کشتار “خوجالی” (Xocali/Khojaly) از دوربین آوینی قره باغ ؛ قسمت سوم

قسمت دوم را اینجا بخوانید :

نقش جمهوری آذربایجان در کشتار “خوجالی” از دریچه دوربین چنگیز مصطفایف / خبرنگاری که کار خودش را انجام نمی داد!

ویدیو شماره یک را ملاحظه بفرمایید:

ویدیو شماره ۱
افشاگری های چنگیز در کمیسیون تحقیق و تفحص پارلمان آذربایجان در مورد واقعه خوجالی و اذعان به نقش نیروهای آذری

-منشی کمیسیون: شماره ۲۱۱ آقای چنگیز بفرمایید.

چنگیز: آقای تامرلان (Tamerlan Qarayev) در تاریخ ۲۸ فوریه وقتی به شهر آقدام آمدم و تا اجازه خواستم کیفیت حادثه را به تصویر بکشم، به من گفتند: “کشته ها همگی در خوجالی هستند، ما در حال مذاکره با طرف ارمنی هستیم تا پیکر کشته شدگان را تحویل بگیریم”.

اما وقتی مردم خوجالی [که جان به در برده بودند و به آقدام رسیده بودند] به من گفتند که : “عده ای از مردم با پای پیاده خود را به سلامت به مزرعه خوک(Donuz fermasi) (محلی در نزدیکی روستای نخجوانیک) رسانده و پنهان شده اند.”
با شنیدن این موضوع مجددا خواهش کردم که از هر طریق که شده، با هلیکوپتر، ماشین و یا با پای پیاده خود را به محل برسانم، و از محل فیلمبرداری کنم.

“همه” [مسئولین] موکداً به من گفتند که: نه نه نه … به هیچ وجه …
ارامنه آنجا را زیر آتش خود گرفته اند و رفتن به آنجا، به هیچ وجه ممکن نیست.
و قص علی هذا..

در تاریخ ۲۹ فوریه، هنگامی که از سمت روستای “اومودلو” (Umudlu) با هلیکوپترهای نظامی در حال بازگشت به “آقدام” بودیم، خواهش کردم، از همان سمت[مزرعه خوک] پرواز کنند، این را به چشم خود دیده و فیلم برداری هم کرده ام که در فاصله تخمینی ۱۰ کیلومتری از “خوجالی” و در ۷۰۰ متری!!! مقر نیروهای ما پیکر بیش از ۵۰ نفر از مردم خوجالی نقش بر زمین بود و چیزی که تا به امروز، مرا به “وحشت” انداخته و برایم غیر قابل فهم است، این است که من وقتی در حال پرواز بودم، دیدم که ۱۰ نفر از شهروندان “ما” (آذریها) در بین اجساد در حال قدم زدن هستند!!!
[با تاکید و صدای بلند تر می گوید:] از آقدام، با “لباس نظامی” شهروندانمان در بین اجساد گشت می زدند. ( ویدیو شماره ۶ این مشاهده چنگیز را نشان می دهد.)
تا آن روز همه به من می گفتند که اولا در آنجا جسدی وجود ندارد و همه اجساد در خوجالی هستند. و ثانیا هیچ کس قادر به رفتن به آنجا نیست چون ارمنی ها [آنجا را زیر آتش دارند] و هلیکوپترها ما را آنجا گذاشتند و رفتند و آن ده نفر هم همانطور که پیاده آمده بودند، پیاده برگشتند.
تامرلان قارایف(رییس کمیسیون) : کجا رفتند؟
چنگیز: هلیکوپترها به آقدام بازگشتند.
تامرلان قارایف: آدمها (آن ۱۰ نفر) به کجا رفتند؟
چنگیز: آنها هم به آقدام رفتند، پیاده رفتند به روستای شلی (şelli) و از آنجا با ماشین رفتند به آقدام
چنگیز: پس از آن، ما ۶ نفر در محل ماندیم، ۴۵ دقیقه بین اجساد بودیم، فیلمبرداری کردیم، وقتی به ۲۵ متری جاده ماشین رو نخجوانیک-عسکران رسیدیم، ۲ خودرو پر از نظامیان ارمنی در حال عبور بودند، ما را دیدند حتی یک گلوله هم به ما شلیک نکردند و ما قدم زنان به سمت شهر آقدام رفتیم.

من تا امروز متوجه نمی شوم که چگونه در ۶۰۰ الی ۷۰۰ متری از مقر نیروهای ما، ۱۰ نفر از شهروندانمان [با لباس نظامی] در حال گشت و گذار بین اجساد بودند اما اجساد را با خود نیاورده بودند اما مسئولین می خواستند با ارامنه مذاکره کنند تا اجساد از خوجالی مبادله شود!!! آنها مانع رفتن من شدند با این استدلال که ارامنه در محل مورد نظر من (مزرعه خوک) تسلط آتش دارند و مانند یک تله[استفاده از معادل روسی تله برای تاکید] افراد را تار و مار می کنند. این حقایق نزد من هست و از آنها فیلمبرداری کرده ام، و از اعضای کمیسیون خواهشمندم که روی آن کار کنند، اما می ترسم که این کمیسیون هم مثل کمیسیون تحقیق و تفحص “فاجعه ژانویه”(yanvar faciəsi) [کشتار آذری ها در باکو توسط ارتش شوروی در ۲۰ ژانویه ۱۹۹۰] و “فاجعه هلی کوپتر” (vertolyot faciəci) [فاجعه سقوط تیم بین المللی مذاکرات صلح قره باغ، در ۲۰ نوامبر ۱۹۹۱ که تامرلان قارایاف از مظنونین به مشارکت در آن است و در آینده به آن خواهیم پرداخت] ، بعد از ۵، ۶ سال جلسه بدون نتیجه به پایان برسد.

جناب تامرلان تا الان هیچ کدام از فجایع برای مردم شفاف سازی نشده و همچنان سرپوشیده هستند.
تامرلان قارایف: [با مکث] این هم بعید میدانم شفاف سازی بشه.[تامرلان قارایف خود بعدها توسط پارلمان جزو مقصرین کشتار شناخته می شود! ولی همچنان از مهره های حکومت فعلی است.]

این جملات یک ارمنی نیست، اینها را “قهرمان ملی آذربایجان” که توسط هر سه رییس جمهور رقیب (مطلبوف، علیف و الچی بی) ستوده شده، می گوید!
بعد از کشتار خوجالی و استعفای مطلبوف، پارلمان جهت مشخص کردن مسئولین فاجعه، کمیسیونی تشکیل می دهد، به ریاست تامرلان (تیمورلنگ) قارایف (Tamerlan qarayev) نایب رئیس وقت و نماینده شهر آقدام در پارلمان(سفیر فعلی آذربایجان در سنگاپور)، این ویدیو، از معدود اسناد منتشر شده از این کمیسیون است.
مطابق اطلاعاتی که چنگیز در این جلسه ارائه می دهد، بسیاری از آنچه در روایت غالب کشتار خوجالی ارائه شده به چالش کشیده می شود.
جمهوری آذربایجان ادعا می کند که این کشتارها در اراضی تحت کنترل ارامنه صورت گرفته است اما مشاهدات چنگیز دقیقا عکس این مطلب است.

اجسادی که چنگیز از آنها فیلمبرداری کرده تنها ۶۰۰ الی ۷۰۰ متر با مقر نظامی نیروهای آذری فاصله داشته است.این در حالیست که نزدیک ترین مقر نظامی نیروهای ارمنی در عسکران یا نخجوانیک در چند کیلومتری محل فیلمبرداری بودند.

تصویر شماره ۱
بالا : نقشه مورد ادعای طرف ارمنی استفاده شده در مقاله تاتول هاکوپیان (فایل ۱)
پایین : نقشه مورد ادعای طرف آذری

فایل شماره ۱ مقاله تاتول هاکوپیان – دانلود : The Moment of Truth – TATUL HAKOBYAN

در تصویر شماره یک، دو نمونه از نقشه های ارائه شده از محل کشتار توسط ارامنه و آذری دیده می شود. ملاحظه می کنید که طرفین محل تصویر برداری چنگیز را، اراضی تحت کنترل طرف مقابل می دانند. در قسمت قبل ویدیوی مصاحبه چنگیز و فرماندار خوجالی، “المان محمدف” را ملاحظه کردید. محمدف محل کشتار آن دسته از مردمی که با او همراه شدند را ۲ تا ۳ کیلومتری شهر آقدام اعلام می کند،(توجه شود که کشتار در یک نقطه صورت نگرفته و محل های کشتار بنا بر ادعای طرف آذری در نقشه قسمت قبل مقاله با علامت مرگ مشخص شده) در تمام نقشه های ادعایی طرف ارمنی و آذری اراضی اطراف آقدام حداقل تا روستای şelli به فاصله ۵ الی ۶ کیلومتر از آقدام در اختیار آذری ها بوده، و کشتار مدنظر محمدف یقینا در اراضی تحت کنترل آذری ها بوده است.
پس تا به اینجا مطابق اظهارات “المان محمدف” و چنگیز که هر دو قهرمان ملی آذربایجان و هر دو در محل حاضر بوده اند، کشتارها در اراضی تحت کنترل طرف آذری صورت گرفته است.

چنگیز می گوید : تا به امروز موضوع “وحشتناک” و غیر قابل توجیه برای من این است که در میان اجساد ۱۰ نفر آذری با لباس نظامی در حال قدم زدن بودند. و با دیدن ما با پای پیاده به روستای شلی (şelli/shelli) (تحت کنترل نیروهای آذری) و از آنجا به آقدام(قرارگاه اصلی نیروهای آذری در قره باغ) رفتند.

اما چه چیز این “وحشتناک” است؟
در قسمت قبل گفتیم که تصاویر چنگیز در تلویزیون آذربایجان با سانسور نمایش داده می شود. چنگیز دو بار موفق به فیلمبرداری از اجساد می شود یک بار “به عنوان تنها خبرنگار” در تاریخ ۲۹ فوریه، بدون اجازه قرارگاه عملیات در آقدام و با خواهش از کادر پروازی با هلی کوپتر نظامی، و یکبار در ۲ مارس با هماهنگی مسئولین به همراه خبرنگاران بین المللی برای اینکه دنیا شاهد جنایت “ارامنه” باشد. اما چنگیز متوجه دستکاری شدن اجساد می شود. این دستکاری آنقدر عجیب است که چنگیز حین فیلمبرداری فریاد می زند (ویدیو شماره ۲ ویدیو حاوی صحنه های بسیار دلخراش است) :

ویدیو شماره ۲ (زیرنویس فارسی)
۲ مارس ۱۹۹۲
مکان : ما بین عسکران و نخجوانیک (در نزدیکی مزرعه خوک یا Donuz Fermasi)
(قصبه عسکران در ویدیو مشخص است)

چنگیز : من پریروز از این جسد فیلمبرداری کردم، همچین چیزی نبود!!!
سرباز : تازه اومدن بهشون شلیک کردن.
چنگیز: نه ، شلیک نکردن پوست جمجمشون رو کندن!

تفاوتهای اجساد در ۲۹ فوریه و ۲ مارس:
(ویدیو های این قسمت دارای صحنه های دلخراش است. به تاریخ بالای ویدیو ها توجه شود)

۱. مرد میانسال و همچنین مردن مسن که پوست جمجمه اش بریده شده است.

قبل و بعد از دستکاری جسد در ویدیو شماره (۳):

۲. ویدیو شماره ۴ ابتدا جسد دختر بچه خردسالی را در تاریخ ۲۹ فوریه نشان می دهد که پایین تنه اش با پارچه ای قنداق شده است. چنگیز در حالی که گریه میکند، می گوید : “بچه ها را ببرین” به وضوح مشخص است که زانوهای دختر بچه سالم است و روی پارچه قنداق دختر بچه اثری از خونریزی و یا سوراخ گلوله دیده نمی شود.

در ادامه در ۲ مارس همان جسد در مکانی دیگر (چند متر آن طرف تر) دیده می شود در حالی که پایین تنه به کلی عریان شده و زانو در اثر شلیک گلوله سوراخ شده است.

در اطراف زخم هیچ گونه ردی از خونریزی دیده نمی شود، ضمنا اثری از دفورمه شدن، کبودی و یا لخته یا رد خون هم در اطراف زخم دیده نمی شود:

تصویر شماره ۲ همان دختر بچه را پس از انتقال به شهر آقدام و در مسجد جامع آقدام نشان می دهد.در اینجا هم با اینکه زاویه زانو عوض شده اثری از خونریزی و … نیست. با قاطعیت می توان گفت که این گلوله پس از عریان کردن جسد و بعد از اولین حضور چنگیز، شلیک شده است.

تصویر شماره ۲
دختر بچه پس از انتقال به مسجد شهر آقدام.
پارچه قنداق روی بچه کشیده شده. اثری از خونریزی، لخته خون، کبودی یا دفورمگی زانو دیده نمی شود.

۴. ویدیو شماره ۵ دستکاری جسد با هدف شبیه سازی تجاوز به یک زن میانسال را نمایش می دهد! در ۲۹ فوریه جمجمه آسیب دیده و لباس تن او سالم است. در ادامه در تاریخ ۲ مارس جسد زن، در میان چند جسد دیگر دیده می شود که اولا پاهای او به هم بسته شده و ثانیا با پاره کردن لباسها، بالا تنه اش عریان شده است.. :

ویدیو شماره ۵

به راستی بستن پاها و عریان کردن یک زن میانسال چه هدفی غیر از شبیه سازی “تجاوز” می تواند داشته باشد؟!
حتی اگر چنگیز در کمیسیون تحقیق و تفحص پارلمان (ویدیو شماره ۱) نمی گفت که ۱۰ فرد آذری با لباس نظامی دیده که در بین اجساد قدم می زدند. ویدیو شبیه سازی تجاوز به زن برای اثبات اینکه، این کار توسط نیروهای آذری به قصد تخریب ارامنه انجام شده کفایت می کند. مگر اینکه تصور کنیم، نظامیان ارمنی قصد تجاوز به یک جسد متعفن با جمجمه متلاشی را داشته اند…

طرف آذری مدتها در مقابل چنین ادعاهایی سکوت می کرد اما با پر رنگ شدن نقش شبکه های اجتماعی و طرح علنی چنین موضوعاتی توسط خبرنگاران سرشناسی چون “عین الله فتح الله اف”، “سوینج عثمان گیزی میرزایوا” و … و طرح آن توسط ارامنه ابتدا با جعل یک ویدیو توسط وزارت دفاع سعی در پاسخ گویی داشت. رسانه های حکومتی ادعا میکنند این دستکاری ها توسط ارامنه انجام شده، یعنی پس از کشتار بر سر اجساد حاضر شده و اقدام به مثله کردن آنها کرده اند.

این ادعا به دلایل زیر قابل اعتنا نیست:
۱. کشتار در ۲۶ فوریه اتفاق افتاده و تا ۲۹ فوریه که چنگیز از آنها فیلمبرداری کرده، اجساد(۴ جسد مورد بحث) سالم بوده اند. یعنی اگر ارامنه بلافاصله پس از رفتن چنگیز و همراهانش، اقدام به مثله کردن اجساد کرده باشند، مثله کردن با ۳ روز تاخیر انجام شده. مثله کردن معمولا در ساعات ابتدایی بعد از مرگ جسد برای تخلیه روانی نیروهای فاتح، قبل از مرگ برای شکنجه زخمی ها و یا با نیت “از بین بردن آثار هویتی” جسد، در اولین فرصت ممکن انجام می شود.

در مورد اجساد مورد بررسی ما، نیت مثله کنندگان “از بین بردن آثار هویتی” اجساد نبوده چرا که صورت همه اجساد مورد بحث سالم است، در صورتی که نیت شکنجه بوده باشد، باید قبل از مرگ انجام میشد ودر صورتیکه نیت مثله کننده، تخلیه روانی یا انتقام گیری از اجساد فرض شود، گذشت ۳ روز از کشتار و متعفن شدن اجساد علی القاعده باید باعث تخلیه روانی و کاهش انگیزه مثله کردن شده باشد.
چه اینکه چنگیز در ویدیو شماره یک در کمیسیون تحقیق و تفحص به صراحت گفت که در ۲۹ فوریه (قبل از مثله شدن اجساد) دو ماشین پر از نظامیان ارمنی از ۲۵ متری چنگیز و همراهانش عبور کردند و علی رغم رویت آنها حتی یک گلوله هم به سمت چنگیز و ۵ نفر همراهش شلیک نکردند. اگر ارامنه قصد تخلیه کردن خود و ادامه خشونت را داشتند چرا به سمت چنگیز شلیک نکردند؟

۲. به طوری که اشاره شد(اظهارات چنگیز و المان محمدف فرماندار خوجالی) اجساد در مناطق تحت کنترل آذری ها بودند، کدام نظامی چنین ریسکی انجام می دهد تا با به خطر انداختن جان خود، به مواضع دشمن نزدیک شده و پوست جمجمه یک جسد را ببرد؟ فرض کنید یک نظامی ارمنی با قصد شخصی یا اینکه به دستور فرماندهی قصد کشتن و مثله کردن و یا تجاوز به زنان را داشته باشد. آیا منطقی است که اجازه داد غیر نظامی ها ۱۰ کیلومتر (چنگیز و محمدف هر دو در ویدیو هایی که از نظرتان گذشت [ویدیو شماره یک این قسمت و ویدیو مصاحبه قسمت قبل] اعلام کردند که ۱۰ کیلومتر از خوجالی دورتر بودند) در عمق مواضع ارامنه طی طریق کنند و بعد در مناطق آذری ها به آنها حمله شود؟ بهتر نبود در طول این ۱۰ کیلومتر عملیات کمین، کشتار و مثله کردن انجام می شد؟

۳. در تصاویر چنگیز در تاریخ ۲۹ فوریه کاملا مشخص است ۱۰ نفر با لباس نظامی در بین اجساد در حال قدم زدن هستند( در ویدیو شماره یک چنگیز از آن به امر “وحشتناک” یاد کرد) چنگیز می گوید آنها آذری بودند و با دیدن ما با پای پیاده به سمت مواضع آذری ها رفتند. (ویدیو شماره ۶ نظامیان آذری که در حال جابجا کردن اجساد و قدم زدن در بین آنها هستند.) به احتمال خیلی زیاد اینها در حال مثله کردن اجساد بوده اند و با دیدن مهمان ناخوانده ای به اسم چنگیز پا به فرار می گذارند:

ویدیو شماره ۶

۴. “الله وردی باقرف” (allahverdi bağırov ) از فرماندهان نظامی شهر آقدام، به علت “نجات” ۱۰۰۳ نفر از اهالی خوجالی، موفق به دریافت نشان “قهرمان ملی آذربایجان” می شود اما او چگونه این ۱۰۰۳ نفر را نجات داده است؟
ویدیو شماره ۷ الله وردی را اندکی بعد از کشتار در تاریخ ۱۲ مارس، در حال بازگشت از قصبه عسکران (تحت کنترل ارامنه) به آقدام نشان می دهد. او می گوید طی مذاکره ای که با ارامنه داشته، ارامنه قبول کرده اند اسرای آذری را با ۵۸ اسیر ارمنی که لیست اسامی آنها در دست الله وردی است، مبادله کنند:

ویدیو شماره ۷
الله وردی باقروف فرمانده عملیات پدافندی شهر آقدام، پس از مذاکرات تبادل اسرا
زمان : ۲۳ مارس ۱۹۹۲
مکان: ورودی شهر آقدام

حال سوال این است ارامنه که این تعداد اسیر در اختیار داشتند، برای عملی کردن نیات شوم خود چه نیازی به کمین کردن و به خطر انداختن جان خود داشته اند؟ مگر نمی توانستند هر بلایی، به هر شکلی که دوست داشتند بدون مزاحمت و ترس از دوربین های خبرگزاریها، بر سر اسرا بیاورند؟

ادامه دارد…

ارتباط تامرلان قارایف رییس کمیسیون تحقیق و تفحص پارلمان با کشتار چیست؟

انگیزه آذری ها از مداخله در کشتار چیست؟ سرنوشت چنگیز چه شد؟ و…