مهره آمریکا در تاجیکستان کیست؟

سید مومن یتیم اف، رئیس کمیته امنیت ملی تاجیکستان

رسانه Tuzkg قرقیزستان به نقل از کارشناسان می‌گوید، بازیگران غربی، آسیای مرکزی را در سطوح مختلف برای تقابل با روسیه به عنوان جبهه بعدی درگیری آماده خواهند کرد.

اما چگونه می توانند جریانات ضدروسی در این منطقه را رهبری کنند؟ در این مسئله، نقش اشخاص و لابی ها حائز اهمیت است و از جمله روش های غرب در این منطقه، نفوذ و تحرکات غیر مستقیم از طریق اشخاص قدرتمند است.

این رسانه قرقیزستانی افزود: “نفوذ آمریکا در بدنه دولت قزاقستان و تاجیکستان چشمگیر بوده و از جمله این اشخاص که موجب نگرانی می شود، «سید مومن یتیم اف» رئیس کمیته امنیت ملی تاجیکستان است.”

یتیم اف از اشخاص نزدیک به امامعلی رحمان رئیس جمهور تاجیکستان بوده و حدود ۱۳ سال است که در مقام ریاست کمیته امنیت ملی این کشور قرار دارد. به گفته برخی رسانه ها، علاوه بر نقش امنیتی یتیم اف در دولت، وی به عنوان مشاور عمومی امامعلی رحمان نیز شناخته می شود.

یتیم اف از سال ۲۰۰۷ تا ۲۰۱۰ میلادی به عنوان سفیر تاجیکستان در بلژیک و همزمان نماینده تاجیکستان در ناتو و مجامع اروپایی مشغول به کار بوده است. اطلاعاتی وجود دارد مبنی بر آنکه وی در زمان اقامت خود در بروکسل، برای خود و خانواده‌اش تابعیت بلژیک را دریافت کرده است. یتیم اف بلافاصله بعد از بازگشت از بلژیک، ابتدا به معاونت کمیته امنیت ملی تاجیکستان و سپس به عنوان رئیس این کمیته منصوب شد که خود این جهش برای تحلیلگران سوال برانگیز بود.

قابل ذکر است، یتیم اف در سال‌های ۱۹۹۷ تا ۲۰۰۰ میلادی، به عنوان شخصی امنیتی در مقام معاونت سفیر تاجیکستان در تهران مشغول به کار بود. وی پس از اتمام مأموریتش در تهران، مقاله ای با عنوان “اساس ایدئولوژی سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران” را به نشر رساند. همچنین رساله دکترای وی با موضوع “خمینی گرایی در سیاست خارجی ایران و نظام نوین روابط خارجی” به چاپ رسیده است. از این رو کارشناسان معتقدند، که حضور وی در تهران کاملا هدفمند بوده و از وی به عنوان شخصی اسلام‌ستیز و ایران‌ستیز یاد می کنند که در عملکرد وی نیز کاملا مشهود است.

غربگرایی و پیشبرد اهداف غرب در تاجیکستان در عملکرد وی در این سال‌ها کاملا مشهود بوده و یتیم اف از مهمترین مهره های آمریکا برای تحمیل فرهنگ غربی در این کشور دانسته می شود. چراکه در این کشور، بیش از تبلیغات رسانه ای و تحرکات ضدفرهنگی در محیط اجتماعی، با دست زور و در محیطی امنیتی با تفکر اسلامی مبارزه می شود.

از طرفی، یتیم اف از اشخاص نزدیک به آزاده رحمان دختر امامعلی رحمان محسوب میشود. آزاده رحمان، رئیس فعلی دفتر اجرایی ریاست جمهوری تاجیکستان، فارغ التحصیل از دانشگاه میرلند آمریکا و دانشگاه جورج تاون واشنگتن است. آزاده رحمان سالها در دستگاه وزارت خارجه تاجیکستان مشغول بوده و در تاجیکستان از وی به عنوان فردی نزدیک به آمریکاییها یاد‌ می شود.

رسانه Tuzkg قرقیزستان با اتکا به برخی منابع نزدیک به ریاست جمهوری تاجیکستان ادعا می کند، که یتیم اف هدفمند با ارائه برخی اطلاعات غلط به امامعلی رحمان، موجب افزایش تنش در مرز با قرقیزستان شده است. این رسانه می افزاید: مسلم است که روسیه در پی حل و فصل اختلافات مرزی تاجیکستان و قرقیزستان است، لکن اقدامات یتیم اف هر بار موجب افزایش تنش ها می شود و کار را برای روسیه دشوار کرده است. چرا که ظاهرا نیت هایی برای حفظ تنش از سوی برخی وجود دارد که موجب تداوم درگیری ها شده است. همچنین قابل ذکر است، که در روند آخرین درگیری های مرزی تاجیکستان و قرقیزستان، شاهد بایکوت خبری شدید تنش های مرزی از سوی تاجیکستان بودیم. بخشی از آن، شامل اجازه ندادن به رسانه ها برای پوشش محتوای مذاکرات آن هم زمانی که یتیم اف رئیس تیم مذاکرات و نماینده تام‌الاختیار تاجیکستان در مرز بود، می شد. به طوری که اطلاعات موثقی از مواضع تاجیکستان در مذاکرات موجود نبود و ابهامات و سناریوهای زیادی را برای کارشناسان به وجود می آورد.

بیشتر بخوانید: تداوم درگیری مرزی قرقیزستان و تاجیکستان؛ تلفات به بیش از ۳۵۰ کشته و زخمی افزایش یافت + ویدیو

آمریکا به آسیای مرکزی به چشم استراتژیک ترین منطقه برای تقابل با روسیه می نگرد و تلاش های واشنگتن برای ادامه یافتن درگیری ها در این منطقه، با ایجاد انقلاب های رنگی در این کشورها و از طرفی دیگر تلاش برای حضور نظامی و امنیتی در منطقه به بهانه گسترش تروریسم و خطر افغانستان، بر کسی پوشیده نیست. از این رو، تلاش های یتیم اف برای حفظ تنش ها در مرز با قرقیزستان، نشانگر عملکرد هدفمند وی در ذیل منافع غرب است.

بیشتر بخوانید:
تمرینات مشترک نظامی ارتش تاجیکستان و آمریکا آغاز شد
روابط آمریکا و تاجیکستان؛ ضرورت تغییر نگاه ایران به کشورهای آسیای میانه
تاجیکستان، میدان جدید رقابت روسیه و آمریکا