پیشتر در مقاله: “حدیث نفس علیف در اجلاس D8 و سازمان همکاری اسلامی! / وضعیت مساجد در ارمنستان و قره باغ” گریزی به نحوه تصرف شهر آقدام توسط ارامنه زده بودیم؛ بنابراین نیازی در نگارنده برای نوشتن مطلبی جدید پیرامون فرار با شکوه نظامیان باکو از این شهر احساس نشد. همیشه در پیش زمینه ذهنم […]

پیشتر در مقاله: “حدیث نفس علیف در اجلاس D8 و سازمان همکاری اسلامی! / وضعیت مساجد در ارمنستان و قره باغ” گریزی به نحوه تصرف شهر آقدام توسط ارامنه زده بودیم؛ بنابراین نیازی در نگارنده برای نوشتن مطلبی جدید پیرامون فرار با شکوه نظامیان باکو از این شهر احساس نشد.

همیشه در پیش زمینه ذهنم دوست داشتم از افغانهایی بنویسم که در قره باغ جمهوری آذربایجان جنگیده اند. جسته و گریخته مطالبی گرد هم آورده بودم اما نمیدانم چرا همیشه احساس می کردم چیزی این میان نیست که باید باشد.

امروز(۲ مرداد) اما در سالگرد سقوط آقدام آن حلقه گمشده را یافتم: مظلومیت.

آری مرد افغان در پیکارهای معاصر مظلوم بوده، چه آنجا که سلاح شرق و غرب روی بام خانه او مراحل آزمایش را می گذرانده، چه آنجا که اسیر فتنه وهابیت بوده!

در قره باغ اما این مظلومیت رنگ و بوی گمنامی و انکار دارد…

بخشی از آنچه از نظرتان می گذرد برای اولین بار است که در یک رسانه فارسی زبان منتشر می شود.

پس از فروپاشی شوروی، باکو و ایروان وارد یک رویارویی می شوند که ناشی از سیاست رهبران شوروی برای حفظ نفوذ خود در قفقاز جنوبی است.

قره باغ که قبل از فروپاشی شوروی دارای اکثریت جمعیت ارمنی بود، اینک به صورت رسمی بخشی از تقسیمات جمهوری آذربایجان است. ارامنه که خاطره تلخ عملیات حلقه، کشتار سومگاییت، کشتار شوشی و کشتارهای باکو رو از یاد نبرده اند، یقین حاصل کرده اند در ترکیب این جمهوری بدون حضور حاکمیت شوروی زندگی سختی خواهند داشت و …

باکو علی رغم اینکه جمعیتی دو برابر ایروان دارد، در گسیل نیرو به جبهات با مشکل جدی روبرو است. اعزام زندانیان به جبهه هم دردی از باکو دوا نمی کند.

ترکیه علیرغم ادعاهای پانترکیستی نهایتا اجازه حضور چیزی نزدیک به ۲۰۰ نفر از گرگ های خاکستری به رهبری “نورالدین خوجا” را به نیروهای داوطلب می دهد. در ترکیب این گردان نیروهای قرقیز هم دیده می شوند.

آذری هایی که در ترکیب ارتش سرخ شوروی در افغانستان حاضر بوده اند، به علت به کارگیری آنها در واحدهای غیر رزمی ارتش شوروی فاقد تجربه کافی برای پیشبرد موثر یک نبرد تمام عیار هستند.

“رحیم قاضیف” فرمانده عملیات پدافندی شهر شوشا در جلسه استیضاح ایاز مطلبف در رابطه با کشتار خوجالی؛ از ناتوانی مطلبف در فراخوانی ۷۰۰۰ نیروی آذری مشارکت کننده در نبردهای افغانستان، شکایت می کند.

باز هم ایران به کمک باکو، می شتابد؛ ژنرال “روشن جوادوف” که نزدیک ترین فرمانده آذری به ایران است، با مساعدت جمهوری اسلامی ایران در سال ۱۹۹۳ به کابل سفر می کند و پس از مذاکره با “گلبدین حکمتیار” هزاران نیروی افغان(پشتون) را از طریق حریم هوایی ایران به باکو منتقل می کند.

ژنرال روشن جوادف در حال مذاکره با مجاهدین افغان در کابل

ژنرال روشن جوادف در کابل

آمار دقیقی از تعداد نیروهای افغان حاضر در قره باغ موجود نیست اما این نیروها بین دو تا سه هزار نفر تخمین زده می شوند.

درخواست ۵۰ مترجم زبان فارسی برای سربازان افغان توسط وزارت دفاع جمهوری آذربایجان

علیرغم ادعاهای حضور داوطلبانه شیعیان هزاره در نبردهای قره باغ، سند محکمی در تایید این ادعا وجود ندارد و تمام تصاویر صرفا حضور پشتون های تحت فرماندهی گلبدین حکمتیار را تایید می کند.

مجاهدین افغان در قره باغ

گرد همایی افغان ها و آذری ها اما بسیار ناهمگون بود؛ این نیروها تا چند سال قبل(سال ۱۹۸۸) در دو جبهه متخاصم شوروی و افغانستان علیه هم جنگیده بودند.

نیروهای آذری مشروبات الکلی و افغانها مواد مخدر مصرف می کردند؛ آذری ها مصرف مواد مخدر را و افغانها مصرف مشروبات الکلی را بسیار ناپسند می دانستند.

نظامیان زن آذری فاقد حجاب بودند، سربازان آذری اوقات فراغت خود را در دیسکو ها می گذراندند. نیروهای آذری به دید سارق به افغانها نگاه می کردند…

اینها همه موجبات بی اعتمادی طرفین نسبت به هم را فراهم می کرد.

تزریق نیروهای افغان، چچنی، قرقیز و … اما در مقابل حجم خیانت های افسران فاسد آذری چیزی نبود که نقش تعیین کننده ای در نبردها داشته باشد.

هر چه بود قره باغ به معنای واقعی کلمه فرصت دوباره اتحاد شیعه و سنی را سوزاند و چهره زشتی از شیعه به مجاهدین چچنی، افغان و … نشان داد.

مسلما افغانها به عنوان شهدای جنگ قره باغ باید مورد تکریم و تقدیر دولتمردان باکو قرار بگیرند، اما از آنجا که باکو اصرار عجیبی به برجسته کردن نقش ترکیه و انکار نقش ایران در این جنگ دارد، تمایل چندانی به این کار ندارد، خصوصا اینکه در قلب باکو سنگ قبرهایی باشد که روی آنها به زبان فارسی نوشته باشد؛ “شهید جنگ قره باغ”.

یکی اهل کابل، آن دیگری اهل قندهار، هر دو در “آقدام” کشته شده اند…

دیگری در “فضولی” کشته شده؛ سنگ قبرهای شکسته، قبرهای بی نشان، مرد افغان در غربت محض، یک دکتر هم در بینشان هست!
تو گویی مرد افغان آفریده شده برای پیکار!

تخریب و هتک حرمت قبور کشته شدگان افغان در جریان جنگ قره باغ در باکو، انتشار برای اولین بار

 ییلماز
ییلماز
کارشناس آذربایجان و قفقاز
  • به اشتراک بگذارید:

دیدگاه

  1. ناشناس پنجشنبه, ۴ مرداد, ۱۳۹۷ - ۰۰:۵۸

    سلام ادمین جان چقدر از مردم ج آذربایجان شیعه هستند؟ مردم قرع باغ هم شیعه هستند؟؟

    پاسخ
    1. ییلماز پنجشنبه, ۴ مرداد, ۱۳۹۷ - ۰۲:۵۴

      ۸۵ درصد شیعه هستند.بعد از ایران بیشترین شیعه در آدربایجان هست.ساکنین قره باغ در حال حاضر، ارمنی و کمتر کرد هستند.
      قبل از فروپاشی شوروی اکثریت جمعیت قره باغ ارمنی بودند اما آذری ها هم در قره باغ بودند که بیشترشون شیعه بودند.

    2. Aran پنجشنبه, ۴ مرداد, ۱۳۹۷ - ۰۴:۰۱

      قره باغ جزئی از سرزمین اسلامی نیست؟ واقعا دیدگاهم نسبت به کلیت سایت و تحلیل های شما عوض شد

    3. ییلماز پنجشنبه, ۴ مرداد, ۱۳۹۷ - ۱۶:۲۵

      قره باغ کوهستانی تنها ۴۰ هزار آذری داشت در مقابل ۱۴۰ هزار ارمنی
      اینکه قره باغ جزوی از خاک اسلام هست یا نه، رو حاکمان باکو مشخص میکنند، ازدواج همجنسبازها، تخریب گسترده مساجد در باکو، اتحاد فوق راهبردی با اسراییل، در بند کردن دهها رهبر شیعه، اخراج دینداران از مشاغل دولتی، به نظر شما اگر ارامنه باکو رو تصرف کرده بودند، بیش از الان به مسلمین ظلم می کردند؟
      تعصبات قومی رو دور بریزید، امثال شما غم اسلام ندارید، و الا مشخصه که صرف تسلط آذری ها بر قره باغ مترادف حاکمیت اسلام بر قره باغ نیست. هیچ می دونستید همجنسبازها در ایروان نمیتونند ازدواج کنند؟

    4. ناشناس پنجشنبه, ۴ مرداد, ۱۳۹۷ - ۱۳:۲۷

      با این حساب اگه به حقوق مردم اونجا احترام بگذاریم اونها متعلق به ارمنستان هستند نه آذربایجان! !!!!!

    5. سجاد پنجشنبه, ۹ مرداد, ۱۳۹۹ - ۲۳:۱۸

      دوست عزیر درسته که اکثر مردم قره باغ ارمنی هستند ولی کل جمعیت قره باغ کمتر از ۱۵۰ هزار نفر هست یعنی اگه همشون رو یکجا جمع کنیم میشن یک دهات خیلی بزرگ.
      برای کشور مستقل شدن بسیاری موارد لازم است . مثلا بعد از فرو پاشی شوری آزری های زیادی در داخل ارمنستان امروزی زندگی میکردند با این حساب باید هر روستا یا شهری که وسط یک کشور قرار دارد باید کشوری مستقل شود؟

    6. کورداوغلو سه شنبه, ۱۵ مهر, ۱۳۹۹ - ۱۶:۰۷

      اگر قرار به احترام بود که الان ایران فقط یه مقداری از اصفهان بود…

    7. وحید چهارشنبه, ۱۶ مهر, ۱۳۹۹ - ۲۳:۲۴

      برای مردمشناسی نمیشه توی خونت بشینی و نظریه بدی. حتما باید یه دور در ایران بزنی تا بفهمی از دزفول در جنوب غرب ایران تا سرخس در شمال شرق همگی همزبان هستند. چهارتا فتحه و کسره جابجا کردن هویت کسی رو عوض نمیکنه.

  2. Sajjad پنجشنبه, ۴ مرداد, ۱۳۹۷ - ۰۴:۲۸

    کانال تحولات جهان اسلام را کانالی بی طرف می دانستم ولی با این دروغ های بزرگتان واقعا براتون متاسفم
    قبل سقوط قرباغ ۹۰ در صد قره باغ آذری شیعه بودن ولی با سقوط قره باغ در حال حاضر ۹۰ در صد ارمنی هستند
    لطفا از کارشناس بی سوادتون بپرسین ۷۰۰ هزار آواره آذری که از قره باغ کوچانده شدن هیچ جایی در تاریخ ندارن یا این هارو جزء جمعیت قره باغ قبل سقوط نمیدونن

    پاسخ
    1. ناشناس پنجشنبه, ۴ مرداد, ۱۳۹۷ - ۱۳:۲۴

      داداچ خودتو ناراحت نکن باشه فهمیدیم قره باغ هم کلا برا شما برید از ارامنه تحویل بگیرید. ?

    2. Aran پنجشنبه, ۴ مرداد, ۱۳۹۷ - ۱۶:۰۵

      نمیخوام جبهه جدا کنم ولی چون شما با این پیام خودتو تافته جدا بافته نشون دادی پس میشه جواب تو اینطوری داد هر زمان تونستی بحرین رو از عربستان پس بگیری در مورد مطالب قره باغ این نظریات رو بده

    3. وحید چهارشنبه, ۱۶ مهر, ۱۳۹۹ - ۲۳:۳۴

      بحرین بخشی از عربستان نیست. بحرین یه کشور مستقل است نه مثل خره‌باغ یه منطقه کوچک ارمنی که فقط چند ده سال به دولت سکولار-اسلامستیز باکو سپرده شده.
      تسلط عربستان بر بحرین مانند تسلط ترکیه بر جمهوری آذربایجان است.
      ما هم اگه قرار باشه جایی رو پس بگیریم تا دربند (در داغستان) است و کل سواحل جنوبی خلیج فارس از بحرین (بحران=بهرام) تا جلفاوه (امارات) و هومان (عمان) که اون هم تا یک حکومت وطنپرست ایجاد نشه ممکن نیست.

    4. ناشناس پنجشنبه, ۴ مرداد, ۱۳۹۷ - ۱۳:۳۸

      سلام برادر اگر ۹۰درصد آذری بودند که دیگه جای هیچ جنگ و خونریزی نمی داشت مشکل ما اینجاست که چون مثلا آذری هستیم تمام قره باغ رو میگیم آذری بودند دوست خوب من همیشه اقلیت مظلوم واقع میشه نه اکثریت ۹۰درصدی اونم تحت حکومت جمهوری آذربایجان خواهشا به احساسات قومی مان بیشتر کنترل داشته باشیم.

    5. Mirza پنجشنبه, ۴ مرداد, ۱۳۹۷ - ۱۶:۳۳

      پاسخ نویسنده با فکت های واقعی:

      کتاب باغ سیاه
      اثر توماس د وال
      صفحه ۶۸ پاراگراف چهارم
      لینک دانلود کتاب:http://iswnews.com/media/2017/11/%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8-%D8%A8%D8%A7%D8%BA-%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D9%87-%D9%86%D9%88%D8%B4%D8%AA%D9%87-%D8%AA%D9%88%D9%85%D8%A7%D8%B3-%D8%AF-%D9%88%D8%A7%D9%84.pdf

      Throughout 1988 and 1989, the two communities of Nagorny Karabakh
      began to use whatever weapons they could against each other. The Ar-
      menians, three-quarters of the population, exploited their greater force
      of numbers against the Azerbaijanis.

      مقاله، مناقشه قره باغ کوهستانی اثر اسوانته د کورنل از دپارتمان مطالعات اروپای شرقی دانشگاه آپسالا ۱۹۹۹
      لینک مقاله:
      https://www.google.com/url?sa=t&source=web&rct=j&url=https://is.muni.cz/el/1423/podzim2012/MVZ208/um/35586974/Cornell_The_Nagorno-Karabakh_Conflict.pdf&ved=2ahUKEwj4pqa80rzcAhVJJsAKHWU-Cl0QFjAAegQIBRAB&usg=AOvVaw2g3lHcA5eeeRBywjp_rbkn

      In 1963, with the more open climate created by Krushchev’s destalinization, a petition signed
      by approximately 2’۵۰۰ Karabakh Armenians was submitted to Krushchev, protesting the Azeri
      attitude towards the region and claiming the Azeris were intentionally neglecting the Nagorno-
      Karabakh Autonomous Oblast economically. Moscow kept its silence, acted as if nothing had
      happened, and unrest erupted in Karabakh, leaving 18 casualties. Tensions broke out in 1968 as
      well.29 In 1970, a census recorded 80% Armenians in Karabakh, whereas in 1939 they had
      composed 91% of the population. The Armenians blamed the change on the Azerbaijani
      government, claiming that the Azeris intentionally tried to manipulate the population of the
      region. Following this, the Armenian republic’s leadership became more vocal on the Karabakh
      issue and voiced their demands frequently at Union meetings

      نمودار گرافیکی دموگرافی قره باغ کوهستانی بر مبنای سرشماری های شوروی سابق از وبسایت karabakhfacts [نمودارها بر مبنای آمار منابع روس ذکر شده که در انتهای مقاله منابع ذکر شده]
      http://karabakhfacts.com/demographics-statistics-in-nagorno-karabakh-during-the-soviet-azerbaijani-rule/

      بر مبنای گزارش دیدبان حقوق بشر مستقر در هلسینکی؛ گزارش تحت عنوان” ۷ سال درگیری در ناگورنو قره باغ” [seven years of conflict in Nagorno karabakh] منتشر شده در دسامبر ۱۹۹۴ لینک دانلود گزارش( https://www.google.com/url?sa=t&source=web&rct=j&url=https://www.hrw.org/sites/default/files/reports/AZER%2520Conflict%2520in%2520N-K%2520Dec94.pdf&ved=2ahUKEwi__vz1xbzcAhWsI8AKHV2gCpIQFjABegQIBBAB&usg=AOvVaw1ajSNgQtOlbLNtFhM7BNTq( :
      According to the 1989 census, Nagorno-Karabakh’s
      population was approximately 75 percent ethnic Armenian(145,000) and 25 percent
      ethnic Azeri (40,688)

      دقت کنید جمعیت آذری های قره باغ کوهستاتی تنها ۴۰ هزار نفر بوده و شما مدعی آواره شدن ۷۰۰ هزار نفر هستید.

      مجموع جمعیت قره باغ کوهستانی کمتر از ۲۰۰ هزار نفر بوده، چطور مدعی هستید فقط ۷۰۰ هزار آذری از قره باغ آواره شدند؟؟؟؟؟؟

      شما هنوز تفاوت قره باغ کوهستانی و ۷ رایون اطراف اون رو نمی دونید، چطور می تونید در مورد “سواد” دیگران اظهار نظر کنید؟
      اونچه به عنوان آوارگان آذری گفته میشه، نهایتا ۴۰ هزار نفر مربوط به قره باغ می شود، مابقی مربوط به ۷ رایون پیرامونی شامل: لاچین، کلبجر، آقدام، فضولی، قبادلی، زنگیلان، جبراییل و آذری های ساکن ارمنستان هست.

  3. ناشناس پنجشنبه, ۴ مرداد, ۱۳۹۷ - ۱۳:۰۶

    یکی از مشکلات نویسنده این مطالب درباره قره باغ این است که مطالب رو بدون تاریخ ذکر می کنه و خواننده نمی تونه اونها رو به مرتبط کنه و باعث سردر گمی مخاطب میشه

    پاسخ
    1. ییلماز پنجشنبه, ۴ مرداد, ۱۳۹۷ - ۱۶:۳۰

      دوست عزیز ممنونم از انتقاد خوبتون
      اگر امکان داره به صورت مصداقی اشاره کنید.
      چون بنده در درج تاریخهای “مورد نیاز” حساس هستم.
      در کدام یادداشت و کجا نیاز به درج تاریخ بوده؟
      ممنونم که با این دست انتقادها باعث بهبود یادداشت های آتی می شوید

  4. مجتبی پنجشنبه, ۴ مرداد, ۱۳۹۷ - ۱۷:۴۸

    ممنون بابت مطلب جالب و متفاوت لطفا زیرنویس فارسی برای فیلم تهیه کنید که متوجه بشیم اون آقا چی میگه

    پاسخ
  • دیدگاه های شما پس از تایید مجموعه تحلیلی خبری تحــولات جهــان اســلام در سایت منتشر خواهد شد.
  • پیام هایی که حاوی توهین، تهمت و افترا باشند منتشر نخواهد شد.
  • پیام هایی که به غیر از زبان فارسی یا غیرمرتبط باشند منتشر نخواهد شد.