جزئیات معامله قرن فلسطین در قبال اردن

پیش در آمدی بر نقش اردن در معامله قرن فلسطین

 
جزئیات طرح در قبال اردن:
– در ابتدا برای اردن، ۴۵ میلیارد دلار سرمایه‌گذاری در نظر گرفته شده بود و قرار بود به شکل مزارع انرژی خورشیدی، توسعه حمل و نقل هوایی و دریایی و زمینی، توسعه زیرساخت آب شرب و زیر ساخت آموزشی و … ارائه شود.

– در قبال آن قرار بود که فلسطینی‌های موجود و بخشی از کرانه باختری شهروند دائمی اردن شوند و شناسنامه و پاسپورت اردنی دریافت کنند.
– حق العوده یا همان حق بازگشتی که توسط نهادهای بین‌المللی برای بخش بزرگی از مهاجرین فلسطینی تثبیت شده بود، ساقط شود.
– قدس شریف به طور کامل در اختیار صهیونیست‌ها قرار گرفته و طبیعتا مسأله تولیت مقدسات سرزمین فلسطین از شاه اردن پس گرفته می‌شود.
 
این شرایط به شکلی واضح، برای پادشاه اردن خطرناک به نظر می‌رسد. چرا که تابعیت دائمی به فلسطینیان که بیشتر از نیمی از جمعیت اردن را تشکیل می‌دهند، می‌تواند به تغییر حکومت در آینده منجر شود.

اینجا بود که مسأله تضمین امریکایی برای پشتیبانی از ادامه حکومت ملک عبدالله و خاندان او در آینده ارائه شد که با حضور نظامی امریکا در اردن ممکن می‌شود.
 
اما دو اتفاق مهم در این زمینه واقع شد که مایه نگرانی شدید ملک عبدالله را فراهم کرده است.

اولا درز اخباری مبنی بر تشکیل کنفدراسیون (بخوانید کشور جدید) اردن – فلسطین خصوصا از محافل سعودی اماراتی بود. که در واقع اگر حق بازگشت فلسطینی‌ها منتفی شود، رسما و بالفعل جای صاحب‌خانه و مهمان عوض خواهد شد.

اتفاق دوم، افشای کودتای دستگاه اطلاعات امارات (ابوظبی) علیه ملک عبدالله پادشاه اردن به وسیله هیا بنت حسین (خواهر پادشاه اردن و همسر حاکم دبی) بود که در کمال تعجب هرچه زمان می‌گذرد نه تنها تکذیب نمی‌شود بلکه مسأله ابعاد جدیدی پیدا می‌کند. و این روزها نقل محافل رسانه‌ای بریتانیا، فرار همسر حاکم دبی به انگلیس و درخواست پناهندگی از آلمان است. به نظر می‌رسد محمد بن زاید ولیعهد ابوظبی، در واقع هیا بنت حسین را طعمه‌ای قرار داد برای در امان ماندن نام خودش و متهم شدن محمد بن راشد آل مکتوم و تضعیف جایگاه او در امارات و عرصه بین‌المللی.
 
حالا با چنین شرایطی فشار امریکایی‌ها بر ملک عبدالله او را مجبور به شرکت در نشست منامه می کند. نشستی که در حال خالی کردن زیر پای اوست. اما توان نه گفتن به خواسته امریکایی‌ها را ندارد. و همه توان خود را صرف این می‌کند که “تأکید بر لزوم تشکیل دولت فلسطین” از او تیتر شود.

پیش از این زمانی که ملک عبدالله با ناراحتی از محور امارات و سعودی، قدم‌هایی به سمت روسیه، ترکیه برداشت و پیغام‌هایی ابتدائی به سمت ایران ارسال کرد، خیلی سریع نتیجه‌اش را در تظاهرات خیابانی مشاهده کرد. و این بار سعودی‌ها خیلی صریح به او یادآور شدند که کمک‌های ما وابسته به تبعیت محض از سیاست‌های ماست.
 
نهایتا نشست منامه در حالی برگزار شد که اردن مجبور به شرکت در آن بود. اما اتفاق جالب عدم شرکت کویت با پیامی صریح از طرف پارلمان این کشور بود که تا آتش زدن پرچم رژیم اسرائیل هم پیش رفتند. و این سطح از مخالفت کویت با محور سعودی و امارات و خصوصا امریکا قابل پیش بینی نبود. عمان و قطر هم در این نشست شرکت نکردند.

خروجی نشست هم که بسیار ناامید کننده بود و خبری از ۴۵ میلیارد سرمایه گذاری برای اردن که نبود هیچ، مبلغ را به ۷ میلیارد دلار تقلیل داده بودند. و مبلغ کل وعده سرمایه گذاری در کرانه باختری، غزه، مصر، لبنان، اردن و سوریه به ۵۰ میلیارد دلار رسید در حالی که بدهی‌های جاری اردن به تنهایی ۴۰ میلیارد دلار است.

لذا طبیعی بود که حتی کوشنر هم به شکست این نشست اذعان کند…
 
یادداشت از جهاد رضا