروز در بغداد مجروح شدند. گفته می‌شود که با اقدام نظامیان عراقی، منطقه سبز بغداد هم اکنون از حضور طرفداران مقتدی صدر تخلیه شده است.

نکته قابل توجه درگیری‌های امروز، حضور مسلحانه تعدادی از طرفداران صدر و نیروهای سرایا السلام در بغداد علی‌رغم اعلام حکومت نظامی بوده است. این اقدام نشان می‌دهد که اگر در صورتی که با اقدامات ضد امنیتی هواداران صدر برخورد قاطع صورت نگیرد، همانند حوادث اخیر، آنها به قانون شکنی خود ادامه خواهند داد و عراق را با مشکلاتی امنیتی و سیاسی متعددی روبرو خواهند کرد.