دانش نظامی: سامانه پدافندی هوایی مُتبِر ۱

با توجه به ویدیو منتشر شده از نحوه استفاده و به کارگیری سامانه مُتبِر ۱، این سامانه از سه بخش کلی تشکیل شده است. یک بخش پایه شلیک موشک، بخش دوم موشک و بخش سوم  رهگیری هدف و هدایت موشک است.

پایه شلیک موشک:
پایه شلیک موشک سامانه پدافند هوایی مُتبِر ۱ به صورت تک فروندی طراحی شده است تا بار وزنی آن کاهش یابد و بتوان از قطعاتی ارزان تر و در دسترس تر استفاده نمود. این پایه شلیک، توان چرخش ۳۶۰ درجه به اطراف و توان تنظیم زاویه بین ۲۰ تا ۷۰ درجه را دارد. این حرکت امکان پوشش مناسب برای انجام امور پدافندی در محیط اطراف سامانه را فراهم می کند.

موشک سامانه پدافند هوایی مُتبِر ۱:
موشک به عنوان جز دوم سامانه پدافندی مُتبِر ۱ از طراحی بسیار ساده ای برخوردار است. در واقع این موشک یک راکت با اجزای مشابه با راکت های زمین به زمین بوده و حتی فیوز انفجاری آن از نوع برخورد مستقیم انتخاب شده است. برای هدایت این موشک در قسمت انتهایی آن، باله‌های کنترلی جمع شونده استفاده شده که با استفاده از بست‌های پلاستیکی بسته شده است.

در این موشک از باله های پایدارکننده استفاده نشده است. زیرا قرار بر استفاده از پرتابگرهای لوله ای شکل مشابه مینی کاتیوشا بوده است. دلیل استفاده از بست برای نگه داشتن باله های کنترلی انتهایی بوده است. زیرا فناوری لازم برای اینکه این باله‌ها به شکلی طراحی شوند که بعد از شلیک باز شوند وجود نداشته است. به همین دلیل امکان استفاده از باله های کنترلی جمع شونده در قسمت جلو نیز وجود ندارد. زیرا اگر در قسمت جلو باله های کنترلی جمع شونده وجود داشت باید از بست استفاده میشد که این امر بارگذاری موشک را سخت می کرد.
شکل کلی موشک بر روی پچ طراحی شده آن کاملا مشهود است و به نظر میرسد که کاملا شبیه به انتهای بمبهای هدایت لیزری بصیر و کرانسوپل است.

سوخت موشک نیز به نظر میرسد همان سوخت جامد مورد استفاده در راکت‌های زمین به زمین باشد. در این صورت باید ارتفاع درگیری را حداکثر ۷/۵ کیلومتر در نظر گرفت و احتمالا برد درگیری نیز به حدود ۶ تا ۸ کیلومتر محدود خواهد بود.

بخش رهگیری هدف و هدایت موشک:
در بخش هدایت استفاده از دوربین حرارتی و فروسرخ کاملا منتفی است زیرا دماغه موشک چنین دوربینی را حمل نمی‌کند. در ویدیو مشخص میشود که هدایت از یک مرکز کنترل اتفاق می افتد اما اجزای آن مشخص نیست. با توجه به قرارگیری فیوز ضربه ای در نوک موشک و شکل آن، استفاده از هدایت مستقل منتفی است. در نتیجه هدایت تا هدف تماما توسط یک سامانه دیگر انجام خواهد شد که به این شیوه هدایت آشیانه یاب گفته میشود.
دو نوع جستجو راداری فعال و راداری غیرفعال (passive) را با توجه به نبود دوربین حرارتی و فروسرخ میتوان تصور کرد.

با توجه به قدرت رژیم صهیونیستی در سرکوب پدافندی، یافتن رادار و سرکوب آن در محیط غزه آسان خواهد بود. به همین دلیل محتمل ترین شیوه جستجو با استفاده از رادار غیرفعال خواهد بود. زیرا یافتن این نوع رادار بسیار سخت است. همچنین با قرار دادن دیش جمع آوری امواج در نقطه ای و سامانه رایانه ای قدرتمند آن در جای دیگر عملا انهدام آن را غیرممکن می کند. با توجه به عدله مطرح شده در بالا میتوان ادعا نمود که هدایت موشک پدافندی در سامانه پدافند هوایی مُتبِر ۱ باید به صورت هدایت آشیانه یاب راداری غیرفعال باشد.

نکته ای که در ویدیو مشهود است شلیک دو موشک پدافندی با فاصله بسیار کم و تقریبا همزمان است که میتواند دو احتمال داشته باشد. احتمال اول آنکه سامانه امکان هدایت دو موشک برای یک هدف را دارد. احتمال دوم اینکه سامانه امکان درگیری همزمان با دو هدف را دارد.

هرچند که این سامانه در نگاه اول چندان پیشرفته به نظر نمیرسد اما ایجاد یک سامانه پدافندی برد کوتاه و ارتفاع پایین با مشخصاتی که ذکر شد دستاوردی بزرگ برای مقاومت فلسطین محسوب میشود. سامانه ای که امکان سرنگون کردن انواع هواگردهای اسرائیلی در ارتفاع پایین را به فلسطینیان می دهد.

مشخصات سامانه پدافند هوایی مُتبِر ۱:
نوع: پدافند هوایی کوتاه برد ارتفاع پایین
تولیدکننده: کتائب القسام
کشور سازنده: فلسطین
رونمایی: ۱۴۰۲
خدمه: ۴ نفر (۲ نفر گلوله گذار و یک فرمانده و یک افسر رادار)
برد سامانه: ۶ تا ۸ کیلومتر
رادار: احتمالا رادار غیرفعال (passive)
برد کشف رادار: حداکثر ۱۰ تا ۱۲ کیلومتر
برد درگیری: ۶ تا ۸ کیلومتر
تعداد درگیری همزمان: یک یا دو هدف
آتشبار: هر آتشبار به صورت ثابت و حامل یک موشک است
موشک:
طول: حدود ۲/۵ متر
قطر: احتمالا ۱۰۷ میلیمتر
وزن: حدود ۵۰ کیلو
برد: بین ۶ تا ۸ کیلومتر
ارتفاع درگیری: حدود ۷/۵ کیلومتر

استفاده از محتوای تحولات جهان اسلام فقط با ذکر منبع و نام “تحولات جهان اسلام” مجاز است.