بررسی مهمترین رویدادهای قفقاز در چند روز اخیر
به گزارش پایگاه تحلیلی خبری “تحولات جهان اسلام” جیحون بایرامف وزیر امور خارجه دولت آذربایجان در گفتگو با خبرگزاری آناتولی ترکیه اعلام کرد شرایط برقراری صلح جامع با میانجی گری دولت ترکیه به ارمنستان اعلام شده است.
شرایط برقراری صلح به شرح زیر است:
- ارمنستان باید تمامیت ارضی آذربایجان از جمله حاکمیت بر قره باغ را به رسمیت بشناسد.
- ارمنستان از پنج روستای در سه منطقه برون گان آذربایجان درون خاک ارمنستان در استان های آرارات و تاووش خارج شود و کنترل این مناطق به آذربایجان بازگردد. (هنوز مسیر دسترسی به این روستاها مورد مذاکره قرار نگرفته است).
- ارمنستان مرزهای مصوب جمهوری های شوروی آذربایجان و ارمنستان را طبق معاهده ۱۹۷۰ اتحاد جماهیر شوروی سابق به رسمیت بشناسد.
- مسیر اختصاصی دسترسی آذربایجان به نخجوان (کریدور زنگه زور) از استان سیونیک در جنوب ارمنستان بازگشایی شود.
- ارمنستان به ۴۰۰ هزار نفر آذری ساکن ارمنستان (یرآذ) که اخراج شده اند، اجازه بازگشت بدهد و یا اینکه به آنها غرامت پرداخت کند.
همچنین عمر چیلیک از اعضای حزب حاکم ترکیه نیز گفته است: حل و فصل مسئله ارمنستان جزو سرفصل های روابط خارجی ترکیه در منطقه و اروپا است.
گام های عادی سازی روابط ارمنستان و ترکیه
ارمنستان اقداماتی را برای بهبود روابط آغاز کرده است. طبق گزارش بخش ارمنی رادیو اسپوتنیک روسیه، وزارت امور اراضی و زیرساخت های ارمنستان، ۱۷ میلیون دلار برای بازسازی مسیر ۲۱ کیلومتری راه آهن گیومری به قارص ترکیه در خاک خود اختصاص می دهد. دولت ارمنستان می خواهد برای دسترسی به بندرهای ترکیه در دریای سیاه از این خط آهن استفاده کند. هم اکنون پروازهای ترکیه به ایروان راه اندازی شده است.
شهروندان آذربایجان در مرزهای روسیه
بلاتکلیفی شهروندان دو تابعیتی آذربایجان در مرز دربند جمهوری خودمختار داغستان فدراسیون روسیه همچنان ادامه دارد. تعداد شهروندانی که از ۳ مارس (۱۲ اسفند) در یک اردوگاه دانش آموزی ساکن شده اند از یک هزار نفر بیشتر شده است.
بنابر گزارش رادیو آزادی، سالن های این مکان دیگر جایی برای پذیرش ندارند و ده ها نفر نیز به جنگلهای اطراف رفته اند تا برای خود جای خواب درست کنند. سامانه گرمایشی ساختمان های اردوگاه هم کار نمیکند و غذای رایگان این مکان نیز کیفیت چندانی ندارد. گروهی ۲۸ نفری نیز دست به اعتصاب غذا زده و اعلام کرده اند که الهام علیف رئیس جمهور این کشور جسد آنها را به کشورشان بازگرداند.
آذربایجان مرزهای خود با فدراسیون روسیه را پس از شیوع کرونا در سال ۲۰۲۰ بسته است. وزارت خارجه این کشور نیز به خبرگزاری توران گفته است که موضوع را به دقت بررسی می کند.
ادامه قطعی گاز در قره باغ
ساکنان قره باغ کوهستانی همچنان با مشکل قطعی گاز روبرو هستند که مشکلات را در این منطقه بیشتر کرده است.
خط لوله انتقال گاز ارمنستان به قره باغ کوهستانی که از رایون لاچن (لاچین) آذربایجان عبور می کند، در شوشا آسیب دیده و دولت این کشور اجازه بازسازی آن را نمی دهد. همچنین پس از قطعی گاز، قطعی جریان برق نیز گزارش می شود. آذربایجان پس از کاهش نیروهای روسیه در منطقه محدودیت های ساکنان قره باغ کوهستانی را افزوده است.
نماینده سازمان ملل در شوشا
جمهوری آذربایجان جمعه ۱۸ مارس ۲۷ اسفند سی امین سالروز پذیرش این کشور در سازمان ملل متحد را برگزار کرده است. برگزاری این جشن در شهر شوشا (شوشی) قره باغ کوهستانی موجب اعتراض وزارت امور خارجه جمهوری ارمنستان و دولت (دفاکتو) این منطقه شده است.
وزارت خارجه ارمنستان روز شنبه ۱۹ مارس (۲۸ اسفند) لیلا پیترز یحیی هماهنگ کننده سازمان ملل در ایروان را فراخوانده و نسبت به این موضوع معترض شده است. وزارت خارجه این کشور خواستار بی طرفی سازمان ملل در مناقشه قره باغ شده است.
همچنین وزیر خارجه دولت (دفاکتو) آرتساخ در منطقه قره باغ کوهستانی نیز به این موضوع معترض شده است. آرتاک بیگلریان با انتقاد شدید نسبت به حضور نماینده سازمان ملل گفته است: سازمان ملل در شهر شوشی حضور یافته اما نسبت به موضوع ارامنه بی توجه است. ما با قطع گاز روبرو هستیم و سازمان ملل هیچ واکنشی نشان نمی دهد.
آذربایجان به این شهر شوشا و ارامنه به آن شوشی می گویند که در غرب منطقه قره باغ کوهستانی قرار دارد. همچنین منطقه قره باغ کوهستانی در زبان روسی ناگورنوکاراباخ گفته می شود و تا زمان فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی سابق با همین نام شناخته می شده است. آذربایجان پس از استقلال به آن داغلیق قاراباغ می گوید و ارامنه این منطقه نیز پس از اعلام استقلال دولت آرتساخ را در آن تشکیل داده است.
واژه ناگورنو کاراباخ تنها مفهوم مشترک میان هر دو گروه درگیری این ماجرا است. دولت این منطقه به صورت خودخوانده است و تاکنون سازمان ملل و هیچ کشوری آن را به رسمیت نشناخته و روابط دیپلماتیک رسمی با آن برقرار نمی کند. اما با این حال نمایندگان مجالس سنا و کنگره آمریکا و چند کشور اتحادیه اروپا از جمله فرانسه به آن سفر کرده و مقام های این دولت خودخوانده را پذیرفته اند.
شرکت های روسی در ارمنستان
ارمنستان از تحریم های آمریکا و اتحادیه اروپا علیه روسیه سود می برد. گردشگران و شرکت های هوایی فدراسیون روسیه پس از تحریم، ارمنستان را به عنوان مقصد سفر خود برگزیده اند. کاهش ارزش روبل روسیه در مقابل درام ارمنستان به سود این سفرها را افزوده است. گفتگو به زبان روسی نیز عامل دیگری است که شهروندان روسیه را به ارمنستان می کشاند.
دیدگاه