آنچه در یادداشت پیش رو میخوانید مطلبی حول شخصیت بی نظیر شهید چنگیز مصطفایف (Cingiz Mustafayev) خبرنگار آذربایجانی است که طی چند قسمت ضمن پوشش اجمالی بخشی از رویدادهای جنگ قره باغ و پرداختن به جزئیات کشتار “خوجالی” (xocali/khojaly) سرآغازی خواهد بود بر ورود به مسائل خبررسانی در حوزه قفقاز.

هفته گذشته بنا بود مطلبی برای معرفی شخصیت بی نظیر شهید چنگیز مصطفایف (ازین به بعد در مقاله مختصرا “چنگیز” نام برده می شود) بنویسم، مطلب آماده شد و برای انتشار تحویل مدیر وبسایت تحولات جهان اسلام گردید اما در مرحله ویرایش نهایی، هنگامی که به دنبال محل و تاریخ دقیق یکی از ویدیو ها بودم به مطالب حیرت آوری برخوردم که مطمئنا بخشی ازین مطالب برای بار اول است که در یک رسانه فارسی زبان منتشر می شود گرچه در صحبت با تعدادی از مدیران کانالها و صفحات آذربایجانی هم متوجه شدم این مطالب برای آنها هم جدید و عجیب است.

آنچه پیش روی دارید غالبا مستند به مدارک و اشخاص آذربایجانی است و حتی المقدور سعی بر این بوده که ادعاهای طرف ارمنی مورد استناد قرار نگیرد.

قسمت اول: شهید “چنگیز مصطفایف” (Cingiz Mustafayev) آوینی قره باغ

چنگیز جوان خوشتیپ و قد بلند آذری، عاشق دوربین است. چنگیز در چند فیلم و سریال اتحاد جماهیر شوروی در نقش جوان بزن بهادر و نقش های مثبت، نقش آفرینی می کند (تصویر شماره ۱) . اولین آلبوم آذری به سبک موسیقی “هیپ هاپ” را منتشر می کند (تصویر شماره ۲). تحصیلات پزشکی را به اتمام می رساند و علی رغم تمام مخاطرات ممکن (خطر اعدام توسط شوروی) در ماجرای ۲۰ ژانویه ۱۹۹۰ زخمیهای ارتش باکو را درمان می کند.

تصویر شماره ۱ – چنگیز در فیلم سینمایی روسی در اتحاد جماهیر شوروی

تصویر شماره ۲ – چنگیز در حال اجرای موسیقی

به دنبال دوربین به هر جا سرک می کشد. او یکی از معدود خبرنگارانی است که از اجتماعات سال ۱۹۸۹-۱۹۹۰ در میدان آزادی “باکو” فیلم برداری می کند.(تصویر شماره ۳)
با آغاز جنگ قره باغ چنگیز که هم زمان برای DR-PRESS ( آژانس خبری مسکو) و AZ TV (تلوزیون دولتی جمهوری آذربایجان ) و ABC NEWS کار می کند. به علت محدودیت هایی که مسئولین تلوزیون دولتی برای او ایجاد میکنند آژانس خبری ANS را تاسیس می کند. چنگیز و برادرش “وحید” این تلوزیون را با هم اداره میکنند. در تمام سالهای فعالیت این شبکه مقامات آذربایجان بنا به دلایلی که بعدا به آن اشاره خواهد شد، تلوزیون ANS را به سختی تحمل میکردند تا اینکه به دنبال پخش مصاحبه ای از “فتح الله گولن” پس از کودتای سال ۲۰۱۶ ترکیه، در حالی که وحید مصطفایف ( برادر چنگیز) مالک آن بود، برای همیشه تعطیل شد.

تصویر شماره ۳ – سال ۱۹۹۰ چنگیز مصطفایف در جمع دهها هزار نفری مردم باکو در میدان آزادی
و زنی که با سر کردن چادر به آزادی رسیده است.

بنا به آنچه وحید مصطفایف در خاطرات خود در سال ۱۹۹۹ منتشر کرد، چنگیز در طول ۸ ماه حضور در جبهات قره باغ ۱۸ فیلم مستند ساخته است.

چنگیز سرانجام در ۱۵ ژوئن ۱۹۹۲ در خط مقدم جبهه در نزدیکی روستایی به اسم “نخجوانیک” در حالی که از درگیری نفس گیر نیروهای آذری و ارمنی فیلم برداری می کرد به شهادت می رسد.

در مورد شهادت چنگیز ابهاماتی وجود دارد و برخی معتقدند، نیروهای آذری به عمد چنگیز را به شهادت رسانده اند (از جمله کمیته حمایت از خبرنگاران CPJ مستقر در نیویورک ادعا میکند مرگ چنگیز مشکوک بوده است : اینجا ).

در ادامه مشخص خواهد شد که منشا امکان طرح چنین ادعاهایی چیست.

چنگیز و برادرش وحید در تمام جبهه ها حضور دارند و دقیقا مطابق با شعار معروف رادیو تلوزیون ANS ( دقیق، بدون سیاه نمایی و با وجدان) اخبار دقیق را از عمق جبهات مخابره می کنند و در مواردی که AZtv مانع انتشار اخبار می شود با کمترین محافظه کاری خبر را در ANS به مردم می رسانند. وحید در مورد این مانع تراشی ها در یادداشت خاطرات خود می نویسد:
“روزی مرا به وزارت دفاع فراخواندند، وزیر دفاع به من گفت : اگر یک بار دیگر تو را در قره باغ ببینم دستور می دهم با گلوله تو را بکشند. و سپس محافظین وزیر مرا کتک زدند.”

خاطره را به زبان انگلیسی و آذری در اینجا بخوانید:

Documenting the Horrors of Karabakh, Chingiz Mustafayev in Action

دلیل این دشمنی ها با تیم خبری چنگیز را باید در تفاوت اخبار منتشره در AZ TV و اخبار ANS TV جستجو کرد. گزارشهای خبرنگاران دولتی و نظامی همگی با محتوای “رشادتها”، “دلاوریها” و “فتوحات” نیروهای نظامی آذربایجان تولید می شد و گزارشگران باید شخصیتهایی مثل “رامبو” از فرماندهان تولید می کردند. اما چنگیز و وحید به دنبال روایت واقعیات جنگ بودند. چنگیز بارها از صحنه گریز انبوه نظامیان از جبهات فیلم برداری و مخابره می کند.

ویدیو شماره ۱ – چنگیز مصطفایف در خروجی شهر Laçın به جر و بحث با نظامیان فراری از جبهه میپردازد.

در (ویدیو شماره ۱) در جاده ای در خروجی شهر لاچین Laçin چنگیز با دوربین خود مانع حرکت کاروان سربازان فراری می شود و در حالی که سربازان مجهز به چند نفربر و کامیون هستند با صدای بلند از آنها می پرسد :
چنگیز – چه کسی به شما فرمان عقب نشینی داده؟ کدام فرمانده به شما فرمان داده.
سرباز روی نفر بر- ما “بی صاحب” هستیم. می فهمی بی صاحب!
چنگیز – تمام شما ترسو هستید، شما زن هستین…

ویدیو شماره ۲ – وضعیت میدانی نیروهای مدافع لاچین

در ویدیو دیگر (ویدیو شماره ۲) چنگیز در شهر لاچین در حالی که با نظامیان باقی مانده در شهر در حال جر و بحث است به آنها میگوید:
چنگیز- مگر شما مصاحبه من با “رحیم” (منظور رحیم قاضیف/ rəhım qaziev وزیر دفاع ) را دیشب در تلوزیون ندید؟ رحیم به من گفت مجازات فراریان از جبهه تیرباران در محل است. بیخیال یک bmp شو بذارش تو خروجی لاچین هر کس فرار کرد یه گلوله بزن به کله ش.
سرباز – آقا فرمانده ها خیانت کردن به هر کس میگم برو سر پستت میگه فرمانده گفته نجنگید. فرمانده ها رو باید تیرباران کرد…

ویدیو شماره ۳ – چنگیز مصطفایف و نیروهای داوطلب و نظامیان مدافع شهر پس از فرار دست جمعی نظامیان آذربایجانی از شهر قبل از آغاز درگیری در لاچین Laçin
۱۵ می ۱۹۹۲

در نهایت چنگیز در ۱۵ می ۱۹۹۲ (ویدیو شماره ۳) که در شهر لاچین دیده می شود به صراحت اعلام میکند علی رغم اینکه هنوز ارامنه در اینجا حاضر نیستند و گلوله ای شلیک نشده تمام نیروهای نظامی از شهر گریخته و او و تعداد انگشت شماری از سربازان و نیروهای داوطلب که همگی در کادر دوربین دیده می شوند در شهر باقی مانده اند. صبح روز بعد شهر سقوط می کند.

شماره ۴ – درگیری چنگیز با نمایندگان پارلمان
موضوع: چرا خوابیدن نمایندگان را در تلوزیون نمایش داده ای
وحید برادر چنگیز و مالک رادیو تلوزیون ANS هم در ویدیو دیده می شود.

چنگیز که از این خیانت ها به ستوه آمده در مجلس ملی آذربایجان با نمایندگان درگیر میشود. (ویدیو شماره ۴)
-نماینده : چرا از خوابیدن نمایندگان فیلمبرداری کرده ای و در تلوزیون نمایش داده ای؟
-چنگیز: (در اوج عصبانیت) ارمنی ها در جبهه مردم را تار و مار میکنند و شما اینجا خوابیده اید! نخوابید تا در تلوزیون پخش نکنم. باز هم خوابیدن نمایندگان را در تلوزیون نمایش خواهم داد.
نکته جالب در این ویدیو این است که چنگیز آنقدر معروف شده که نمایندگان مجلس او را به اسم کوچک صدا میکنند و حتی از او حساب می برند.

چنگیز دقایق زیادی را در قلب جبهاتی با دوربین خود میجنگد که فرماندهان نظامی علی رغم برتری نفرات و ادوات، اسیر بازیهای سیاسی سیاست مداران باکو شده و فرار را بر جنگ ترجیح می دهند.
چنگیز ویدیو های زیادی از خیانت ها و بزدلیهای نیروهای آذربایجانی برای ثبت در تاریخ ضبط کرده است که مسلما پرداختن به همه آنها در این مقاله ممکن نیست اما دلیل اصلی این بی انضباطی ها در میدان جنگ را باید در جنگ قدرت سیاست مداران در باکو جست و جو کرد.

باکو فاقد یک “ارتش ملی” منسجم است و جناحهای سیاسی مختلف، نیروهای نظامی مخصوص خود را دارند که بدنه اصلی این نیرو ها متعلق به حزب “جبهه خلق آذربایجان” متمایل به ترکیه و دارای گرایشهای پانتورکیستی است. رهبران این حزب که اغلب در زمان حاکمیت کمونیستی شوروی، تجربه زندانهای سیاسی را داشتند، تحمل استقرار دولت کمونیستی وقت را ندارند. “ابوالفضل ایلچی بی” که رهبر جبهه خلق است؛ بعد از کنار زدن ایاز مطلبف (əyaz mütəllibov ) اولین رییس جمهور آذربایجان که دارای گرایشات کمونیستی است، به ریاست جمهوری می رسد و تنها یکسال بعد حیدر علیف سیاستمدار کهنه کار آذری که توانسته هدایت کامل نیروهای جبهه خلق را به دست گیرد، با خیانتها و کارشکنی های آشکار در جبهات جنگ، مخصوصا در جریان سقوط دو شهر راهبردی “آقدام” و “کلبجر” ابوالفضل ایلچی بی را به زیر می کشد و “رحیم قاضیف” وزیر دفاع او را در یک محاکمه فرمایشی به علت خیانت در جریان سقوط شهر شوشی به ۱۱ سال حبس محکوم می کند[ابتدا به مرگ، سپس با تخفیف به حبس ابد محکوم می شود و پس از تحمل ۱۱ سال حبس با رای شورای حقوق بشر اروپا، به عنوان زندانی سیاسی آزاد می شود.].

در بیان آشفتگی سیاسی و جنگ قدرت در باکو همین بس که بین سالهای ۱۹۹۱ تا ۱۹۹۳ وزارت دفاع ۶ !! وزیر و ریاست جمهوری ۳ رییس جمهور را تجربه کرده است.

ادامه دارد…
قسمت بعدی “کشتار خوجالی از نمای نزدیک

 ییلماز
ییلماز
  • به اشتراک بگذارید:

دیدگاه

  1. farhad دوشنبه, ۸ آبان, ۱۳۹۶ - ۰۷:۱۴

    سلام
    واقعا این شکست اذربایجان از ارمنستان جای تعجب داره.
    اذری ها از هر سمت که نگاه کنی برتر بودن.

    پاسخ
    1. نیما دوشنبه, ۸ آبان, ۱۳۹۶ - ۱۷:۰۸

      از نظر لجستیکی بله ولی از نظر نیروی رزمی زمینی ارمنی ها برتر و با تجربه تر بودند.

      در زمان شوروی به ارمنستان بیشتر توجه میشد و در حق آذربایجان تبعیض قائل می شدند.

      کسانی که از سپاه پاسداران ایران در جنگ علیه ارمنی ها حضور داشتند، حیدر علیف رو مقصر این شکست می دونند.

      حیدر علیف در زمان شوروی رییس kgb جمهوری آذربایجان بود و از نظر سیاسی و اطلاعاتی آدم تیزی بود.طوری که میگن حتی قرار بود اول اون رییس جمهور شوروی بشه که بجاش گورپاچف شد.

    2. اسماعیل چهارشنبه, ۱۰ آبان, ۱۳۹۶ - ۰۱:۵۲

      از نظر نظامی کجا آذربایجان سر بود. وضعیت ارمنی ها مانند یهودیان اسرائیلی نسبت به مسلمانان بود. اونها از خیلی وقت پیش در ندارک بودند و در فکر الحاق قره باغ در گام اول تشکیل ارمنستان بزرگ. در اوج بی ثباتی سیاسی آدربایجان در حالیکه حمایت لابی ارمنی آمریکا، شوروی و فرانسه و حتی ایران (پان ایرانیست های ضد ترک)را با خود داشتند. حتی معروفه که نظامیان و خلبان های ارمنی دنیا با فانتوم و میراژ در خدمت ارمنستان بودند. اگر دولت ایران به صورت نه چندان آشکار کمک نظامی و بیشتر انسانی برای آذربایجانیها فراهم میکرد بیشتر نه بدلیل فشار افکار عمومی آذربایجانی های ایران بود. واقعیتی که وجود داشت بعد از استقلال جمهوری ها از شوروی به خاطر نزدیکی و همبستگی احساسی دو ملت در دو سوی ارس هم دولت مردان ایران و هم جمهوری آذربایجان نسبت به یکدیگر فوق العاده بد بین بودند. چرا پروفسور جواد هیات از تبریز برای حمایت آدربایجانیها باید دست به دامن رئیس جمهور ترکیه بشود و حقیقا اگر ترس از مئاخله ترکیه و نهایتا ناتو و جنگ جهانی نبود بعید بود روسیه طرح آتش بس را با شرط خروج ارمنی ها از مناطق اشغالی را به ارمنی ها تحمیل کند. هر چند که با آن نیز عمل نشد. متاسفانه سیاست ایران و روسیه در ادامه آذربایجان تنها را به آغوش آمریکا و اسرائیل انداخت و ما وقتی فهمیدیم که کار از کار گذشته و خیلی دیردست بکار شدیم. توافق همکاری سه جانبه ایران روسیه آذربایجان از این فعالیتهاست. چون بعد از اتفاقات گرجستان و اوکراین زمزمه های نزدیکی ارمنستان به آمریکا در بعضی دولت مردان ارمنستان دیده می شود و از این رو پوتین در مقابل سیاست تزدیکی به آدربایجان را پیش گرفته است. در مقابل واقعا چرا گاز ایران در مقایسه با گاز روسیه به قیمت تقریبا مفت به ارمنستان صادر می شود. حتی بشتر خط لوله داخل ارمنستان هم توسط ایران ساخته شد. در حالیکه دولت ارمنستان هیچ وقت تحت فشار گاز پروم روسیه میزان خرید گاز از ایران را مطابق توافق قبلی با ایران انجام نداده است!!!

    3. farhad شنبه, ۱۳ آبان, ۱۳۹۶ - ۰۹:۵۹

      خب من هم همین رو میگم سربازان اذری به هر دلیلی نجنگیدن و به صورت عجیبی مثل ارتش عراق در ۲۰۱۴ فرار یا مودبانه اش عقب نشینی کردن و مردم را رها کردن.
      در بعد تجهیزات نظامی و نیروی انسانی به طور قطع اذربایجان وضعیت بسیار بهتری نسبت به ارمنستان داشت واین برتری تا به امروز حفظ شده اما نتیجه حاصل نشده.
      به عقیده بنده علت شکست های پی در پی اذربایجان در جنگ به دلیل خیانتهای فرماندهان سرسپرده به ترکیه و افسران ناتو و امریکا در ترکیه بود.
      اذربایجان تا زمانی که بخواد با ترکیه و ناتو رفاقت کند باید قید پس گرفتن سرزمین های اشغالی را بزند.

    4. اسماعیل سه شنبه, ۱۶ آبان, ۱۳۹۶ - ۱۶:۴۸

      همینتوری که نمیشود گفت کدام یک امکانات بهتری داشتند. شاید امروز در موضع برتری باشتند ولی قطعا آن دوره اینگونه نبود. برای مثال تحویل میراژ و فانتوم با خلبان های ارمنی غیر ارمنستانی به ارمنستان بود. شوروی و لابی ارمنی در فرانسه و امریکا از هر لحاظ در خدمت ارمنستان بود. اگر تهدید ترکیه نبود کل آذربایجان را بلعیده بودند. نقشه ارمنستان بزرگ شامل آذربایجان ایران هم میشود. علت اصلی شکست آمادگی و برنامه ریزی قبلی ارمنی ها برای جنگ بود و خوشبینی و خوش باوری آذربایجانی ها در وهله اول و عدم حمایت منطقه ای.

    5. ارمنی-ایرانی سه شنبه, ۸ اسفند, ۱۳۹۶ - ۱۴:۲۴

      نقشه ی ارمنستان بزرگ؟ اولین بار است می شنوم. تخریب روابط ارمنی و فارسی را پشت پرده ی این صحبت شما می بینم. چنین نقشه ای وجود ندارد.

  2. 123 دوشنبه, ۸ آبان, ۱۳۹۶ - ۱۱:۱۰

    جالب بود ، ممنون از اینکه برسرمان منت گذاشته و پس از مدتهای مدید ، قره باغ را نیز جزئی از دارالاسلام بحساب آوردید ، البته باید منتظر انصافتان نشست و دید که آیا واقعا جنایات و قساوتهای داشناکهای وحشی ، قدار و خونریز ارمنی مزدور امپریالیسم روس و انگلیس و فرانسه و آمریکا که سعی در برپائی و استوار کردن و گسترش قلعه مسیحی در درون عالم اسلام را داشته و دارند را نشان داده و پوشش خواهید داد و یا اینکه مانند ملی گرایان شوونیست متنفراز اسلام که در هپروت نا تاریخ شان [ نوشته شده توسط نا تاریخ نویسان صهیونیست اروپائی و امریکائی و روسی ] که در سیستم نظام جمهوری اسلامی ایران هم نفوذ کرده و با فرافکنی و سیاه نمایی عملکرد دولتهای آذربایجان و ترکیه و متهم به پانترکیست بودن آنها عملاً در صف امپریالیسم جهانی حامی ارامنه(داشناکها)وصهیونیستهاوبودائیان افراطی و… قرارگرفته اند علیرغم نام و آوازه سایتتان هم نوا با شوونیستهای دشمن ترک و عرب و افغان و بلوچ و … نمایشی تبلیغی و الکی براه خواهید انداخت.
    وا… اعلم بحقایق الاسرار و نستعین و نعوذ و بلله من شرور الشیاطین الفوق الذکر …

    پاسخ
    1. Mirza دوشنبه, ۸ آبان, ۱۳۹۶ - ۱۱:۱۸

      الله اعلم بحقایق الاسرار..

    2. نیما دوشنبه, ۸ آبان, ۱۳۹۶ - ۱۷:۱۵

      این درسته که در سیستم جمهوری اسلامی هنوز یه عده نژاد پرست از دوران پهلوی هنوز باقی موندن و متاسفانه نفوذ بالایی هم دارن.

      ولی قضیه قره باغ اینی که هست واقعیت داره ارتش آذربایجان اون موقع شالوده منظمی نداشت. بحران سیاسی وجود داشت.

      حیدر علیف خیانت کرد برای مثال تمام نیروهای خارجی که مستشاران ایرانی در آذربایجان گردآوری و آموزش داده بودند رو از کشورش اخراج کرد.

    3. مهربان شنبه, ۱۱ آذر, ۱۳۹۶ - ۲۰:۲۷

      قسمت آخر مقاله رو بخون دوباره کامنت بذار
      :)))))))))))

  3. مجتبی دوشنبه, ۸ آبان, ۱۳۹۶ - ۱۳:۴۵

    ممنون خیلی خوب بود ولی کار حرفه ای رو تمام کنید و زیرنویس فارسی بزارید برای ویدئو ها به جای تشریح خلاصه گفتگو در زیرش

    پاسخ
    1. ییلماز دوشنبه, ۱۵ آبان, ۱۳۹۶ - ۱۸:۲۶

      سلام
      برادر گرامی، پیشنهاد شما عملی شد و ویدیو قسمت بعدی که مصاحبه چنگیز و المان محمدف فرماندار خوجالی است با زیرنویس فارسی منتشر شد. حجم ویدیو زیاده ولی لطفا نگاه کنید چون برای روشن شدن مطالب ضروری است.

  4. ناشناس دوشنبه, ۸ آبان, ۱۳۹۶ - ۱۴:۰۴

    این خیانتها نتیجه پانترکیسم هست

    پاسخ
    1. نیما دوشنبه, ۸ آبان, ۱۳۹۶ - ۱۷:۰۱

      تمامی پان ها خائن هستند مثل پان ایرانیسیم پان آریایی ایسم، پان هایی که هنوز از دوران رضا پالان و پسرش در کشورمون باقی موندن!

    2. محسن جمعه, ۴ اسفند, ۱۳۹۶ - ۱۷:۱۳

      پان اسلامیسم چطور ؟

  5. ناشناس دوشنبه, ۸ آبان, ۱۳۹۶ - ۱۴:۵۰

    برادر بزرگوار، سرزمین اران (به مرکزیت باکو) در کنگره حزب کمونیست شوروی و به توصیه چکا (ک گ ب) به منظور تصرف مابقی ایران، نامش به آذربایجان تغییر پیدا کرد.
    همانقدر که مردم اران ایرانی هستند، مردم ارمنستان هم ایرانیند. نه کمتر نه بیشتر.
    زبانها تغییر می کنند، تاریخها برجای می مانند، روزگاری مردم اران، آذربایجان و ارمنستان یک تبار بودند و یک خون و یک زبان؛ یعنی زبان پهلوانی یا آذری باستان که رد آنرا می توان هنوز در میان تات زبانهای ورزقان آذربایجان شرقی، شاهرود خلخال، و در چند دهه پیش محله لیقوان تبریز در ایران امروز و نیز در منطقه ابشوران باکو و لاهیج در سرزمین اران (جمهوری آذربایجان نامیده شده توسط استالین) دید.
    کافیست ریختشناسی مردم اران را با مردم ارمنستان و با ترکان تاتار و ایغور مقایسه کنید تا متوجه هم نژادی این دو قوم بشوید، فار؛ تفاوت زبانی به وجود آمده در چند سده اخیر.
    یادمان نرود نسل کشی یک و نیم میلیون ارمنی توسط ترکیه یا عثمانی، سه مرحله نسل کشی آذریها توسط ترکیه، نسل کشی ارامنه توسط تاتارهای اران، نسل کشی ارامنه باکو.
    چه حیف که مردم قره باغ یا آرتاساخ نتوانستند همزیستی نمایند مردمی که یک خون دارند و دو زبان. ای کاش روزی تمام پرده های دروغ پانترکیسم برافتد و حس انتقام از حزبهایی چون داشناک کاسته گردد و نیز دیگر شاهد برادر کشی بخاطر تغییر و تفاوت زبان نباشیم. هربار یک ارانی کشته میشود در واقع یک ارمنی میمیرد و هرگاه یک ارمنی سلاخی میشود یک ارانی تکه تکه می گردد. چون هرد و یک تبار هستند در دو کلام.
    افسوس میخورم که اران ایران (تغییر نام یافته به جمهوری آذربایجان) امروز بدل به جولانگاهی دشمنی با مامام وطنش ایران گردیده و کنام یونانی تباران ترک زبان ترکیه که سابقه تاریخی دشمنی با آذریها و ارانیها دارند شده (دو مرحله نسل کشی تبریز و قتل عام آذربایجان توسط ترکیه عثمانی) و امروز محل پایگاه های نظامی دولت نژادپرست اسرائیل است.

    پاسخ
    1. نیما دوشنبه, ۸ آبان, ۱۳۹۶ - ۱۶:۵۹

      قتل عام مردم مسلمان گسترده منطقه ارومیه و سلماس توسط “جلو” های ارمنی و آشوری را از یاد بردی!!!؟
      تو نمیتونی مسلمون باشی فقط یه نژادپرستی از جنس اریایی مثل این پانترکا متعصب!!!

      متاسفم که هنوز در حکومت اسلامی تفاله امثال شماها از دوران رضا پالان و پسرش باقی مونده!

    2. ناشناس دوشنبه, ۸ آبان, ۱۳۹۶ - ۲۳:۰۷

      شما یا دچار توهم هذیان هستید یا اینکه در باطن پانترکیسم و در ظاهر از بلیط اسلام برای افترا و ترساندن صدا صلح و برادری استفاده می کنی، اگر چنین نباشد اینهمه فالگیری و ذهن خوانی شاید در افراد روانپریش ممکن باشد . خوشبختانه یا بدبختانه من نه آریایی هستم نه ارمنی و نه ارادتی به حماقتهای پان ایرانیستی دارم.
      از ادبیات شما معلوم است که تفاله کیست من یا تو. که حتی توان فهم مسایل تاریخی، زبانشناسی، و ژنتیک را نداری. قطعا شما پس مانده دوره رضا شیش لولبندی و پسر دیکتاتورش هستی که از یادآوری “پایگاه های نظامی دولت نژادپرست اسرائیل” در جمهوری آذربایجان برآشفته شدید. سرزمینی که آغوشش را به سوی اسرائیل و آمریکا گشوده و جولانگاه جاسوسان و نظامیانشان شده.
      در متن به حق از کشتار خوجلی نقد شده و از عزیزان قرباغ که به گناه هویت و دین و زبان ترکیشان نابود و آواره شدند سخن گفته شده. و در پیام یادی هم از جنایات عثمانی در حق این دو قوم آذری و ارمنی شد، مردمی که شانه به شانه هم در برابر تزار ایستادن.
      من چندان رغبتی برای همدلی ندارم. با ارمنی زبانی که صرفا بر ارمنیان سوگواری می کند ترک زبانی که صرفا بر ترکان مویه می کند.
      بی شرفی می دانم کسی را که نزاع دو دولت جمهوری آذربایجان را نشات بدهد به مردمان مسلمان و مسیحی که سابق با ما هم وطن بوده اند و امروز همسایه. دو ملت با مردمی شریف زنان و مردان و کودکان بیگناه که دسیسه کشتار کمالیستها و داشناکهای خشونت ورز شده اند.
      من مخلص آن ارانی یا آذری یا ترک هستم که از درد ارمنی می گوید و ارادتمند آن ارمنی یا آشوری هستم که از غم و مظلومیت ارانیها و آذریها بگوید. این یعنی شرف.

    3. اسماعیل چهارشنبه, ۱۰ آبان, ۱۳۹۶ - ۰۲:۴۹

      منافع ملی ما و روسیه این بود که در کنار آذربایجان باشیم و دو دستی تقدیم آمریکا و اسرائیل نکنیم.

    4. قاسم سه شنبه, ۹ آبان, ۱۳۹۶ - ۰۴:۳۱

      ادب داشته باش ما باید منافع ملی خودمون ببینیم نه فقط ایدولوژی پوسیده شما منافع ملی ما با اذربایجان یکی نیست

    5. نیما سه شنبه, ۹ آبان, ۱۳۹۶ - ۱۲:۱۸

      سخن رو دراز کردی!
      جنایات علیه بی گناهان از سوی هر طرف محکومه!

      عیلف و پدرش هر دوتا نوکر آمریکا و اسراییل بودند!

      ااغلب ارامنه و سران ارمنستان آرزوی ارمنستان بزرگ رو دارند. پس با این فاشیستا گفتگوی تمدن خطاست!

      ایده آل من حکومت اسلامی است و بس!

    6. مسی چهارشنبه, ۲۱ آبان, ۱۳۹۹ - ۰۱:۱۶

      درود بر شما که با این لحن محترمانه و شیرین جان کلام رو گفتید.ما هر دوی اینها رو دوست داریم چون از یک خانواده ایم.پان ترکها اینجا چی میخوان؟اینها از اسلا چی یاد گرفتند؟همه دربرابر خدا یکسانند مگر در درجه ایمان.چه برتری ترک بر عرب یا پارس دارد؟

  6. Mzmezdik دوشنبه, ۸ آبان, ۱۳۹۶ - ۱۶:۰۷

    اتحاد پان ترکیستهای بیسواد با اسلامیست های احمق مبارک باد!

    پاسخ
    1. ناشناس دوشنبه, ۸ آبان, ۱۳۹۶ - ۱۸:۵۸

      مطلب که هنوز تمام نشده چرا اینگونه عجولانه نتیجه گیری میکنید؟

  7. فریبرز دوشنبه, ۸ آبان, ۱۳۹۶ - ۱۹:۳۰

    واقعا مطلب مفید و جدیدی بود لطفا سریعتر قسمت بعد رو بذارین

    پاسخ
  8. Nikrooz دوشنبه, ۸ آبان, ۱۳۹۶ - ۱۹:۳۷

    ممنون واقعا عین واقعیت رو نوشتین
    متاسفم برای غیرت پانترکیست ها که در جنگ برای خاکشون از میدان فرار کردند
    واقعا تاسف داره…

    پاسخ
  9. نیما سه شنبه, ۹ آبان, ۱۳۹۶ - ۱۲:۲۶

    کاش از رشادت های یکی از سرداران سپاه بگویید که آنزمان با یک گروهان وارد خاک آذربایجان شد و در مقابل ارامنه جنگید و مانع از سقوط سد اصلاندوز شد!

    پاسخ
  10. amir arya سه شنبه, ۹ آبان, ۱۳۹۶ - ۱۳:۴۷

    ادمین جان کارت دراومد! با خوندن کامنت ها به این نتیجه رسیدم که باید یه دوره کامل تاریخ قره باغ رو بزاری برامون.

    پاسخ
  11. مرتصی سه شنبه, ۹ آبان, ۱۳۹۶ - ۱۵:۵۳

    سلام
    متن مستند بود ولی از وسط قضیه پریدی داخل!
    اذربایجان و ارمنستان مگه جنگ داشتند؟
    کی کجا سر چی؟
    تهش چی شد؟
    شوشا کجاست؟
    نقشه شهر رو می ذاشتید بهتر بود

    در کل خیلی عالی بود ولی مثل کسی خوندم که وسط فیلم رسیده

    پاسخ
    1. ییلماز سه شنبه, ۹ آبان, ۱۳۹۶ - ۲۲:۴۲

      سلام این قسمت اول هست. یادداشت حول شخصیت یک فرد نوشته شده و همون طور که در آخر مقاله نوشته شده اسم قسمت بعد “کشتار خوجالی از نمای نزدیک” هست که تا حد زیادی با جغرافیای منطقه وقوع حادثه مخاطب رو آشنا میکنه. مضاف به اینکه قطع یقین معرفی تمام اسامی خاص مثل شوشا و … طی یک یادداشت و حتی چند مجلد کتاب غیر ممکنه و نوشتن اسم لاتین و آذری شهر شوشا و لاچین و اشخاص دیگر در متن برای این هست که مخاطب امکان سرچ کردن و دریافت اطلاعات مورد نیاز رو داشته باشد. چه اینکه اساسا هدف از نگارش چنین یادداشتی تکرار مکررات آنچه در منابع موجود در شبکه اینترنت هست، نیست. و غالب محتوای یادداشت حتی برای اکثر اشخاص تا جدید مطلع از تحولات آذربایجان جدید هست، در واقع روایتی است از کشتار خوجالی و حوادث بعد از آن حول شخصیت کسی که ابعاد حرفه ای زندگی او در جمهوری آذربایجان همواره یا با کلیشه های جاری روایت شده و بخش اصلی آن دستخوش سانسور بوده.

    2. اسماعیل چهارشنبه, ۱۰ آبان, ۱۳۹۶ - ۰۳:۳۸

      حداقل برای رضای خدا یک خبر از درگیری های اخیر در این قسمت از جهان اسلام میگذاشتید و یا مطلبی با ارزش خبری و در حد سایت وزین تحولات جهان اسلام از جنگ قره باغ. مثلا بنویسید ارامنه قره باغ حق استقلال و الحاق به ارمنستان را داشتند و ما قبول کنیم که کردستان عراق هم حق برگداری همه پرسی استقلال و حاکمیت دارد و همینطور کرد های ایران و سوریه نیز در صورت تمایل به آنها ملحق شوند. حال که به این شکل وارد ماجرا شدید به من حق بدهید شک کنم در نیت واقعی شما در درج یهویی این مطلب جذاب. برادر حالا واقعا چه لزومی داشت که وارد این بحث شوید. فکر میکنید کار داعش عراق و سوریه تمام شده و بخاطر کمبود مطالب یادتان افتاده که آرمنستان هم جزیی از جهان اسلام است و آذربایجانیها داعشی دیگر. امام علی میفرمایند الانصاف افضل الفضائل. خودم و شما را دعوت میکنم به رعایت انصاف. انصاف این بود که قبل از این هم مطلبی از جنگ در قره باغ می گذاشتید نه اینکه مستقیم خوجالی را نشانه گرفته باشید

    3. ییلماز پنجشنبه, ۱۱ آبان, ۱۳۹۶ - ۱۶:۴۷

      برادر گرامی ممنون از یاد آوری رعایت انصاف، ما قصد ورود به بحث کشتار خوجالی را نداشتیم اما همانطور که در دیباچه متن نگاشته شده، قرار بود که مطلبی صرفا برای معرفی و تجلیل از شخصیت چنگیز آماده شود اما در میانه راه اطلاعات جدیدی حاصل شد که ناچار به ورود به بحث کشتار خوجالی شدیم چه اینکه باب ورود به مسائل قره باغ برای گروه خبری تحولات “جهان اسلام” نباید چیز عجیبی باشد که به آن انگ “بی انصافی” زد. مضاف به اینکه ورود مستقیم به مسئله خوجالی به لحاظ حرفه ای هم ایرادی به آن وارد نیست چرا که کشتار خوجالی به عنوان نقطه عطف گذار از کمونیست به شرایط فعلی محسوب میشود و بررسی علل شکل گیری و تبعات آن در نهایت دید روشنی به مخاطب در مورد فضای سیاسی و نظامی حاکم بر آذربایجان خواهد داد. در نهایت اینکه هنوز مطلب تمام نشده و حتی هنوز به مسئله خوجالی ورود نشده، پس اظهار نظرهای مبتنی بر اتهام “جانبداری” ، ” قوم گرایی” یا “مذهب گرایی” به سایت، تنها نیت خوانی محسوب می شود. لطفا قسمت های بعد را بخوانید و لینک هایی ارجاعی و ویدیو های متن را تعقیب کنید چرا که یقین دارم دید شما هم نسبت به خوجالی تغییر اساسی خواهد کرد.

    4. اسماعیل سه شنبه, ۱۶ آبان, ۱۳۹۶ - ۱۷:۱۷

      اتفاقا مسئله قره باغ هم از مسائل جهان اسلام هست و ورود تحولات جهان اسلام را بعد چند سالی که همراه شما در وبلاگ بودیم فقط به لحاظ محتوایی نامناسب و دیر هنگام احساس کردم وگرنه جای تشکر دارد. کما اینکه همیشه قدردان زحمات شما و دوستانتان در ارائه گزارشات دقیق خوب و بد از محور مقاومت از یمن تا برمه بودم. شهدای آذربایجان هم بیش از چنگیز جای تجلیل دارند. در صورت امکان گزارشی از شهدای ایرانی در قره باغ هم تهیه فرمایید.

  12. هموطن پنجشنبه, ۱۸ آبان, ۱۳۹۶ - ۱۴:۵۷

    من خودم سال ۱۹۹۳ تو زنگلان و بیلاقان و بیله سوار(پوشکین) بودم اون وقتا نه حکومتی بود نه ارتشی فرماندهان آذری نه تنها خاکشون رو فروختن بلکه مدافعین شهرها و اهالی بی دفاع رو هم به دلار فروختن وقتی صحبت از بی غیرتی و بی تعصبی و بی ناموسی میشه دقیقا میشه فرماندهان اون وقت رو مثال زد

    پاسخ
    1. ییلماز پنجشنبه, ۱۸ آبان, ۱۳۹۶ - ۲۳:۵۸

      آیا عکسی از خودتون در جبهه زنگیلان دارین؟ یا ویدیو؟ این جبهه ها خیلی ویدیو کم داره در واقع اصلا نداره

  13. امیر سه شنبه, ۲۳ آبان, ۱۳۹۶ - ۰۰:۳۴

    مطلب بسیار عالی بود. شبیه همین مساله آذربایجان و ارمنستان را در نیمه اول دهه ۷۰ شمسی در افغانستان داریم. برخی شیعیان افغانستان که شهید مزاری را رهبر خود می دانند اعتقاد دارند ایران در طی جنگ داخلی در این کشور از احمد شاه مسعود حمایت می کرد و به جبهه آقای مزاری کمک چندانی نکرد و می گویند ایران به احمد شاه مسعود سلاح می داد و به طرفداران مزاری فقط عکس امام خمینی(ره)و مواد غذایی می داد و به ما خیانت کرد (شبیه همین حرفی که می زدند ایران به آذربایجان در مسئله قره باغ کمک نکرد) ودر واقع می گویند یکی از مهمترین فرصت سوزیهای ایران همین مساله افغانستان بود. شاید اگر بتوانید با افراد آگاه در مورد این مساله مصاحبه کنید جالب باشد به خصوص مسئولین ایرانی که در آن زمان کاره ای بودند(سال های ۷۰ تا تقریبا ۷۴ شمسی به خصوص ۷۱ تا ۷۳) اگر بتوانید با آقای مصطفی آقا زمانی مصاحبه کنید عالیه

    پاسخ
  14. ناشناس سه شنبه, ۲۳ آبان, ۱۳۹۶ - ۱۹:۱۱

    خیلی ویدیو ها جالبه

    پاسخ
  15. مرموز چهارشنبه, ۲۴ آبان, ۱۳۹۶ - ۲۲:۲۹

    واقعا مطلب جدیدیه این ویدیو ها بی نطیره

    پاسخ
    1. باسیستایاندا شنبه, ۸ اردیبهشت, ۱۳۹۷ - ۰۳:۲۷

      خودخواهی و خودبینی کار دست مردم داده و میده و خواهد داد. سرتا بنداز پایین و زندگیت رابکن فرق بز و میش اینه که یکی میگه مع مع یکی میگه بع بع. زندگی در محیط خودشیفتگی باعث میشه مردم با صدای خارج شده از حنجره طبقه بندی بشوند نه بر اساس معرفت. زبان نباید خط فارق قلمداد بشه که شده و باعث پایمال شدن حقوق دوطرف شده. راه حل هم اینکه تمام شهرهای دو طرف محله های دوستی ساخته بشه و آمیختگی بحد نهایت برسه

  16. hafez جمعه, ۴ خرداد, ۱۳۹۷ - ۰۰:۲۱

    آذری‌ها قره‌باغ را دودستی تحویل ارمنستان دادند. یکی از علت‌هایش سردرگمی دولتمداران آذری در تعیین یک ایدئولوژی بین کمونیسم، پان‌ترکیسم، پان‌آذریسم، اسلام‌گرایی، غربگرایی و یا گرایش به ایران بود و علت دیگر هم تمایل آذری‌ها به حدا شدن از ارمنی‌ها و تشکیل کشوری بود که در آن اکثریت مطلق را داشته باشند.

    پاسخ
    1. هادی جمعه, ۱۴ خرداد, ۱۴۰۰ - ۱۴:۱۴

      دعوا بر سر زمین‌های ایران تاریخی!
      لعنت بر تهاجم عرب که باعث فروپاشی و تجزیه ی سرزمین ایران آریایی در طول زمان شده و هنوز هم ادامه دارد!

    2. دریا جمعه, ۱۴ خرداد, ۱۴۰۰ - ۱۴:۲۷

      چون هویت تاریخی و قومی آذربایجان غارت شد مثل تک تک هر ایرانی که الان در بلاتکلیفیه باستان و اسلامگرایی امروزیشه
      آذری‌ها تورک نبودن. از بین رفتند ? از بین بردن تاریخ و زبان مردمان یک سرزمین مصداق نسل کشیست قرار نیست کشتار باشه

  17. ناشناس یکشنبه, ۲۳ تیر, ۱۳۹۸ - ۲۰:۲۰

    اگر حمایت همه جانبه روسیه نبود عمًرن ارامنه قادربه تصرف قرباغ نمیشدند ضمنا بی تفاوتی جمهوری اسلامی هم درزمینه جنگ قرباغ واشغال آن مزیدبرعلت بوده است که تاریخ آن رافراموش نخواهد کرد حمایت تمام عیارازفلسطین وغزه وچشم پوشی براشغال قرباغ جای سوال دارد وباید مسولان وقت پاسخگومیبودند

    پاسخ
  18. لیلا جمعه, ۱۴ خرداد, ۱۴۰۰ - ۱۴:۱۲

    آذری‌ها تورک نبودند جمعیتی پارس زبان بودند

    پاسخ
  • دیدگاه های شما پس از تایید مجموعه تحلیلی خبری تحــولات جهــان اســلام در سایت منتشر خواهد شد.
  • پیام هایی که حاوی توهین، تهمت و افترا باشند منتشر نخواهد شد.
  • پیام هایی که به غیر از زبان فارسی یا غیرمرتبط باشند منتشر نخواهد شد.