آیا شاخه القاعده یمن به پایان خود نزدیک می‌شود؟

نفوذ اطلاعاتی گسترده، ترور فرماندهان کلیدی، و تغییر ماهیت فعالیت‌های این گروه از عملیات نظامی به صدور بیانیه‌های رسانه‌ای، همه از نشانه‌های افول آن محسوب می‌شوند. اما آیا این نشانه‌ها حاکی از پایان قریب‌الوقوع القاعده در یمن هستند؟

تضعیف ساختار عملیاتی

به گزارش پایگاه تحلیلی – خبری «تحولات جهان اسلام» یک حساب منتقد القاعده که در پیام‎رسان‌های مورد علاقه گروه‌های افراطی فعالیت می‌کند و به احتمال زیاد به جدا شدگان از القاعده و یا جریان‌های نزدیک به داعش تعلق دارد معتقد است که القاعده یمن از یک گروه جهادی فعال با توانایی اجرای عملیات‌های پیچیده به سازمانی تبدیل شده است که بیشتر به انتشار بیانیه‌های تبلیغاتی و ادعاهای رسانه‌ای بسنده می‌کند.

این حساب معتقد است که بخش عمده‌ای از محتوای رسانه‌ای القاعده در یمن در دو موضوع بیانیه‌های تسلیت و عزاداری برای فرماندهان کشته‌شده و ادعاهای انجام عملیات علیه نیروهای محلی اهل سنت مورد حمایت امارات متحده عربی خلاصه شده‌است. از نظر حساب کریم الاندلسی این تغییر نشان‌دهنده کاهش توان عملیاتی و افزایش سطح نفوذ دستگاه‌های اطلاعاتی منطقه‌ای و بین‌المللی در این سازمان است.

نفوذ اطلاعاتی و خیانت‌های داخلی

یکی از چالش‌های اصلی القاعده در یمن، نفوذ عمیق سازمان‌های اطلاعاتی در میان اعضای آن است. تقریباً هر ماه گزارش‌هایی از ترور و کشته‌شدن فرماندهان ارشد این گروه منتشر می‌شود، که نشان‌دهنده سطح بالای نفوذ دشمنان آن در ساختار داخلی‌اش است. به نظر تحلیل‌گران این مسئله باعث ایجاد بحران اعتماد درون‌سازمانی شده و میزان جذب نیروهای جدید را به‌شدت کاهش داده است.

تغییر در اولویت‌های دشمنی

یکی دیگر از نشانه‌های افول القاعده در یمن، تغییر در ماهیت دشمنان هدف‌گیری‌شده توسط این سازمان است. در حالی که این گروه در گذشته بر مبارزه با نیروهای غربی و دولت‌های محلی متمرکز بود، اکنون تمرکز خود را بر مبارزه با نیروهای اهل سنت محلی مورد حمایت امارات قرار داده است. این تغییر، علاوه بر کاهش مشروعیت آن در میان هواداران سابقش، نشان می‌دهد که القاعده به‌جای مقابله با دشمنان جهانی، اکنون درگیر یک جنگ داخلی شده که مشروعیت ایدئولوژیک آن را به چالش می‌کشد.

نتیجه‌گیری

بررسی شرایط کنونی نشان می‌دهد که شاخه القاعده در یمن در ضعیف‌ترین وضعیت خود طی دو دهه گذشته قرار دارد. نفوذ اطلاعاتی گسترده، کاهش توان عملیاتی، تغییر ماهیت فعالیت‌ها از نظامی به تبلیغاتی، و افزایش اختلافات داخلی، همگی نشان از زوال تدریجی این گروه دارند. هرچند پیش‌بینی نابودی کامل آن دشوار است، اما اگر این روند ادامه یابد، القاعده در یمن ممکن است در آینده‌ای نه‌چندان دور به یک گروه کم‌تأثیر و حاشیه‌ای تبدیل شود.