پاسخ به سوالات کلیدی در خصوص جنگ یمن – شماره یکم

تصور اینکه انصارالله در جنگ ساحل غربی دچاز تزلزل و فروپاشی شده غلط است، چرا که شناخت از انصارالله و جزئیات نبردی که در جریان است برای مخاطب، علی الخصوص مخاطب ایرانی مشهود نیست.
(علل این ضعف، از عملکرد ضعیف رسانه ای تا سیاستهای دوگانه دولتها و نهادهای رسانه‌ای و… هرچه باشد؛ بررسی آن در این سلسله مطالب مدنظر نیست.)

به هر صورت، شناخت اهداف و استراتژی‌های انصارالله در زمینه‌های مختلف و بررسی نتایج جنگ یمن از ابتدا تا امروز، پیش زمینه ای است برای درک کامل تحولات یمن.

نبرد الحدیده که کلید آن قریب هفت ماه پیش زده شد، حالا به بن بستی رسیده است که کاسه صبر آمریکایی‌ها را هم سر آورد و ائتلاف را مجبور به حمله دیوانه وار به الحدیده و از طرفی تعیین ضرب‌الاجل سیاسی کرد.

در حال حاضر عملیات ائتلاف سعودی در الحدیده بصورت موقت متوقف شده است و گفته می‌شود که انصارالله خواستار مداخله سازمان های بین المللی شده است.
همانطور که محمدعلی الحوثی گفت بی شک مذاکراتی در جریان است، اما آنچه مسلم است انصارالله از اصول خود عقب نشینی نخواهد کرد. چرایی این موضوع در خواسته های انصارالله از بدو تاسیس تا کنون نهفته است.

۱– چگونگی آغاز جنگ یمن و به قدرت رسیدن انصارالله

تقابل تشیّع و وهابیت در یمن در قلب تاریخ ریشه دارد و از ۲۸ سال گذشته با تشکیل جمهوری عربی یمن توسط علی عبدالله صالح و بخشیدن اراضی شمالی یمن به آل سعود، نارضایتی شیعیان شکل جدیدی به خود گرفت.
سید حسین الحوثی تحت تاثیر انقلاب اسلامی ایران، آغازگر مقابله با استکبار و نبرد با علی عبدالله صالح شد و در این راه به شهادت رسید و جانشینان وی طی شش جنگ تا سال ۲۰۱۰ میلادی و در نهایت انقلاب سیاسی در سال ۲۰۱۲ علی عبدالله صالح از حکومت کناره گیری کرد.

با کناره گیری وی، منصور هادی در انتخاباتی تک نفره و ضمن توافق با انصارالله، و با هدف انتقال مسالمت آمیز قدرت به ریاست جمهوری دولت انتقالی رسید.

وی ابتدا هدف خود را مبارزه با تروریسم (القاعده) عنوان کرد ولی پس از مدت کوتاهی تقابل با انصارالله را مدنظر قرار داده و عمده جنوبی ها را بر مناصب سیاسی و… نشاند. همچنین نتایج توافق گروههای سیاسی را اجرا نکرده و عمده بدنه دولت صالح بر سر کار بودند.

انصارالله که دلیلی بر ضعف در مقابله با منصور هادی نمی‌دید؛ طی مدت کوتاهی وارد صنعاء شده و کاخ ریاست جمهوری و ساختمانهای دولتی و… را در شهریور ۱۳۹۳ به قبضه خود درآورد.

انصارالله پس از این مذاکرات گروه‌های سیاسی را مجدد آغاز کرده و در مراحل اول به دلیل تلاش منصور هادی و گروه‌های تابع او بر تقسیم یمن به شش منطقه فدرال و تجزیه یمن مذاکرات را ترک کردند و در نهایت پس از چند ماه اختلاف و پیروزی سیاسی انصارالله، منصور هادی با انصارالله به توافق رسید.

اما منصور هادی و خالد البحاح (رئیس جمهور و نخست وزیر) در اقدامی مبهم، استعفای خود را در مجلس عنوان کردند. مجلس که استعفا را غیر مقبول خوانده و انصارالله این استعفا را در ضمن توافق سیاسی، خیانت خواند و در نهایت منصور هادی را برکنار و شورای ریاست جمهوری را با مجلس انتقالی تشکیل داد.
منصور هادی نیز به عدن فرار کرده و استعفا خود را تحت فشار انصارالله خواند و در آنجا با حمایت عربستان به درگیری نظامی با انصارالله پرداخت.

۲- دسته بندی طرفین جنگ یمن چگونه است؟

انصارالله: که حامی نظامی و سیاسی آنان، ایران و حزب‌الله لبنان و سوریه و عراق و سایر گروه‌های مقاومت در عربستان و بحرین و… خوانده می‌شوند.

جناح تابع منصور هادی: حزب اصلاح، جنبش جنوبی‌ها، سوسیالیست‌ها، ناصری‌ها، سلفی‌ها و… که در حال حاضر جنوبی ها بیشتر متمایل به امارات و تابعین منصور هادی متمایل به عربستان سعودی هستند.
دولت مستعفی منصور هادی مورد حمایت ائتلاف سعودی است.

القاعده و داعش و گروه‌های تابع: که ابتدا در سایر نقاط یمن نفوذ داشتند و حالا در مرکز و شرق یمن فعالیت دارند.

حزب کنگره ملی: که ابتدا تابع علی عبدالله صالح و در اتحاد با انصارالله بودند و پس از چرخش مواضع علی عبدالله صالح دو دسته شدند. طرفداران و بازماندگان صالح به صف ائتلاف سعودی پیوستند و دسته دیگر در اتحاد با انصارالله باقی ماندند.

۳- پس از سقوط الحدیده چه خواهد شد؟

سناریوهای محتمل پس از سقوط احتمالی الحدیده بصورت زیر است:
-ادامه جنگ: که در این صورت عملیات در صعده و صنعاء و باقی سواحل غربی (به جهت اهداف اصلی) و سایر جبهات نظیر البیضاء و الجوف و تعز و… (به جهت اهداف فرعی) ادامه خواهد یافت.

-آغاز مذاکرات سیاسی: که نزدیکترین احتمال است و شرایط آن طبق آنچه در روند تحولات چند ساله یمن دیده ایم بسیار مفصل و پیچیده است.
به هر جهت تسلیم انصارالله از طریق سیاسی غیر ممکن و توافق بر روند انتقال سیاسی مسالمت آمیز با نظارت سازمان ملل و… ممکن تر بنظر می‌رسد.

در صورت عدم سقوط الحدیده، انصارالله با به شکست کشاندن عملیات پر هزینه هفت ماهه ائتلاف سعودی؛ موفق به کسب برگ برنده ای شده است که آینده بهتری را برای آنها در مذاکرات سیاسی و حتی ادامه جنگ رقم خواهد زد.