آغاز عملیات «الخندق» علیه ارتش پاکستان

به گزارش پایگاه تحلیلی – خبری «تحولات جهان اسلام» این عملیات که آغاز آن با پیوست رسانه‌ای قدرتمند از جمله انتشار چند سرود به زبان پشتو و کلیپ همراه است، به عنوان عملیات بهاره تحریک طالبان پاکستان در نیمه اسفند ماه آغاز به کار کرد.

تحریک طالبان پاکستان در بیانیه آغاز این عملیات هدف اصلی خود را برقراری نظام اسلامی کامل در پاکستان و مقابله با ارتش و دستگاه‌های امنیتی این کشور عنوان کرده است.

اهداف عملیات الخندق مندرج در بیانیه تحریک طالبان پاکستان عبارت‌اند از:

• مقابله با ارتش پاکستان و نیروهای امنیتی وابسته به آن.
• اجرای حملات گسترده علیه پایگاه‌ها، پست‌ها و مراکز نظامی دولتی.
• استفاده از تاکتیک‌های جنگ چریکی، حملات انتحاری، حملات سریع و هدفمند.
• نابودی تجهیزات و امکانات نظامی دشمن از جمله دوربین‌های امنیتی و سیستم‌های ارتباطی.

تحریک طالبان پاکستان اعلام کرد که برای اجرای این عملیات، واحدهای نظامی ویژه‌ای در سطح مرکزی و منطقه‌ای تشکیل داده است. طبق ادعای تحریک طالبان پاکستان این واحدها به انواع تاکتیک‌های جنگ چریکی مجهز هستند و در مناطق مختلف پاکستان مستقر شده‌اند.

گزارش دو روز اول عملیات الخندق

روز اول عملیات (۲۵ اسفند ۱۴۰۳)

در اولین روز عملیات، تحریک طالبان پاکستان انجام حملات گسترده‌ای را در مناطق مختلف پاکستان بر عهده گرفت.

برخی از مهم‌ترین حملات عبارتند از:

۱. ولایت لکی مروت: حمله به پست پلیس در منطقه نورنگ که منجر به تلفات جانی شد.

۲. ولایت پشاور: حمله به پست پلیس و پایگاه‌های امنیتی در منطقه شیرکیرہ حسن خیل با استفاده از راکت‌انداز و سلاح‌های سبک.

۳. ولایت مومند: درگیری با نیروهای ارتش هند در منطقه گلونو که منجر به کشته شدن ۴ سرباز و زخمی شدن چندین نفر شد.

۴. ولایت بنو: حمله به پست پلیس در منطقه خوجڑی با استفاده از نارنجک دستی.

۵. ولایت جنوبی وزیرستان: حملات متعدد به پایگاه‌های نظامی و پست‌های امنیتی در مناطق مختلف، از جمله تخریب دوربین‌های امنیتی و تلفات جانی.

روز دوم عملیات (۲۶ اسفند ۱۴۰۳)

در روز دوم، حملات مورد ادعای تحریک طالبان پاکستان ادامه یافت و دامنه آن به مناطق بیشتری گسترش پیدا کرد.

برخی از مهم‌ترین حملات طبق ادعای رسانه‌های نزدیک به تحریک طالبان پاکستان در این روز عبارتند از:

۱. ولایت خیبر: حمله به پست‌های نظامی در منطقه تیراہ شلوبر که منجر به کشته شدن چندین سرباز و تخریب تجهیزات شد.

۲. ولایت کرک: حمله به پست پلیس در منطقه تخت نصرت که منجر به کشته شدن یک پلیس و زخمی شدن چندین نفر شد.

۳. ولایت باجوڑ: حمله به پایگاه نظامی در منطقه واڑہ ماموند که منجر به تخریب دوربین‌های امنیتی و تلفات جانی شد.

۴. ولایت چترال: حمله به پست ارتش هند در منطقه ارسون که منجر به نابودی کامل پست و تلفات جانی شد.

۵. ولایت کوئٹه: حمله به پست امنیتی در منطقه شالکوٹ با استفاده از بمب کنترل از راه دور که منجر به نابودی کامل وسیله نقلیه و تلفات جانی شد.

تلفات و خسارات

بر اساس گزارش‌های تحریک طالبان پاکستان، در دو روز اول عملیات الخندق، خسارات قابل توجه جانی به نیروهای دولتی پاکستان وارد آمده است. همچنین، تجهیزات نظامی و امنیتی متعددی از جمله دوربین‌های امنیتی، سیستم‌های خورشیدی و پایگاه‌های نظامی تخریب شده‌اند.

تحلیل جغرافیایی دامنه عملیات الخندق تحریک طالبان پاکستان

عملیات الخندق تحریک طالبان پاکستان در مناطق مختلفی از این کشور، به ویژه در مناطق مرزی و استراتژیک، اجرا شده است. این عملیات نشان‌دهنده گستردگی جغرافیایی فعالیت‌های این گروه می‌باشد. ضمنا به نظر می‌رسد که تحریک طالبان پاکستان با استفاده از راهبرد مشغول کردن حداکثری تمام نقاط تحت سیطره دولت که می‌تواند در آن نقاط عملیات انجام دهد، قصد تضعیف و فرسودن توان نظامی دستگاه‌های دولتی را دارد. در زیر به تحلیل جغرافیایی دامنه این عملیات پرداخته می‌شود:

۱. مناطق مرزی با افغانستان

مناطق مرزی پاکستان با افغانستان، به ویژه ولایت خیبر، ولایت جنوبی وزیرستان، و ولایت باجوڑ، از کانون‌های اصلی فعالیت تحریک طالبان پاکستان هستند. این مناطق به دلیل موقعیت جغرافیایی خاص خود، دسترسی آسان به مرز افغانستان و وجود پایگاه‌های نظامی و امنیتی، هدف اصلی حملات این گروه قرار گرفته‌اند.

• ولایت خیبر: این منطقه به دلیل نزدیکی به مرز افغانستان و وجود گذرگاه‌های مهم مانند گذرگاه خیبر، از اهمیت استراتژیک بالایی برخوردار است. حملات متعدد به پست‌های نظامی و امنیتی در این منطقه نشان‌دهنده تلاش تحریک طالبان پاکستان برای کنترل این گذرگاه‌ها و ایجاد اختلال در تردد نیروهای امنیتی است.
• ولایت جنوبی وزیرستان: این منطقه به دلیل کوهستانی بودن و دسترسی دشوار، به عنوان پناهگاه امن برای گروه‌های شبه‌نظامی شناخته می‌شود. حملات متعدد به پایگاه‌های نظامی در این منطقه نشان‌دهنده توانایی تحریک طالبان پاکستان در اجرای عملیات در مناطق صعب‌العبور است.

۲. مناطق مرکزی پاکستان

مناطق مرکزی پاکستان، از جمله ولایت بنو، ولایت کرک، و ولایت لکی مروت، نیز در دامنه عملیات الخندق قرار گرفته‌اند. این مناطق به دلیل وجود زیرساخت‌های حیاتی مانند جاده‌های اصلی و خطوط ارتباطی، هدف حملات تحریک طالبان پاکستان بوده‌اند.

• ولایت بنو: این منطقه به دلیل نزدیکی به مناطق قبیله‌ای و وجود جاده‌های استراتژیک مانند جاده (CIPEC) ، هدف حملات متعدد قرار گرفته است. حملات به پست‌های پلیس و نیروهای امنیتی در این منطقه نشان‌دهنده تلاش تحریک طالبان پاکستان برای ایجاد اختلال در تردد و تدارکات نیروهای دولتی است.
• ولایت کرک: این منطقه به دلیل وجود پایگاه‌های نظامی و امنیتی، هدف حملات تحریک طالبان پاکستان قرار گرفته است. حملات به پست‌های پلیس و نیروهای امنیتی در این منطقه نشان‌دهنده تلاش این گروه برای تضعیف حضور نیروهای دولتی در مناطق مرکزی پاکستان است.

۳. مناطق جنوبی پاکستان

مناطق جنوبی پاکستان، از جمله ولایت بلوچستان (به ویژه شهرهای کوئته و مناطق اطراف آن)، نیز در دامنه عملیات الخندق قرار گرفته‌اند. این مناطق به دلیل وجود منابع طبیعی و زیرساخت‌های حیاتی، هدف حملات تحریک طالبان پاکستان بوده‌اند.

• ولایت بلوچستان: این منطقه به دلیل وجود منابع طبیعی مانند گاز و معادن، از اهمیت اقتصادی بالایی برخوردار است. حملات به پایگاه‌های نظامی و امنیتی در این منطقه نشان‌دهنده تلاش تحریک طالبان پاکستان برای ایجاد اختلال در فعالیت‌های اقتصادی و تضعیف دولت مرکزی است.

لازم به ذکر است که گروه موسوم به ارتش آزادیبخش بلوچ نیز بر شدت عملیات‌های خود در مناطق مختلف بلوچستان پاکستان افزوده است.

۴. مناطق شمالی پاکستان

مناطق شمالی پاکستان، از جمله ولایت چترال و ولایت دیر، نیز در دامنه عملیات الخندق قرار گرفته‌اند. این مناطق به دلیل کوهستانی بودن و دسترسی دشوار، به عنوان پناهگاه امن برای گروه‌های شبه‌نظامی شناخته می‌شوند.

• ولایت چترال: این منطقه به دلیل نزدیکی به مرز افغانستان و وجود گذرگاه‌های مهم، از اهمیت استراتژیک بالایی برخوردار است. حملات به پایگاه‌های نظامی در این منطقه نشان‌دهنده تلاش تحریک طالبان پاکستان برای کنترل این گذرگاه‌ها و ایجاد اختلال در تردد نیروهای امنیتی است.

عملیات الخندق تحریک طالبان پاکستان در مناطق مختلفی از این کشور، از جمله مناطق مرزی با افغانستان، مناطق مرکزی، جنوبی و شمالی پاکستان، اجرا شده است. اما می‌توان گفت که تا کنون مناطق مرزی با افغانستان، به ویژه ولایت خیبر و ولایت جنوبی وزیرستان، به دلیل موقعیت استراتژیک خود، کانون اصلی این عملیات بوده‌اند. همچنین، مناطق مرکزی و جنوبی پاکستان نیز به دلیل وجود زیرساخت‌های حیاتی و منابع طبیعی، هدف حملات این گروه قرار گرفته‌اند.

واکنش‌ها و تحلیل‌ها

این عملیات با واکنش‌های مختلفی از سوی تحلیل‌گران و رسانه‌ها مواجه شده است. برخی آن را نشانه‌ای از افزایش قدرت نظامی تحریک طالبان پاکستان می‌دانند، در حالی که برخی دیگر به دیده تردید به این گزارش‌ها نگاه می‌کنند و در صحت اطلاعات ارائه‌شده شک دارند.

جمع‌بندی

عملیات الخندق تحریک طالبان پاکستان با هدف افزایش فشار بر دولت و نیروهای امنیتی پاکستان و با توجه به جغرافیای گسترده آن برای مشغول کردن تمام توان نظامی و امنیتی دولت و فرسایش توان امنیتی و نظامی و حتی روانی نیروهای دولتی پاکستان آغاز شده است.

این گروه با ترکیب تاکتیک‌های سنتی مانند جنگ چریکی و حملات انتحاری با فناوری‌های مدرن، توانسته است حملات مؤثری را علیه نیروهای دولتی و امنیتی پاکستان اجرا کند. این شیوه‌ها نه تنها باعث ایجاد تلفات جانی و مالی می‌شوند، بلکه روحیه نیروهای دشمن را نیز تضعیف کرده‌اند.

با این حال با وجود انتشار تصاویری از این عملیات از سوی رسانه‌های نزدیک به تحریک طالبان پاکستان به دلیل عدم دسترسی به منابع مستقل، صحت اطلاعات ارائه‌شده قابل تأیید نیست و باید با احتیاط مورد بررسی قرار گیرد. ادامه این عملیات می‌تواند تأثیرات قابل توجهی بر امنیت و ثبات منطقه داشته باشد.