دانش نظامی: پهپاد ابابیل ۵

ابابیل-۵ یک هواپیمای بدون سرنشین ایرانی پیشرفته است که برای نظارت و شناسایی و همچنین عملیات رزمی طراحی شده است. ابابیل-۵ دارای طراحی بال ثابت با موتور ملخی است و میتواند به بمب های کلاس قائم و موشک های هوا پرتاب الماس مجهز شود. این پهپاد نشان دهنده ارتقای قابل توجهی در خانواده پهپادهای ابابیل است که ویژگی های مدل های قبلی مانند ابابیل-۳ و ۴ و مهاجر-۶ را با یکدیگر ترکیب کرده است.
در رژه ۲۹ فروردین ماه ۱۴۰۱ در تهران پهپاد “ابابیل ۵” (AB-V) بهصورت رسمی رونمایی شد. تا پیش از این، خبری رسمی در مورد پهپاد ابابیل ۵ وجود نداشت. همین موضوع باعث شد تا این پهپاد مورد توجه کارشناسان و رسانههای داخلی و خارجی قرار بگیرد.
پیکربندی طراحی آیرودینامیک این پرنده به طور کلی شبیه به مهاجر ۶ است. در مهاجر ۶ پیکربندی دم بصورت High Boom Tail است و در ابابیل ۵ از پیکربندی Boom Tail استفاده شده است. این یعنی سکان افقی محدوده میانی سکان افقی قرار گرفته و جریان هوای شتاب گرفته توسط ملخها از روی سکان افقی عبور میکنند. مزیت این پیکربندی، کاهش طول مورد نیاز باند برای نشست و برخواست و امکان اجرای مانور شدید تر توسط پرنده است.

بدنه این پرنده دارای زوایا و خطوطی تیزی است که مشخصا به منظور کاهش سطح مقطع راداری از نمای روبرو یعنی در حالتی که پرنده بصورت نزدیک شونده به سمت رادار حرکت میکند، طراحی شده است.

طول بال در این طرح با مبنا قرار دادن ابعاد کفی حامل(تریلر)، ۱۲ متر تخمین زده میشود.

پهنای بال ۲۰ درصد بزرگتر از مهاجر ۶ بوده که با افزایش مساحت بالها جرم محموله را نیز افزایش داده است به طوری که ابابیل ۵ قادر است تا شش بمب قائم-۱ را حمل کند. به عنوان مقایسه، پهپاد مهاجر-۶ و TB-2 تا چهار بمب حمل میکنند.


ارابههای فرود به منظور کاهش نیرو پسا و کاهش سطح مقطع راداری به صورت جمع شونده طراحی شدهاند. با کاهش نیرو پسا به دلیل استفاده از ارابه فرود جمع شونده، سرعت کروز یا مداومت و برد پروازی پهپاد افزایش مییابد. یکی دیگر از دلایل استفاده از ارابه جمع شونده در جلو بدنه میتواند به محل قرار گیری محموله اپتیکی مرتبط باشد تا مانع دید آن نباشد. از طرفی اگر محموله در جلو ارابه فرود نصب شود، مانند مهاجر ۶ به دلیل فاصله بیشتر با مرکز جرم پرنده نیاز به اضافه شدن وزن تعادل بیشتر باشد که احتمالا عملکرد پهپاد را با مشکل مواجه کند؛ لذا ارابه جمع شونده همراه با مزیتهایی که اشاره شد، استفاده شده است.

ارابههای فرود چرخهای عقب از نوع ثابت هستند. با دقت به تصاویر منتشر شده، این ارابهها به وسیله سیم به یکدیگر متصل شدهاند که میزان خمش نهایی ارابهها را در زمان فرود محدود کرده و مانع از برخورد بدنه با سطح باند میشود.

در بخش تسلیحاتی، ابابیل ۵ تاکنون مسلح به بمبهای گلاید قائم، موشکهای الماس و بمب آرمان-۱ دیده شده است. پهپاد ابابیل ۵ توان حمل شش بمب قائم ۱ و توان حمل چهار بمب قائم ۵ را دارد.
بیشتر بخوانید:
دانش نظامی: بمبهای هوشمند قائم
دانش نظامی: موشک ضدزره الماس



با توجه به خدمتگیری ابابیل ۵ توسط ارتش و سپاه و ساخت آن توسط وزارت دفاع، در کنار شباهت بعضی از اجزای آن به مهاجر ۶، احتمال هماهنگی و لینک مهمات مورد استفاده در مهاجر ۶ با پهپاد ابابیل ۵ نیز وجود دارد.


حمل تعداد بیشتر بمب و یا محموله، قدرت کشندگی پرنده را بطور موثری افزایش میدهد و به لحاظ مولفه اقتصادی نبرد، با تعداد سورتی پرواز رزمی کمتر اهداف را از بین برده و با هزینه پایین تری اهداف را شکار کند. کاهش تعداد سورتی پرواز هم به لحاظ تعمیر و نگه داری و هم افزایش نرخ عملیاتی ناوگان میتواند حائز اهمیت باشد.
در بخش سیستم دوربین، پهپاد ابابیل-۵ علاوه بر بهره گیری از سامانههای الکترواپتیکی قدیمی تر مانند مدلهای عقاب ۴ میتواند به یک سامانه الکترواپتیکال پیشرفته تر مجهز شود. این دوربین داری زوم حداقل ۶۰ برابری است و از دوربین حرارتی تصویرساز و مسافت یاب لیزری نیز برخوردار است.

در این پهپاد از موتور پیستونی به عنوان پیشران استفاده شده است. بر اساس تصاویری که از رزمایش نزاجا در بهمن ۱۴۰۳ منتشر شده است میتوان دریافت که ابابیل-۵ از یک موتور روتکس ۹۱۵ (Rotax 915 iS) یا مشابه آن بهره میبرد. موتور روتکس ۹۱۵ در بهترین حالت قدرتی برابر با ۱۴۱ اسب بخار را در اختیار ابابیل-۵ قرار میدهد.


به صورت کلی، موتورهای روتکس در بسیاری از پهپادهای ایرانی مورد استفاده قرار میگیرد. لازم به ذکر است به دلیل تحریمها علیه صنایع نظامی و هوایی ایران، خرید مستقیم از شرکت روتکس برای ایران ممکن نیست. از این رو، برای تامین نیازهای متنوع و مختلف پهپادی در ایران، تاکنون بسیاری از اجزای موتورهای مختلف روتکس بومی سازی شده و در داخل ایران تولید میشوند و در بعضی مدلها میزان بومی سازی به صورت کامل و ۱۰۰% است.
ابابیل-۵ با بهره گیری از این موتور سقف پروازی در حدود ۷۰۰۰ متر (۲۳۰۰۰ پا) دارد و سرعت پهپاد حدود ۲۱۰ کیلومتر بر ساعت است. بیشترین وزن برخاست آن هم حدود ۱۰۰۰ کیلوگرم تخمین زده میشود.
مدامت پروازی ابابیل-۵ در حالت رزمی ۱۲ ساعت و در حالت شناسایی و بدون محموله رزمی ۲۴ ساعت است. بیشترین برد این پهپاد تا ۲۴۰۰ کیلومتر است.
مشخصات پهپاد شناسایی رزمی ابابیل ۵:
طول: ۸ متر
طول بال: ۱۲ متر
بیشترین برد: تا ۲۴۰۰ کیلومتر
ارتفاع پروازی: ۷۰۰۰ متر
مداومت پروازی: ۱۲ ساعت رزمی – ۲۴ ساعت شناسایی
نوع موتور: روتاکس ۹۱۵ – ۱۴۱ اسب بخار (ماکسیموم)
سرعت: ۲۱۰ کیلومتر بر ساعت
تعداد آویزگاه: ۲ عدد، با امکان حمل ۶ موشک و بمب
بیشترین وزن برخاست: حدود ۱۰۰۰ کیلوگرم
تسلیحات قابل حمل: تا ۱۵۰ کیلوگرم
ساخت: ایران

تصاویر بیشتر از پهپاد ابابیل ۵:









مجموعه پوسترهای “پهپاد ابابیل ۵” به زبانهای انگلیسی، روسی، عربی، چینی و عبری:





استفاده از محتوای تحولات جهان اسلام فقط با ذکر منبع و نام “تحولات جهان اسلام” مجاز است.
دیدگاه
سلام
یه نکته مهم که هیچکس بهش توجه نکرد این واقعیت بود که مقاومت از جمله حزب الله در طول نبرد یکساله بغیر از پهپادهای انتهاری از پهپادهای رزمی دیگر استفاده نکرد. یعنی نداشت؟ یا قبل از استفاده نابود شدند, یا اصلا رو نکردند؟!