از دیرالزور تا حسکه؛ افزایش تحرکات نظامی آمریکا در استان پایگاه قصرک

پس از سقوط بشار اسد، حضور نظامی ایالات متحده در سوریه دستخوش تغییرات راهبردی متعددی شده است، بهویژه پس از آنکه دولت ترامپ اعلام کرد قصد دارد نیروهای خود را کاهش دهد. در حالیکه در ماههای اخیر برخی پایگاهها شاهد خروج نیروها بودهاند، بررسیهای بیشتر نشان میدهد روندی معکوس در حال شکلگیری است: گسترش سریع و افزایش فعالیت در پایگاه «قصرک» در حومه الحسکه. پرسش اینجاست که این تحرکات چه چیزی را درباره راهبرد واشنگتن در شمالشرق سوریه آشکار میکند و در واقع چه اتفاقی در پایگاه قصرک و تأسیسات آمریکایی در دیرالزور در حال رخ دادن است؟
پایگاه قصرک که در شمال استان الحسکه و در نزدیکی شهر «تلتمر» واقع شده است، بهعنوان یک تأسیسات مشترک میان ائتلاف جهانی ضد داعش و نیروهای دموکراتیک سوریه (SDF) فعالیت میکند. این پایگاه ۱.۸ کیلومتر مربع وسعت دارد و در اواخر سال ۲۰۱۷ و اوایل ۲۰۱۸ بر روی زمینهای کشاورزی مرتفع ساخته شده است. تپهای که پایگاه بر روی آن قرار دارد، با نامهای «جبل غول» و «جبل قلایب» شناخته میشود.


این پایگاه با مختصات جغرافیایی ۳۶.۷۰۶۲۴۲, ۴۰.۵۱۱۹۵۵ در حدود ۳۰ کیلومتری مرکز شهر الحسکه و ۳۳ کیلومتری مرز ترکیه قرار دارد. باند پرواز آن به طول ۱.۷ کیلومتر قادر است هواپیماهای ترابری و باری نظامی را پذیرش کند. بهعنوان یک مرکز راهبردی و لجستیکی، پایگاه قصرک از عملیات ائتلاف در هماهنگی با نیروهای دموکراتیک سوریه (SDF) پشتیبانی کرده و بر مسیرهای اصلی تأمین تدارکات میان الحسکه و دیرالزور نظارت دارد.


فعالیتهای قابلتوجه ساختوساز و توسعه برای نخستینبار در اوایل ۲۰۲۵ مشاهده شد که در سه بخش اصلی متمرکز بود. در بخش شرقی بیشترین میزان کار انجام گرفت؛ زمین در دو نقطه مجزا تسطیح و با بتن پوشانده شد که احتمالاً برای احداث تأسیسات جدید یا ایجاد انبارهایی جهت تجهیزات و ملزومات لجستیکی آماده شده است. ابعاد محل بزرگتر حدود ۱۹۳ در ۹۴ متر و محل کوچکتر تقریباً ۸۴ در ۶۰ متر میباشد.


علاوه بر تصاویر ماهوارهای، فیلمهای متعددی نیز افزایش فعالیتها در این پایگاه، از جمله تردد خودروها و کاروانها، را مستندسازی کردهاند. قدیمیترین ویدئو که توسط «دیدهبان حقوق بشر سوریه» (SOHR) در ابتدای ۲۰۲۵ منتشر شد، نشاندهنده حضور ماشینآلات سنگین و بولدوزرها بود که بهعنوان «عملیات توسعه در پایگاه» توصیف شد. تحلیل ساختارهای قابل مشاهده و ویژگیهای جغرافیایی نیز تأیید کرد که این مکان همان پایگاه قصرک است.


دیدهبان حقوق بشر سوریه (SOHR) بعداً، در ۲۸ سپتامبر ۲۰۲۵ (۶ مهر ۱۴۰۴) ویدئویی منتشر کرد که کاروانهای نظامی متعلق به ائتلاف جهانی را در حال حرکت به سوی پایگاه نشان میداد. همچنین در ۱۸ اکتبر ۲۰۲۵ (۲۶ مهر ۱۴۰۴) ، ویدئوی دیگری چندین کامیون ائتلاف حامل تجهیزات نظامی و لجستیکی را در مسیر از گذرگاه مرزی «الولید» به سمت پایگاه به تصویر کشید.

علاوه بر تحرکات زمینی، فعالیت هوایی در پایگاه بهطور قابلتوجهی افزایش یافته و هواپیماهای ترابری نظامی بارها فرود آمدهاند. در مقایسه با سالهای گذشته، این سطح از عملیات بیسابقه است؛ پیش از سقوط اسد، پایگاه تنها ترافیک هوایی محدودی داشت. نمونههای برجسته شامل یک هواپیمای باری آمریکایی است که توسط SOHR در ۲۴ مه ۲۰۲۵ ثبت شد و یک هواپیمای ترابری دیگر ائتلاف جهانی که در ۲۳ ژوئیه ۲۰۲۵ مستندسازی شده است. همچنین در ۱۸ اکتبر ۲۰۲۵، خبرگزاری Syria Now گزارش داد که یک هواپیمای باری بزرگ آمریکایی، همراه با اسکورت هلیکوپتر از مرز عراق، در پایگاه فرود آمد. مجموع این تحرکات نشان میدهد که ائتلاف جهانی در حال جابهجایی فعال نیروها در قصرک است و احتمالاً آن را به یک مرکز کلیدی لجستیکی نظامی در شمالشرق سوریه تبدیل میکند.


تحرکات در دیرالزور
گسترش و افزایش فعالیتها تنها در پایگاه قصرک رخ نداده است. تحولات موازی، هرچند متفاوت، در دیرالزور بهویژه در پایگاههای آمریکایی واقع در میدان نفتی العمر و میدان گازی کونیکو نیز مشاهده شدهاند. همزمان با گسترش سریع پایگاه قصرک، تصاویر ماهوارهای نشان میدهد که نیروهای آمریکایی از پایگاههای کونیکو، العمر و پایگاه نزدیک گرین ویلج در حومه دیرالزور عقبنشینی میکنند.
عکسهای ثبتشده از ابتدای ۲۰۲۵ تا کنون نشاندهنده جابهجایی گسترده تجهیزات و تخلیه تأسیسات در این پایگاههاست. گزارشهایی که برای نخستینبار در مه ۲۰۲۵ (اردیبهشت ۱۴۰۴) منتشر شدند، حاکی از آن است که پنتاگون قصد دارد نیروها را از «العمر» و «کونیکو» در دیرالزور به قصرک و «الشدادی» در الحسکه منتقل کند و بدین ترتیب حضور نظامی آمریکا در این منطقه را به کمتر از ۱۰۰۰ سرباز کاهش دهد.
جمعبندی
تصاویر ماهوارهای نشان میدهد که نیروهای آمریکایی بین ژانویه و اکتبر ۲۰۲۵ از پایگاههای کونیکو، العمر و گرین ویلج در حومه دیرالزور عقبنشینی کردهاند. بهطور همزمان، پایگاه قصرک در حومه الحسکه از ژوئیه ۲۰۲۵ شاهد گسترش سریع مهندسی و لجستیکی شامل ساخت تأسیسات جدید و ورود مکرر کاروانهای تأمین تدارکات بوده است. به نظر میرسد که این تحولات عملاً پایگاه قصرک را به اصلیترین مرکز فرماندهی و تأمین نیروهای آمریکایی در شمالشرق سوریه تبدیل کرده است.



دیدگاه