حمایت آمریکا از بلندپروازی ترکیه در آسیای مرکزی

علی محمداف نوشت: علیرغم تلاش های زیاد، آمریکا نتوانسته است حضور چشمگیری در منطقه پیدا کند. اما راه هایی وجود دارد که واشنگتن تعامل مستقیم خود با منطقه را تا حدی افزایش دهد؛ به عنوان مثال، تقویت پلتفرم C5+1 و گسترش همکاری های دیپلماتیک با پنج کشور آسیای مرکزی، به منظور ایجاد یکپارچگی در منطقه. همچنین افزایش تعامل و همکاری با شرکایی که منافع مشترکی در آسیای مرکزی دارند.

یکی از این شرکا ترکیه است. ایالات متحده باید حمایت ها از ترکیه را به منظور تبدیل شدن آن به شریک اصلی منطقه در زمینه های اقتصادی، انرژی و امنیت، افزایش دهد. تعمیق روابط ترکیه و آسیای مرکزی می تواند به ایالات متحده کمک کند تا در منطقه به برتری استراتژیک نسبت به چین، ایران و روسیه دست یابد و مشارکت اقتصادی جمهوری های آسیای مرکزی را متنوع کند تا از وابستگی بیش از حد آنها به رقبای ایالات متحده جلوگیری شود.

وی افزود: ترکیه متحد ایالات متحده و بهترین گزینه برای جبران نفوذ رقبای واشنگتن در کشورهای آسیای مرکزی است. ترکیه پیوندهای تاریخی و فرهنگی، اشتراکات قومی و مذهبی را با آسیای مرکزی به ویژه در کشورهای ترک تبار آن پررنگ کرده و به دنبال تقویت نقش سازمان کشورهای ترک در این منطقه است. آنکارا، همچنین منافع مشترکی نیز در حوزه امنیت و مبارزه با تروریسم با واشنگتن دارد. کشورهای منطقه، پس از آغاز جنگ اوکراین، سعی بر افزایش همکاری های نظامی و امنیتی خود با کشورهایی جز روسیه داشتند و از طرفی ترکیه نیز علاقمند به فروش تسلیحات خود به این منطقه است. به عنوان مثال، قرقیزستان تبدیل به یکی از مشتریان پهپادهای ترکیه شده و قراردادهایی را نیز در این زمینه منعقد کرده است. قزاقستان نیز فراتر رفته و به دنبال تولید مشترک پهپاد با ترکیه است. از این رو، می توان گفت علاقه کشورهای منطقه به تقویت روزافزون همکاری با ترکیه، به این روند سرعت بخشیده و این عامل ها در کنار هم، ترکیه را تبدیل به گزینه آمریکا برای حمایت در آسیای مرکزی کرده است.

تحرک از طریق سازمان کشورهای ترک به ترکیه اجازه می دهد تا روابط خود را با کشورهای مهم منطقه تقویت کند. هدف اصلی این مشارکت توسعه کریدور میانی است؛ یک مسیر تجاری که آسیای مرکزی را از طریق دریای کاسپین به اروپا متصل می کند. جنگ جاری در اوکراین، اهمیت کریدور میانی را در این منطقه افزایش داده است؛ ترکیه نیز تلاش هایی را برای گسترش همکاری های تجاری با ازبکستان و قزاقستان از طریق کریدور میانی انجام دادند. به عنوان مثال، در سال ۲۰۲۲، ازبکستان و ترکیه مجموعه ای از توافقنامه هایی را امضا کردند که شامل افزایش تجارت دوجانبه بود. به همین ترتیب، قزاقستان و ترکیه نیز توافق کردند که حجم تجارت خود را به ۱۰ میلیارد دلار افزایش دهند.

آمریکا و متحدانش، از بهبود هرچه سریعتر روابط انرژی بین آسیای مرکزی و ترکیه سود زیادی خواهند برد. با توجه به تحریم ها علیه روسیه و تلاش برای دور زدن او در مسیرهای ترانزیتی، نقش کریدور میانی روز به روز پررنگ تر و اهمیت آن برای غرب بیشتر می شود. تقویت زیرساخت ها در این کریدور از سوی خود کشورهای منطقه، مسیر را برای آمریکا هموار و به اهدافش نزدیکتر می کند که این امر با حمایت از ترکیه که در پی این اقدامات است، محقق می شود.

منبع: وب سایت شورای آتلانتیک

بیشتر بخوانید:
تسریع تجارت در سراسر آسیای مرکزی از طریق کریدور میانی
الهام علی اف: آذربایجان و آسیای میانه بیشتر یکپارچه می‌شوند