جنگ سوریه؛ قدرت نرم و ضرورت بازسازی تصویر تهران در جهان اهل تسنن

طرف که جوانی تکیده و سبزه رویی بود همان طور که از سیگارش کام می گرفت لبخندی زد و به لهجه شامی پاسخ داد. به طور طبیعی و با توجه به تجارب سابق متوجه شدم که طرف سوری است و حکما از خیل چند میلیون آواره سوری ساکن در این کشور.

ابتدا تصور می کرد باید عراقی باشم، پاسپورتم را که تحویل می داد متوجه شد که ایرانیم.
لبخندی زد و خواست کمی بنشینیم و گپ بزنیم. با این که عجله داشتم، دعوتش را قبول کردم و ده دقیقه ای را گپ زدیم.
به طور معین همچون بسیاری دیگر از اهل سنت منتقد شدید ایران بود و ایران را اشغالگر می دانست و دشمن
اما معتقد بود که دشمنی ایرانی ها هزار مرتبه به دوستی سعودی ها شرف دارد.
می گفت ایرانی ها در دوستی و دشمنی شان صداقت دارند و وفا؛
و سعودی ها حتی در دوستی شان نفاق و تفرعن و تکبر.

میان نوشت: این جملات را مکررا از همپیمان های سعودی در جلسات مختلف شنیده ام. البته جلسات بسته!
سعودی ها به طور خاص از سال ۲۰۱۱ سرمایه اجتماعی و انسانی خود در جهان اهل تسنن را تا اندازه زیادی از دست داده و تلاش می کنند با پول و زور، دامنه نفوذ ژئوپولیتیکی خود را توسعه دهند. کدام دشمن می توانست این گونه حیثیت سعودی ها را لکه دار کند که خودشان کردند؟!

از ترک ها می نالید که آن ها هم با #انقلاب_سوریه متاجره کردند و حالا که مردم آواره شده اند با آن ها به چشم مزاحم و اضافی می نگرند.
از فصائل و گروه های جهادی و غیرجهادی که با اختلافات و قدرت طلبی شان همه چیز را تباه کردند
از ظلم ارتش و سیستم های اطلاعاتی سوریه به مردم و نقش آن در شعله ور شدن خشم و کینه مردم.

گفت و من شنیدم… و البته پیش از این نیز همین حرف ها را از تعداد دیگری از نخبگان و توده های سوری در ترکیه شنیده بودم.

آخر سر قبل خداحافظی، با حالتی مایوسانه و از سر استیصال از من می پرسد: آخرش چه می شود؟! در می مانم! براستی آخرش چه می شود؟! هشت سال گذشته و میلیون ها آواره در داخل و خارج کشور، بلاتکلیف هستند.

پی نوشت۱: این “آخرش چه می شود” یعنی این که تهران می تواند با اتخاذ سیاستی موازنه گرا، به صادق ترین همپیمان طیفی از اهل سنت در منطقه تبدیل شود.
یعنی آن که این ها در نهایت به تهران امید دارند و نه ترکیه و نه سعودی و نه نظام سوریه.

پی نوشت۲: تصویر متعلق به جشن پیروزی اکرم امام اوغلو شهردار جدید استانبول از ائتلاف معارض اردوغان است که بسیاری بر این‌ باور‌ هستند که در دوره وی‌ فشارها بر آوارگان سوری در استانبول بیشتر خواهد شد.

یادداشت به قلم هادی معصومی زارع