یادداشت: چرایی دخالت اخیر ترکیه در جنگ یمن

چهارشنبه 18 فروردین 1400 - 11:46
https://iswnews.com/?p=43525

طی حمله ائتلاف عربی در شش سال گذشته به یمن، هرچند دولتمردان ترکیه بخصوص سران حزب عدالت و توسعه که با داشتن دیدگاه اخوانی کنترل این کشور را در دست دارند تلویحا موافق حمله و نابودی دولت نجات ملی بودند، اما چرا در این چند سال این حمایت‌ها گاهی کمرنگ‌تر و گاهی مانند چندین ماه اخیر به طور ملموس قابل درک بوده است.

در این چند ماه ترکیه با هماهنگی قطر، دیگر نظام اخوانی منطقه که معمولا با برنامه های منطقه‌ای ترکیه هماهنگی کاملی دارد، نه‌تنها دست به ارسال خودروهای نظامی و تسلیحات برای حمایت از نظامیان مورد حمایت ائتلاف متجاوز عربی به یمن زده است، بلکه احتمال گسیل تروریست‌های آموزش دیده در سوریه نیز به یمن وجود دارد. اما چرایی این اقدام آقای اردوغان که سیاست خارجی ترکیه را تماما در دست دارد و به‌طور معمول درپیش آمدهای بین‌المللی فرصت طلب است را می توان در چند عامل جستجو کرد.

اول آنکه با توجه به مشکلات پیش آمده برای اقتصاد ترکیه، سقوط ارزش لیر و پایین آمدن ذخایر ارزی و همچنین در فضایی که دولت جدید بایدن اختلافات اساسی با ترکیه دارد و احتمال فشارهای اقتصادی اروپا بر ترکیه و سقوط بیشتر ارزش لیر وجود دارد، ترکیه نیاز به نزدیکی بیشتر با کشور های عربی و استفاده از سرمایه گذاری آنان دارد تا ضمن سامان دادن نسبی به اقتصاد خود، در برابر احزاب سرسخت مخالف خود و افکار عمومی این کشور وجهه‌ای جهت نجات اقتصاد کشور داشته باشد.

پس درخواست عربستان برای کمک ترکیه در این مقطع، برای دولت ترکیه از جذابیت خاصی برخوردار است. دولت ترکیه به بهانه این بحران فاکتورهایی جهت صدور تسلیحات و همچنین پرداخت دستمزد مسلحین و هزینه خانواده های آنان در شمال سوریه، برای ائتلاف و بخصوص قطر که با کمرنگ شدن اختلافاتش با کشورهای عربی خواهان ایفای نقش بیشتری در منطقه می باشد، صادر می‌نماید. همکاری بین قطر و ترکیه با ترکیب تامین منابع مالی با قطر و اعزام نیرو و تسلیحات با ترکیه مدلی هست که قبلا ترکیه آن را در بحران سوریه و جنگ لیبی تجربه نموده است. مدلی که واریز منابع ارزی عربی را برای ترکیه به همراه داشته است. منابعی که هم صنایع نظامی ترکیه را به تحرک وامی‌دارد( که البته صادرات بخش مهمی از آن در اختیار خانواده آقای اردوغان و داماد ایشان است) و هم سازمان امنیت ترکیه که نبض حیات گروه های مسلح را در اختیار دارد به هر طریق که می‌داند حقوق مسلحین را پرداخت کرده و یا پول های اعزامی مسلحین از دیگر کشورها برای خانوادشان را صرف می‌نماید.

دوم اینکه ترکیه با توجه به سیاست های نوعثمانی‌گری اردوغان و اهمیت جایگاه یمن در مسیر ترانزیتی آبی دنیا، به فکر استفاده از درگیری یمن با پول‌های عربی برای ایجاد جای پا در این کشور افتاده است. همچنین دیدن سرمایه‌گذاری امارات در یمن، اشغال جزایر استراتژیک و تشکیل نیروهای نظامی تحت امر امارات، به حد کافی برای ترکیه که به دنبال توسعه طلبی است جذابیت داشته که دست به ارسال تجهیزات نظامی و احتمالا شبه نظامیان به یمن بزند.

 همچنین با پیشروی‌های دولت نجات ملی در یمن که متحد ایران بزرگترین رقیب منطقه‌ای ترکیه محسوب می‌شود، و نزدیک بودن آزادسازی شهر مأرب که معادلات جنگ یمن را به نفع دولت نجات ملی تغییر خواهد داد و حزب اصلاح که اخوانی های یمن هستند و پایگاه اصلی آنان این شهر است را در تنگنا قرار خواهد داد، سران ترکیه را برآن داشته تا در این برهه زمانی دست به اعزام تجهیزات و احتمالا نیروهای شبه‌نظامی به یمن بزند. ترکیه می‌داند هرچند ائتلاف عربی به رهبری عربستان در این برهه زمانی با توجه به ظرفیت‌های حزب اصلاح دست به همکاری با اخوانی های یمن زده است، اما در شرایط معمول و از دست رفتن داشته‌های حزب اصلاح، حاضر نخواهد بود هیچ جایگاهی برای آنان در یمن متصور شود.

سومین مسئله که آقای اردوغان و دستگاه امنیتی آن با آن درگیر هستند، صرف وجود خود مسلحین شامل تکفیری‌ها می‌باشد، شبه نظامیانی که طی سال‌ها در سوریه آموزش‌های نظامی، کشتار و تکفیری دیده‌اند و معمولا حقوق و پرداختی‌های آنان توسط دستگاه‌های امنیتی ترکیه انجام می‌شود. حال که دولت سوریه حاضر به پذیرش آنان و خانواده های آنان نیست، می‌توانند تبدیل به مشکل برای امنیت و اقتصاد شکننده ترکیه شوند. ترکیه در حال اعزام آنان به لیبی، آذربایجان، احتمالا یمن و… است تا یا با پیروزی و سکونت آنان جای پایی برای ترکیه در آن کشور متصور شود و یا با از بین بردن آنان خیال دستگاه امنیتی ترکیه را از خطرات و هزینه آنان راحت کند. اقدامی که در صورت پیروزی این شبه نظامیان یا کشته شدنشان در هر دو حالت به نفع ترکیه است. هرچند پیش بینی می‌شود در صورت پاکسازی سوریه، ترکیه تا مدت‌ها با خانواده‌های مسلحین تندرو مشکل خواهد داشت.

در ادامه باید افزود هرچند با فشار و پیشروی های دولت نجات ملی، ائتلاف عربی برای جلوگیری از آزادسازی مناطق بخصوص شهر مأرب دست به واردات سلاح و دعوت از مزدوران مختلف خواهد زد، اما سابقه چندین ساله جنگ یمن نشان داده این تحرکات تاثیر خاصی در میدان نخواهد داشت و حتی امکان هدفگیری و و وارد کردن تلفات و خسارت به این نیروها پیش از ورود به مناطق درگیری از سمت دولت نجات ملی بالاست.

پایگاه تحلیلی خبری “تحولات جهان اسلام”: انتشار مطالب خبری و یادداشت های دریافتی لزوما به معنای تایید محتوای آن نیست و صرفا جهت اطلاع کاربران از فضای رسانه‌ای منتشر می‌شود.

 مرتضی غلامرضائی
مرتضی غلامرضائی
پژوهشگر مسائل بین الملل
  • به اشتراک بگذارید:

دیدگاه

  1. علی اس اس چهارشنبه, ۱۸ فروردین, ۱۴۰۰ - ۱۵:۳۱

    ادم میمونه چی بگه مردم بدبخت یمن فقط دارن جوب قدرت طلبی کشور های دیگه رو میخورن اوناد نبال رفاه اسایش هستن چیزی که به اون میگن حق اولیه که فعلا با این وضعیت دریغ شده ازشون موندم کسایی که مسبب این وضعیت یمن هستن چطور میخوان جواب این همه سال جنگ خون ریزی و هزار بلایی که سر مردم یمن اوردن رو پس بدن

    پاسخ
  2. علی اس اس چهارشنبه, ۱۸ فروردین, ۱۴۰۰ - ۱۵:۳۶

    یک نکته بود یادم نبود ولی اینجا جاش بود بگم کشور های عربی همه شون دم از اسلام هزار تا بهونه دیگه میارن اقا توی وضعیتی که مسلمون های میانمار توی اون وضعیتن همه لال مونی گرفتن مسلمون های یمن اینطور و شیعه های نیجریه که توی اون وضعیت فشار توسط دولت گرو های دیگه هستن فکرش میکنم که اسلامی که براش جون ادم ها ارزش نداره به اندازی پشیزی ارزش نداره و ارزش های انسانیتی که به وقتش لگدمال میشه توف به هر دوتاشون و توف به سردم داران این قضیا که به قول معرف فقط صدایی هستن نه چیز دیگه

    پاسخ
  3. سینا چهارشنبه, ۱۸ فروردین, ۱۴۰۰ - ۲۰:۵۲

    سلام.تشکر از تحلیل شما،اما اخرهای تحلیل شما کمی ..! همه این کارها سودش به جیب امریکا،اسرائیل و غربی ها (نظام سرمایه ای) دارد میرود! کشته شدن مسلمان سود اصلیش را انها می ببرن. وگرنه رژیم ها منطقه ما مثل همین ترکیه بازیچه بیش نیست،نو عثمانی هم در کار نیست! به ترفندهای امریکاست،برای پیشروی مهره اش ترکیه ..! ترکیه اگر درست بود،که اسرائیل و امریکا و تکفیرهای و .. رابطه نداشت( منظور مردمشان نیست،منظور دقیقا حاکمان و لائیک و سکولار و ملحد ها حال حاضر که بر این کشور مسلط شدن،و به اسم اسلام،و قوم گرای، و .. اهداف نظام سرمایه داری را پیش میبرد!)
    هر مسلمانی کشته شود،امریکا و غرب بیشتر سود ان را می ببرن! ای کش روزی میرسید که هر مسلمان کشته ای میشد! ما هم یک سرباز یا کارخانه یا … انها را درهم می کوبیدم،تا نرن یک گوشه و بخندن!
    در زمینه یمن! مطمعا باشید،یمنی ها استخون هاشون رو خورد میکنند،خورد خاک شیرشون میکن! این تو بمیری از اون توبمیری ها نیست! اینان مردان خدا هستن..! که در مقابل قوی ترین ارتش ها دنیا! همزمان ایستادن و انها را عقب راندن! دیگه چه برسه،به چنین ارتش ها!
    متاسفانه اگر حقایق یمن به صورت واضح نمایش داده میشد،همه دنیا در شوک فرو می رفت از قدرت حیرت انگیز و معجزه اسا یمنی ها! که در قرن ۲۱ تک نظیر بودن تا به امروز!(هرچند امریکایی ها، غربی و … بخوبی این را میدانند،منتها مردم دنیا بی خبر هستن..)و وقتی یمنی ها محاصره رو بشکن و پیشرفت کن! خبرش بیشتر مثل بمب کل دنیا رو میگیره..

    پاسخ
  • دیدگاه های شما پس از تایید مجموعه تحلیلی خبری تحــولات جهــان اســلام در سایت منتشر خواهد شد.
  • پیام هایی که حاوی توهین، تهمت و افترا باشند منتشر نخواهد شد.
  • پیام هایی که به غیر از زبان فارسی یا غیرمرتبط باشند منتشر نخواهد شد.