در فضای مجازی پیرامون داعش، «امنیت عملیاتی» یا “OPSEC” به موضوعی حیاتی تبدیل شده است. با افزایش فشار نهادهای امنیتی و قانونی، رسانه‌های وابسته به این گروه تلاش کرده‌اند تا با انتشار راهنماهای امنیتی، به حامیان خود برای فعالیت در فضای آنلاین، آموزش دهند. در این میان، «بنیاد آفاق الکترونیک» یا “EHF” که سابقاً پیشگام این عرصه بود، پس از وقفه‌ای سه‌ساله، بار دیگر با انتشار مجموعه‌ای جدید از راهنماهای امنیتی، به عرصه بازگشته است. این گزارش به تحلیل دلایل این بازگشت می‌پردازد.

توافق اخیر بین ترکیه و عراق در حوزه آب و انرژی شامل مکانیسم تأمین مالی پروژه‌های آبی امضا شده در اوایل ۲۰۲۴ و توسعه‌یافته تا بسته‌های ترکیبی نفتی- آبی در نوامبر ۲۰۲۵ یک تحول راهبردی در مدیریت منطقه‌ای اطراف رودهای دجله و فرات پدید آورده است. در سطح عملی، آنکارا با شبکه‌ای از سازوکارهای حقوقی، فنی و مالی، ورود شرکت‌های ترکیه‌ای و تأمین مالی پروژه‌ها، ظرفیت تعیین جریان آب، کیفیت و تخصیص منابع آبی ورودی به عراق را به نحو قابل‌ملاحظه‌ای تقویت کرده است. بغداد در موقعیتی قرار گرفته که به‌جای اعمال حاکمیت کامل بر منابع مشترک، به‌تدریج وارد سازوکارهایی می‌شود که دسترسی و تصمیم‌گیری بلندمدت را به شرکای خارجی خود خصوصاً ترکیه و بازیگران بین‌المللی همکار با آنکارا واگذار می‌نماید. این وضعیت از جهات حقوقی، اقتصادی، زیست‌محیطی و امنیتی پیامدهایی جدی برای ثبات داخلی عراق، توان تولیدی کشاورزی، امنیت غذایی و استقلال استراتژیک دولت مرکزی در بغداد را به همراه دارد.

انتصاب «مارک ساوایا» کارآفرین عراقی‌تبار کلدانی-آشوری به‌عنوان فرستاده ویژه رئیس‌جمهور آمریکا در امور عراق در آبان ۱۴۰۴، فراتر از یک اقدام دیپلماتیک معمول ارزیابی می‌شود. این انتصاب در مقطعی انجام شد که تنش‌ها میان واشنگتن و گروه‌های مقاومت افزایش یافته و عراق در آستانه انتخابات پارلمانی قرار داشت. از دید تحلیل‌گران، این اقدام بخشی از راهبرد کلان دولت ترامپ برای بازتعریف نقش عراق در نظم منطقه‌ای و مهار نفوذ ایران است. به بیان دیگر ساوایا، علاوه بر جایگاه نمادین خود به‌عنوان نماینده اقلیت‌های مسیحی، مأموریتی چندوجهی بر عهده دارد که سه محور اصلی آن بازسازی روابط بغداد و واشنگتن، تقویت سرمایه‌گذاری و حضور اقتصادی آمریکا و بازآرایی ساختار امنیتی عراق در جهت منافع غرب ارزیابی می‌شود.

پس از سقوط بشار اسد، حضور نظامی ایالات متحده در سوریه دستخوش تغییرات راهبردی متعددی شده است، به‌ویژه پس از آن‌که دولت ترامپ اعلام کرد قصد دارد نیروهای خود را کاهش دهد. در حالی‌که در ماه‌های اخیر برخی پایگاه‌ها شاهد خروج نیروها بوده‌اند، بررسی‌های بیشتر نشان می‌دهد روندی معکوس در حال شکل‌گیری است: گسترش سریع و افزایش فعالیت در پایگاه «قصرک» در حومه الحسکه. پرسش اینجاست که این تحرکات چه چیزی را درباره راهبرد واشنگتن در شمال‌شرق سوریه آشکار می‌کند و در واقع چه اتفاقی در پایگاه قصرک و تأسیسات آمریکایی در دیرالزور در حال رخ دادن است؟

بدون تردید امارات متحده عربی در سال‌های اخیر به بازوی امنیتی و اقتصادی ایالات متحده و رژیم صهیونیستی تبدیل شده و در قالب پروژه‌های اقتصادی، اهداف امنیتی عبری- غربی را به پیش می‌برد که نمونه بارز آن کشتار مردم سودان و حمایت از شورشیان نیروهای پشتیبان سریع است که در راستای قاچاق و غارت معادن طلای سودان صورت می‌گیرد. نمونه دیگر این موضوع را می‌توان به ورود امارات به پروژه‌های زیرساختی و کریدورهای تجاری در آسیای مرکزی مربوط دانست. این کشور اخیراً با امضای توافقنامه‌هایی با کشورهای این منطقه و همچنین قفقاز به دنبال ورود به کریدور میانی است که اهداف ژئوپلیتیکی و ژئواکونومیکی (جغرافیایی-اقتصادی) همسو با تل‌آویو و غرب را دنبال می‌کند.

این تحلیل از نگاه الیزابت تسورکوف ارائه می‌شود و آن‌چه در ادامه می‌آید، جمع‌بندی و برداشت او از ابعاد ترور هیثم الطبطبائی، «رئیس ستاد حزب‌الله» است. الیزابت تسورکوف همان جاسوس پرحاشیه اسرائیلی است که در مارس ۲۰۲۳ در بغداد ربوده شد و تا سپتامبر ۲۰۲۵ در اسارت بود.

دولت رواندا به دنبال تبدیل شدن به پایگاهی برای دسترسی به بازار آفریقا است. در این راستا، دولت روآندا خود را به عنوان یک قطب قاره‌ای برای پهپادها یا وسایل نقلیه هوایی بدون سرنشین برای اهداف مختلف معرفی می‌کند که شرکت‌های بین‌المللی و محلی و همچنین ابتکارات دولتی برای پیشرفت این صنعت در کشور با هم همکاری می‌کنند.

در پی کاهش چشمگیر محبوبیت رژیم صهیونیستی در آمریکا، تل‌آویو کارزار گسترده‌ای را برای جلب حمایت دوباره مسیحیان و ترویج روایت خود از جنگ غزه آغاز کرده است. این طرح بخشی از برنامه گسترده روابط عمومی ۱۵۰ میلیون دلاری تل‌آویو برای تأثیرگذاری بر افکار عمومی غرب است.

پس از حملات ۷ اکتبر، رژیم صهیونیستی دکترین دفاعی خود را از «بازدارندگی و مهار» به «تهاجم پیشگیرانه و کنش یکجانبه» تغییر داده است. این رویکرد که ریشه در شکست‌های ۲۰۰۶ دارد، اکنون ایران را به‌عنوان «تهدید اصلی» تعریف کرده و بودجه و تمرکز نظامی خود را بر آمادگی برای رویارویی با تهران قرار داده است. چنین تغییری معادلات امنیتی منطقه را دگرگون کرده و ضرورت بازنگری در ارزیابی‌ها و سیاست‌های بازدارندگی ایران را برجسته می‌سازد.

در این گزارش، اندیشکده FDD (بنیاد دفاع از دموکراسی‌ها) راهکارهای اجرایی برای مهار صادرات نفت ایران را بررسی کرده است. گزارش تأکید دارد که بازگشت تحریم‌های «اسنپ‌بک» تنها در صورتی مؤثر خواهد بود که بر حلقه‌های کلیدی زنجیره تجارت نفت، شامل بیمه، حمل‌ونقل، بنادر، پالایشگاه‌ها و نظام مالی تمرکز شود. در ادامه به بیان دیدگاه‌های این گزارش در خصوص روند مهار صادرات خواهیم پرداخت.

عراق در مرحله‌ای تعیین‌کننده از تحولات خود قرار دارد؛ جایی که تلاقی فشارهای بیرونی ناشی از نفوذ ایران و حضور نظامی ترکیه با بحران مالی دولت مرکزی و ساختار پیچیده‌ قدرت درون‌زا به‌ویژه نقش چندوجهی «حشدالشعبی» چشم‌انداز ثبات سیاسی و امنیتی کشور را به‌طور جدی تضعیف کرده است. حشدالشعبی اکنون نیرویی نیمه‌نهادینه به شمار می‌رود که در عین برخورداری از ظرفیت دفاعی و مشروعیت اجتماعی، دارای شبکه‌های سیاسی، اقتصادی و فراملی است که رفتار بخشی از واحدهای آن را تحت تأثیر قرار می‌دهد؛ امری که احتمال بروز کنش‌های خودمختار، درگیری‌های محلی یا نمایش‌های قدرت را افزایش می‌دهد. آینده این وضعیت را می‌توان در سه سناریو ترسیم کرد: نخست، ادغام و نهادینه‌سازی تدریجی در چارچوب دولت در صورت وجود اراده سیاسی و شفافیت مالی؛ دوم، تداوم وضعیت نیمه‌نهادینه با درگیری‌های پراکنده که محتمل‌ترین مسیر است؛ و سوم، تشدید بی‌ثباتی در اثر محرک‌های منطقه‌ای یا بحران مالی عمیق. در این میان، راهبرد کاهش ریسک باید بر سه محور استوار باشد: حسابرسی و سامان‌دهی ساختار انسانی، اصلاح تدریجی چارچوب قانونی و سیاسی برای ادغام سازمان‌یافته و فعال‌سازی دیپلماسی منطقه‌ای جهت تثبیت خطوط قرمز امنیتی. آنچه حیاتی است، حفظ مشروعیت اجتماعی و کارکرد عملیاتی حشدالشعبی در فرآیند ادغام است تا این نیرو بتواند همچنان در شرایط بحرانی، نقش بازدارنده و تثبیت‌کننده خود را در ساختار امنیتی عراق ایفا کند.

این متن به تحلیل وضعیت پس از اعلام آتش‌بس در غزه و تبادل اسیران بین حماس و رژیم صهیونیستی می‌پردازد و تأثیرات آن بر منازعه موجود را مورد بررسی قرار می‌دهد. در این راستا، پرسش‌های مهمی مطرح است از جمله اینکه آیا رژیم صهیونیستی به این توافق پایبند خواهد بود و آیا در نهایت به دنبال خلع سلاح حماس خواهد بود؟ سه سناریو برای روند آینده مطرح می‌شود: اجرای طرح صلح ترامپ، نقض آتش‌بس و ادامه حملات، یا تمدید مذاکرات و ادامه وضعیت فعلی. در جمع‌بندی، فرصت‌ها و تهدیدات ناشی از این آتش‌بس از منظر سیاست منطقه‌ای ایران بررسی شده است؛ از جمله فرصت‌های آن در تقویت پایگاه اجتماعی مقاومت در غزه و تهدیدات آن در شکل‌گیری ائتلافی به رهبری آمریکا برای پیگیری طرح دو کشوری و خلع سلاح حماس. همچنین، احتمال تشدید تهدیدات علیه ایران از سوی رژیم صهیونیستی نیز مطرح شده است.

این گزارش به بررسی تحرکات تام باراک، فرستاده ویژه آمریکا در امور سوریه و لبنان و نقش او در بازتعریف نظم منطقه‌ای غرب آسیا پس از ۷ اکتبر ۲۰۲۳ می‌پردازد. باراک با هدف مهار محور مقاومت، خلع سلاح حزب‌الله، ایجاد دولت فراگیر در سوریه و تشکیل مناطق حائل در مرزهای جنوبی سوریه، تلاش دارد موازنه قوا را به سود رژیم صهیونیستی و آمریکا بازتعریف کند. این پروژه به‌طور کلی به دنبال تضعیف نفوذ ایران و تقویت حضور آمریکا و اسرائیل در منطقه است. در این بحث، به تحلیل اهداف و استراتژی‌های باراک و پیامدهای آن بر لبنان و سوریه خواهیم پرداخت.

این متن به بررسی راهبرد نوین امنیتی و نظامی جمهوری آذربایجان می‌پردازد که طی دو سال گذشته با تلفیق دیپلماسی فعال و نظامی‌سازی گسترده دنبال شده است. باکو با خرید تسلیحات پیشرفته از ترکیه، پاکستان و رژیم صهیونیستی، توسعه سامانه‌های دفاع هوایی چندلایه و همکاری‌های فنی و آموزشی با ناتو، در پی تثبیت موقعیت خود به‌عنوان قدرتی مؤثر در قفقاز جنوبی است. این سیاست، علاوه بر تقویت بازدارندگی، موازنه قوا را در منطقه تغییر داده و فشارهای امنیتی بر ایران، ارمنستان و روسیه را افزایش داده است. در این بحث قرار است درباره ابعاد نظامی‌سازی آذربایجان، اهداف ژئوپلیتیکی آن، پیامدهای منطقه‌ای و سناریوهای احتمالی آینده قفقاز جنوبی گفت‌وگو کنیم.

این متن به تحلیل پروژه کریدور زنگزور و ورود ایالات متحده به آن از طریق یک شرکت خصوصی می‌پردازد که می‌تواند پیامدهای امنیتی و ژئوپلیتیکی بزرگی برای منطقه قفقاز و فراتر از آن داشته باشد. کریدور زنگزور با هدف اتصال باکو به نخجوان و بهره‌برداری از موقعیت جغرافیایی استراتژیک خود، به ابزاری در رقابت‌های ژئواکونومیک و ژئوپلیتیک تبدیل شده است. ایالات متحده با حمایت از این پروژه، به دنبال کنترل مسیرهای ترانزیتی، کاهش نفوذ روسیه و چین و اعمال فشار بر ایران است. این حضور به‌ویژه در کنار همکاری‌های نظامی با ترکیه و رژیم صهیونیستی، می‌تواند تهدیداتی برای ایران و روسیه به همراه داشته باشد. در این بحث قرار است به ابعاد امنیتی، اقتصادی و استراتژیک کریدور زنگزور و نقش ایالات متحده در آن بپردازیم.